________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મનનું રહસ્ય અને તેનું નિયંત્રણ
૩૦૫
વૈયક્તિક મન જ બાહો વિષય જુએ છે. જો તમે એ જ વિષને અણુવીક્ષણ મંત્રથી જુઓ તે તે જુદા જ દેખાશે. જો તમે સીધા મનથી જ જોઈ શકે તો તમને બિસ્કુલ જુદા જ દેખાશે. હિરણ્યગર્ભ અથવા કાર્ય બ્રહ્મના દષ્ટિકેણ તદ્દન જૂદા જ હોય છે. તે તે પ્રત્યેક વરતુને પિતાની અંદર રહેલા એક કંપન અથવા ગાતના રૂપમાં પિતાના સંકલ્પ સમાન જુએ છે. આપણે આપણી ઈચ્છા માત્રથી આપણી કલ્પનાનું સંવરણ કરી શકીએ છીએ. '
મન અંધારામાં ભટકે છે, એ ક્ષણે ક્ષણે ભૂલ્યા કરે છે, તે એક વખતે એક જ કાર્ય કરી શકે છે, તે પરિમિત છે, જડ છે, પરિચ્છિન્ન છે, તે સત્વગુણનું કાર્ય છે, તે વિનાશી છે, ચંચળ સ્વભાવનું છે. તે ભાવે, સંસ્કારે, અભ્યાસ, વેદનાઓ અને ભાવનાઓના એક રાશિ સમાન છે. અધિષ્ટાન બ્રહ્મમાંથી તે પ્રકાશ પ્રાપ્ત કરે છે. મનને વશ કરી શકાય છે. માતા પેય વસ્તુથી ભિન્ન છે. સ્વપ્નમાં મનની ક્રિયાઓ નથી થતી. આપણે હંમેશા મારૂં મન” એમ કહીએ છીએ, પણ મન તે આપણું એક સાધન છે, એટલા માટે મન પોતે પ્રકાશ-આત્મા નથી.
નિદિધ્યાસનમાં ચિંતન બંધ થઈ જાય છે. એક જ ભાવના રહી જાય છે. જ્યારે એ ભાવના પણ ચાલી જાય છે ત્યારે નિર્વિકલ્પ સમાધિ ઉત્પન્ન થાય છે.
સહજ ચેતના સાની અંદર એકસરખી જ હોય છે. એ શુદ્ધ ચેતના એક જ હોય છે જેને કુટસ્થ ચૈતન્ય કહે છે. મનની બધી ક્રિયાઓ, તેમજ સૌના મનમાં જે વિકાર ઉત્પન્ન થાય છે તે સઘળા એક સમષ્ટિ-ચેતનાની સામે ઉપસ્થિત થાય છે જે માનસિક વૃત્તિના સાક્ષી છે.
– ચાલુ. SLEBEBDEBEZSADRES તું પ્રશ્નોત્તર સ્મશ્યાઓ. છgenggaegerages
(મહાવીર) પ્રશ
ઉત્તરકોણ શેભે પપદ થકી
ભ્રમર. કે નામ નદી મુખ
પહાડ. કેણ સ્વામી કિરણ તણો
સવિતા. કોણ મૂળ સહુ સુખ
ધરેમ.
For Private And Personal Use Only