________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પw
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. ૧૦૦૦૦૦ ૐ અમિતા. શ્રુ ૪ %~~ ~ ~ ~8.
||
AS o o
F==
=
Jove
મ જેમ અજ્ઞાનતાના પડદા વધારે ઘાટા હોય છે તેમ તેમ સત્યની
તિ વધારે મંદ મંદ પ્રકાશે છે. એ અજ્ઞાનતાના પડદા દૂર
થાય અને સત્યનો પ્રકાશ જળહળે એ વિકાસ પદ્ધતિનું આદ્ય|
અંતિમ અંગ છે. એક બાળકની બુદ્ધિમાં જગતની વરતું પ્રત્યે
જેટલી અજ્ઞાનતા હોય છે તેટલોજ પોતાના અનુભવવાળી વસ્તુ ની હયાતી હોવાના સચેટ દાવા હોય છે અને તે જેમ જેમ પ્રવાહમાં ઘડાતો જાય છે તેમ તેમ પતે જે વસ્તુને માનતો ન હતો તે વસ્તુની પણ હયાતી હોવાનું કલ્પી શકે છે. શિશુના જીવનોલ્લાસમાં કામવાસના એ હરાયા ઢોર જેવી અપ્રસ્તુત વસ્તુ છે બલકે તેનું અસ્તિત્વ ન કરે તો પણ ચાલી શકે છે, પણ યુવાનીને વગ એ નગ્ન સત્યને કાનબુટ્ટી પકડીને કબુલ કરાવે છે અને સાઠ વર્ષ પહેલા તેજ બાળક અને વૃદ્ધ પદના વદીકા ઉપર બેસીને અનેક અનુભવોની તાલીમ લીધા પછી તે છે તે છે અને એ પણ છે એમ નિશ્ચયાત્મક કથન પ્રરૂપી શકે છે એટલે તેને એક દિવસે જે વરતુ હોવાના અવિશ્વાસ હતો અત્યારે તેજ વસ્તુની હયાતી માટે તેનું અંતઃકરણ સાફ સાફ સાક્ષી પુરે છે.
આપણે એ તારવી શકીએ છીએ કે અપાર જગતના દરેક પદાર્થો બે દિશા વાળા છે. રાત્રી અને દિવસ, નર અને માદા, પંડિત અને મૂર્ખ, આ બંને પદાર્થો જેટલા વિરોધી છે તેટલાજ સહભાવી છે અને તેટલાજ પ્રાચીન છે. આત્મિક વિકાસમાં પણ આવી જ અરિક નહિત છે, નથીના દૈતની ભાંજગડ છે જે દ્વત ભાવના શાબ્દિક વિશ્વને અન્યોન્યની અપેક્ષા દૂર કરતા આસ્તિકતા” અને નાતિકતા” એમ બે વિભાગમાં વહેંચી નંખાય છે.
જીવ છે, તેના સંસ્કાર વિધાતા, સ્વ સામર્થ્યથી પ્રેરાતા નિર્જીવ પૂવય-પાપ છે, સ્વ છે. નર્ક છે, 2 લીક ચેતનાવસ્થા છે, આ વિશ્વરિથતિ અનાદિ–અકળ છે. આ પ્રમાણે બધું પ્રતિ છે-છે એમ કહેવું તે આસ્તકતાનું પ્રાચીન લક્ષણ છે. જે વિચારોના વાતાવરણુંમાં અપેક્ષાવાદ કે સ્યાદ્વાદના પાયા મંડાયા છે.
જીવ નથી, પૂનર્જ મ નથી, જે છે તે અત્યારે મળ્યું તે જ છે આ વિચારમાળા પૂર્વકાલીન નાસ્તિકવાદના મૂળ ફરે છે જે મળ ક્કકાળથી રપએલા છે.
For Private And Personal Use Only
