________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શી માત્માનંદ પ્રકાર.
એશઆરામ માટે મનુષાના લેહી તરસ્યા, અન્યાયની લાકડીથી કેર વર્તાવનારા, શોખને ખાતર નિષને રંસનાર તથા કુરતાના પ્રતિનિધિરૂપ મદાંધ રાજવીઓ અમલદારો અલ્લાઉદ્દીને મહમદ ગીજીઓ અને નાદિર બિરાદરોને આપણે ઉચ્ચ અભિલાષાના અધિષ્ઠાપકો તરીકે પૂજવા જોઈએ, પણ સખેદ માનવું પડે છે કે સામાન્ય જનતાની વાતતો દૂર રહી, માત્ર એક બાળકનું હૃદય પણ એ ભાવના ની હદમાં પગ મુકતાં અચકાય છે એના નામ સાં મળી સે કોઈ મનસ્વીનો અંતરામા કમકમી ઉઠે છે.
વેસ્યાઓ પણ પ્રરતુત લાક્ષણિકની કસોટીમાં દષ્ટિથી વધારે સ્વતંત્ર મનાય છે. જાણે ઉપરોકત કોટિની અસ્મિતાનું મિશન. પરંતુ એ માયાનું નામ સાંભળતાં સહુદય ગામડીઓ પણ થંભી જાય છે.
તો શું ? અમિતાના આ લક્ષણોને યથાર્થ કક્ષામાં મૂકી શકાય ? કેમકે તે નાસ્તિકતાના સીદ્ધી રીતે-ઉછરતા લીધા હોય એવો સ્પષ્ટ આભાસ થાય છે તે પછી તે લક્ષણે અમિતાના પણ યથાર્થ લક્ષણે કેમ બની શકે ?
હું તો આ લક્ષણોને તદ્દન અપૂર્ણ અધુરી અણઘડના આથર જેવા માનું છું, કેમકે “અમિતા” શબ્દ જ એમ વનિત કરે છે કે “આવતી કાલનો વિચાર કરવો એ પણ નબળાઈનું જ પડખું છે, તો પછી આખા ભવનો વિચાર કરવો શા માટે ? બસ, વર્તમાન પળને જ આ સેકંડને જ વળગી રહેવું એજ સાચી અસ્મિતા છે એજ આસ્તિકતા નાસ્કિતાથી નિરાળી ભાવના સૃષ્ટિ છે” બાકી તો જેમ જેમ તર્કણને ભવિષ્યવાદના બેજા નીચે દાબીએ છીએ તેમ તેમ આસ્તિતા કે નાસ્તિકતાના દરમાં ઘસડાતી જાય છે.
આ ઉપરથી એ નિતાંત તારવી શકીએ છીએ કે ભવિષ્યનો વિચાર કરવો એ અસ્મિતાની ન ગી છતા છે.
સીમાડે પડેલ મહાશય-હારવટીઓ જેમ ખાવું પીવું અને બાલબાને રમાડવા તેને નિરૂપયોગી માને છે તેમ અમિતાના વ્રત ધારીને નારીપૂજન અને ધન સંચય પણ નકામા ભાસે છે. અમિતાના સામ્રાજ્યમાં આવશ્યક વસ્તુથી પિતાનું કાર્ય સાધવું અને નિરૂપયેગી થતાં તેજ વસ્તુને ત્યાગ કરે, આવી રીતે દરેક વસ્તુને સ્વીકાર અને ત્યાગ સુલભ છે. સ્ત્રીએ પણ આજ કોટિની વસ્તુ છે તે પછી સ્ત્રી એ સર્વદા પૂજય છે, અતિશય આરાધ્ય છે, આ ભાવનાને આતિકતાની આછી છાયા પડે તોજ ઈષ્ટ માની શકાય. અર્થાત્ અમિતામાં ભવિષ્ય કાલીન વિચારની અપેક્ષાએ સ્ત્રીનું સ્થાન મૃગજળ જેવું છે.
For Private And Personal Use Only