Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મનનું રહસ્ય અને તેનું નિયંત્રણ
૧૬૫ મન સંક૯પાત્મક ચિત્ર દ્વારા સૂક્ષમતા ગ્રહણ કરવાનો યત્ન કરે છે. મન શુદ્ધ થતાં જ શુદ્ધ મનમાં શાસ્ત્રોના શ્રવણુ અને મનનદ્વારા એક સૂક્ષમ ચિત્ર રચાય છે, તે સૂક્ષ્મ ચિત્ર ગંભીર નિદિધ્યાસનમાં મળી જાય છે, પછી જે કાંઈ બાકી રહી જાય છે તે છ ચિત્માત્રા અથવા કેવળ અસ્તિ.
ઘણુ મનુષ્ય કે મૂર્ત પદાર્થ પિતાના અવલંબન માટે ઈ છે છે. તેઓ કોઈ એવો પદાર્થ ઈચ્છે છે કે તેના મનમાં બધા સંકઃપાત્મક ચિત્રનું કેન્દ્ર બની શકે છે. મનને અવલંબન માટે એક મૂર્ત વસ્તુની આવશ્યકતા છે, એ તેનો સવભાવ છે, એટલા માટે મનને જમાવવા માટે સંક૯૫ની એક પણ ભૂમિની જરૂર છે.
બાહ્ય વસ્તુઓથી થતું સુખ ક્ષણિક, પરિવર્તનશીલ અને નિઃસાર છે. એ કેવળ તંતુઓને ઉત્તેજીત કરનાર અને માનસિક ભ્રમ છે. શરીર શેક તથા રોગનું નિવાસસ્થાન છે. ધનની પ્રાતિ તથા રક્ષા માટે અનેક તતની વિપત્તિઓની સામે થવું પડે છે. પ્રત્યેક સંપર્કથી દુ:ખ ઉપન્ન થાય છે. સ્ત્રી દુઃખનું એક નિયત કારણ છે અધ્યાત્મજ્ઞાન સંબંધી પુસ્તકોનું અવલેકન કરો. હમેશાં સત્સંગ કરો. ભાવપૂર્ણ થઈને સ્કારનો હમેશાં જાપ કરો. પરમાત્માનું ધ્યાન કરો, આત્માનુભવ કરો, કેવળ એનાથી જ તમને બધા સાંસારિક દુ:ખમાંથી છુટકારે મળશે અને તમને શાશ્વત શાંતિ, જ્ઞાન તથા આનદની પ્રાપ્ત થશે.
આપણા મનમાં અનેક જાતના દૂષિત નિશ્ચય, અંધવિશ્વાસ જડ થઈ ગયા છે તે હાનિકારક છે. તેને આપણે શુદ્ધ નિશ્ચયે, શુદ્ધ સંક૯પ દ્વારા નષ્ટ કરવા પડશે. “ હું શરીર છું , “ હું અમુક પુરૂષ છું. ” “ હું બ્રાહ્મણ છું ?
પૈસાદાર છું ” એ સઘળા નિશ્ચય, સંસ્કાર દૂષિત છે. તમારા મનમાં સાહસપૂર્વક નિશ્ચય કરી લ્યો કે હું પરમાત્માસ્વરૂપ છું. હમેશાં સતત પ્રયત્ન કરતાં કરતાં “ હું શરીર છું ” એ જાતનો દ્રષિત નિશ્ચય તથા સંસ્કાર ધીમે ધીમે નષ્ટ થઈ જશે.
બીજમાં વૃક્ષ પોતાની શાખાઓ પાંદડાં અને ફલે સાથે સુમરૂપે હેલું છે. તે પ્રકટ થવામાં સમય લાગે છે, એવી રીતે કામવાસના બાળપણથી મનમાં છૂપાઈ રહેલ છે. અઢાર વર્ષની ઉમરે પ્રકટ થાય છે. પચીસ વર્ષની અવસ્થાએ આખા શરીરમાં વ્યાપ્ત થઈ જાય છે, પચીસથી પીસ્તાલીશ વર્ષ સુધી તે અવસ્થામાં રહે છે અને પછી ઘટવા લાગે છે. એ દરમ્યાન અનેક જાતની દુકમો અને પાપો મનુષ્યજીવનમાં થાય છે. છોકરા અને છોકરી જ્યાં
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531352 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 030 Ank 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1932 |
| Total Pages | 32 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 15 MB |