________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
નશીબની ઉત્પત્તિ ક્યાંથી છે ?
૬૫
ભેદમાંથી અભેદમાં લઈ જનાર ભકિત છે. પારસમણી તે માત્ર લેઢાનું સેનું બનાવી શકે છે, પણ ભકિત તો માણસને ઈશ્વરમય-- ઈશ્વર બનાવી દે છે. એટલે ઈશ્વરના સ્વરૂપમાં મેળવી દે છે. જગતને ખરી મદદ કરવા માટે અને ઈશ્વરને પામવા માટે ભકિત કરતાં બીજે કોઈપણ સહેલો રસ્તો નથી. ભક્તિના આનંદ જેવા બીજે કઈ આનંદ દુનિયામાં નથી અને ઇવરી જ્ઞાન માટે દુનિયાનાં સર્વે ધમાં ભકિત કરતાં સહેલો રસ્તો બીજે કઈ પણ નથી. વેદમાં કર્મ–ઉપાસના-અને જ્ઞાન એમ ત્રણ કાંડ છે પણ તે ત્રણેનો ભકિતમાં સમાવેશ થઈ જાય છે. કર્મ તો ભકિતની સાથે જ રહે છે અને જ્ઞાન ભકિતનો પુત્ર છે એટલે ત્રણે એકજ છે. જેમ ભેજનના દરેક કોળીયા–તુષ્ટિ પુષ્ટિને તૃપ્તિ છે તેમજ ભકિતનાં દરેક પગલાં દરેક પગથીયામાં કમ–જ્ઞાન અને ઉન્નતિ છે પણ એકડા વિનાના બધાં મીંડાં જેમ નકામાં છે તેમ શ્રદ્ધા-ભાવવિનાની ભકિત પણ નકામી છે. ભાવ એજ આંકડો છે અને બીજાં બધાં સાધનો તે મીંડા છે, પ્રથમ આંકડો હોય તે જ મીંડાં કામના છે. એકલા મીંડાની કીંમત મીંડું જ છે.
અજ્ઞાની, શ્રદ્ધા વિનાનો તથા સંશયવાળે નાશ પામે છે. આ સંશયવાળાનો આ લેક પણ સુધરતો નથી. અને તેને પરલોક પણ બગડે છે. અને તેને કાંઈપણું સુખ મળતું નથી. સંશયવાળાં સર્વ કર્મો એવાં છે. પૂર્ણ શ્રદ્ધાવિના ખરી ભકિત થઈ જ શકે જ નહીં. એટલું જ નહી પણ જ્યાં સુધી મનમાં પાપ હોય ત્યાં સુધી ખરી ભકિત હોઈ શકે જ નહીં.
તમેએ ભકિતની જરૂરીયાત-ભકતની મહત્તા-ભકિતનો આનંદ તથા ભતના લક્ષણ એ બધું જાણ્યું. હવે ભકિત કેવી રીતે કરવી એ તમારે સ્પષ્ટ રીતે જાણવું, કારણ કે એમાં ઘણા પ્રકારના ભેદ છે. પ્રથમ તો એ જાણવું જોઈએ કે, ભકિત કેની કરવી જોઈએ. સાત્વિક માણસો ઈવરને પૂજે છે. રજોગુણી લોકો યક્ષને પૂજે છે. અને તમોગુણ લોકો ભૂત-પ્રેત વગેરે પૂજે છે.
માટે સાત્વિક દેવની (અરિહંત પરમાત્માની) ભકિત કરવી જોઈએ. બીજી બધી ભકિત ઉતરતા પ્રકારની જ છે. આ બાબત બહુ સ્પષ્ટ છે, કારણ કે હું જોઉં છું કે શુદ્ધ ચિત્તવાળા નિષ્કામવાળા જ્ઞાની ભકતો સદેવ પરમ પવિત્ર એક મહાન ઈશ્વરને જ ભજે છે. ખરા ભકતને હૃદયમાં ઉતરતા પ્રકારના દેવનો ખ્યાલજ આવી શકતો નથી. બીજ દે મોટા મોટા ભાગે, અપવિત્ર બળીદાન અને દેહકટિ વગેરે પિતાના ભકતો પાસે માગે છે અને તે ન મળે તો કુપિત થઈ જાય છે, અને પ્રભુ ભકિતના બીજા સહેલા રસ્તા દેખાડે છે.
શાસ્ત્રીય નિયમો પિતાની સ્વાર્થવૃત્તિને લીધે વ્યવહારિક લોકો પાળી શકતા નથી, માટે તેઓ ભકિતને ખાંડાની ધાર જેવી કહે છે. ખરેખર સ્વાર્થવૃત્તિમાં
For Private And Personal Use Only