________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
=
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ - opes - Gરવ્ય©e con પૂજનની સફળતા. -a s-og-e -9 શુદ્ધિના પ્રકાર વિષે. (ગતાંક પૃષ્ઠ ૩૯ થી શરૂ. ).
દેહશુદ્ધિ અને વસ્ત્રશુદ્ધિ એ પ્રભુપૂજામાં અતિ જરૂરના છે. આગળ આપણે વિચારી ગયા કે જે વસ્ત્રોની ઉત્પત્તિમાં અન્ય જીની પ્રાણહાનિરૂપ મહાન દેષ સમાયેલો છે તે વસ્ત્રોને ઉપયોગ પ્રભુપૂજન જેવા માંગલિક પ્રસંગે ન જ થાય; એટલે અત્યારના સમયે આવતાં દરેક જાતના રેશમી વસ્ત્રો તે વ૫રાય જ નહિં. મીલના વસ્ત્રો પણ અમુકાશે દુષિત ગણાય એ વિચારતાં ખાદીના પવિત્ર વસ્ત્રો વાપરવાનું જ વ્યાજબી ગણાય. ચિત્તની પ્રસન્નતામાં “વેતતા કઈ ઓછો ભાગ ભજવતી નથી. જીવરક્ષાના કાંટે ચઢાવતા બીજા કોઈપણ જાતના વસ્ત્રો કરતાં ખાદીમાં ઘણું ઓછી બકે નહિં જેવી દોષાપત્તિ છે, એટલે પ્રત્યેક જૈન પૂજનકાળે અવશ્ય એને જ ઉપયોગ કરે.
હવે આપણે પૂજનવિધિમાં વપરાતા દ્રવ્ય સંબંધી વિચારીએ. શાસ્ત્રમાં તે ડગલે ને પગલે ધર્મમાગે ખરચતે પૈસે પણ ન્યાયમાગે જ સંપાદન કરેલું હોવું જોઈએ એમ ભારપૂર્વક કથન કરાયેલું છે. ઝીણવટથી જોતાં આ વાત અતિ રહસ્યપૂર્ણ દષ્ટિગોચર થાય છે, કારણકે આપણે માનીએ છીએ કે આત્મા પરિણામની ધારાએ ચઢે છે ત્યારે ઓછા સમયમાં અતિ ઘણું કામ કરી નાખે છે. પણ પ્રશ્ન એ થાય છે કે પરિણામ શ્રેણી પ્રગટે શી રીતે ? આપણું તરંગે તે પૂજનવેળાયે કેટલાયે માઈલે ખુંદી આવે છે ! અને આંગળીઓ જ્યારે પ્રભુશ્રીના અંગ પર ચક્કાવા લેતી હોય છે ત્યારે મન-માંકડુ તે કયાંયે ભ્રમણ કરતું હોય છે ! જ્યાં આવી વિષમ પરિસ્થિતિ ત્યાં જીર્ણશ્રેષ્ઠિની ભાવના લાવવી ક્યાંથી ?
પણ આ પ્રશ્નને જે “અન્ન એ ઓડકાર” એ ઉક્તિ અનુસાર વિચારાય તે ગડ બેસે તેમ છે. આપણે જે ધનવડે આહાર-વિહાર કરી રહ્યા છીએ એનામૂળમાં–એના ઉપાર્જનમાં–ન્યાય, નીતિ કે પ્રમાણિકતા સર્વથા ન હોવાથી આહારમાં પણ સાત્વિકતા આવતી નથી; એટલે મન સદાકાળ ચંચળતા અનુભવે છે. કથાનકોમાં આપણે ઘણી વાર સાંભળીએ છીએ કે “સત્યની કમાઇનું રત્ન” એક શેઠે ફેંકી દીધું છતાં એ શેઠને ઘરે જ પાછું આવ્યું. વળી એક સારામાં સારા તપરવી ને યોગીપુરૂષના હૃદયમાં દૂષિત આહાર–એટલે અન્યાય માર્ગો પેદા કરેલ
For Private And Personal Use Only