________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
૨૫૨
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનઢ પ્રકાશ
lolceclololgoooooooooo
અમારી પૂર્વેદેશની યાત્રા. ( ઐતિહાસિક દૃષ્ટિએ ) ગ્રેજી લેખક:—મુનિ ન્યાયવિજયજી
( ગતાંક પૃષ્ઠ ૨૦૮ થી શરૂ )
O
O
ચપાનગર્—
આ નગરી બહુ પ્રાચીન છે. બારમા તીર્થંકર શ્રી વાસુપૂજ્ય પ્રભુનાં પાંચે કલ્યાણક અહીં થયાં છે. કાપણુ તી કરનાં પાંચે કલ્યાણુક એક સ્થાને થયાં હેાય તેવાં સ્થાને અલ્પ હોય છે. નવપદારાધક સુપ્રસિદ્ધ પૂનિતાત્મા શ્રી શ્રીપાલ મહારાજા પણ આ ચંપાનગરીના જ હતા, ભગવાન મહાવીરદેવ પણુ અહીં પધાર્યાં હતા. સતી સુભદ્રા ( સુભદ્રા સતી મૂળ વસંતપૂનિવાસીની હતી. તેના પિતાનું નામ હતું અને માતાનું નામ તત્વમાલિની હતું. ચંપાનગરીને યુધ મુદ્દદાસ કપટી જૈન બનીને તેને પરણ્યા હતા; અને પછી સુભદ્રાને ચંપાનગરી લાવેલ હતા. પાછળથી સુભદ્રાની સાસુએ અકારણ તેના ઉપર આક્ષેપ મૂકયા હતા; અને તે નિમિત્તે તેણે કાઉસગ્ગ કરી શાસનદેવીની આરાધના કરી હતી. અન્ત શિયલના પ્રતાપથી કાચે તાંતણે કુવામાંથી જળ કાઢી ચંપાનગરીના ત્રણ દરવાજા ઉઘાડી પોતાના હેમસમવલ ચિત્રની ખાત્રી કરાવી હતી. વિ. માટે જીએ ભરતેશ્વર બાહુબલીøત્તિ ) આદશ બ્રહ્મચારી શ્રી સુદર્શન શેડ કે જેમના ઉચ્ચશિયલના પ્રતાપે શૂળિનું સિંહાસન થયું હતું; તથા મહાસતી ચંદનબાલા, કામદેવ શ્રાવક, કુમારનદી સુવર્ણ કારાદિ અનેકાનેક મહાપુરૂષા અહીં થયા છે.
આ નગરીની સ્થાપના શ્રી મહાવીરભક્ત મહારાજા શ્રેણિકના પુત્ર કાણિકે પિતૃશાકનિવારણાર્થ રાજગૃહીથી રાજધાની ઉઠાવી નવી ચંપાનગરી વસાવી કરી હતી. આનુ સવિસ્તર વર્ણન અનેક જૈન ગ્રંથામાં મળે છે. યપિ આ નગરી જુની છે પરન્તુ પરિવર્તન થઇ ગયુ હશે એટલે પુરાણી નગરીના સ્થાને વસેલા ઉદ્યાનના સ્થાને ચંપાનગરી વસાવી એમ સમજાય છે. આ નગરીએ એક વાર ઘણા સમય પર્યંત મગધની રાજધાની તરીકે ઉન્નત સ્થાન ભેગવ્યું છે. જો કે કેાણિકના પુત્રે પટણા વસાવી રાજધાની ત્યાંથી ફેરવી હતી છતાં ય મહાન જૈનપુરી તરીકે આનગરીએ ધણા ઉજ્વલ હિસ્સો જૈન ઇતિહાસમાં આપ્યા છે, શ્રુતધ્રુવલી શ્રી શય્યંભવસૂરિજીએ મનકમુનિ માટે મહાન પવિત્ર શ્રીદશવૈકાલિકસૂત્રની રચના અહીં જ કરેલી, ગંગાને કિનારે વસી રહેલ આ મહાન્ નગરી કે જેમાં અનેક ગગન ચુમ્મી ભવ્ય મદિરા તથા હજારાં શું બÝ તેથી અધિક સંખ્યામાં વીરભક્તો-સાધુએ વિચરતા હતા અને લાખાની સંખ્યામાં શ્રમણેાપાસકેા–શ્રાવક્રા વસતા ત્યાં આજે એક જૈનનુ ધર નથી. પૂર્વ દેશની યાત્રાએ વિચરતા સાધુએ કવચિત્ કવચિત્ આવે છે.
For Private And Personal Use Only
ભાગલપુરથી અથવા તે। નાથનગરથી ઉતરી શ્રાવકા વાહનારા ચંપાનગરી આવે છે. અહીં એકસૂવિશાલ જૈન શ્વેતાંબર ધર્મશાળા, અંદરના કમ્પાઉન્ડમાં શ્વેતાંબર પેઢી તથા સુંદર એ