________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
એના સ્નેહને છોડી દઈ એ મહાનુભાવોએ વેરાગ્યપૂર્વક પ્રત્રજ્યા સ્વીકારી, અરણ્યવાસ આદરી, માનદશાનું અવલંબન રહી, દેવદેવી, દાનવરાક્ષસ અને મનુષ્યતિર્યંચાદિના કરેલા મરણાંત ઉપસર્ગોને પણ સમતા રાખી સહન કરી, તે પણુ બળ હોવા છતાં હાથમાં હથિયાર પકડયા વગર માત્ર ઉઘાડી છાતીએ. વળી
જ્યાં એવા ઉપસર્ગો સારા પ્રમાણમાં થઈ આવે તેવા અનાર્ય દેશમાં એકાકી વિચરી, ઇંદ્રાદિક દેવેની માગણી છતાં તેમની જરાપણ સહાય ન સ્વીકારતાં કેવળ પિતાના આત્મબળે એ સર્વ સહન કરી, અપૂર્વ એવા કેવળજ્ઞાનને સમસ્ત વિશ્વના સકળ સ્વરૂપને હસ્તામલકત દેખાડનાર અનુપમ આરસાને પ્રાપ્ત કર્યું. આ તે પ્રતિકુળ સંગોની વાત કરી, પણ અનુકુળ સંયોગો કંઈ ઓછા નથી સહ્યા. દેવાંગનાઓએ પોતાના અંગે ઘસીને કામ જગાવી ચલાયમાન કરવા સારૂ કંઈ કંઈ યતને કર્યો છે છતાં, આ દઢ મનોબળી આગળ એ સર્વ છારપર લીંપણ સમાં વૃથા ગયા છે. ત્યારે જ કૈવલ્ય જેવા સ્થાયી જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થઈ છે. એ દ્વારા પ્રભુશ્રીએ લોકાલોકના ભાવો જેઈ સ્વ ઉપદેશ શૈલી નક્કી કરી છે. પછી જ કેવળ ભાવદયાથી ખેંચાઈ મન તોડી જનતામાં પોતે જે અનુભવેલ છે, એવા જ્ઞાન વારિધિમાંથી અમૃતતુલ્ય વાણીમાં વહેણ શરૂ કર્યા છે. મેહમાં ફસાઈ જઈ બાળચેષ્ટા કરનારા કિંવા તપ કે કષ્ટથી ભય પામનારા એમની સરખાઈમાં જરાવાર ઉભા રહી શકે તેમ છે ? ચરણમાં રૂપના અંબાર સમી લલનાઓ પડવા છતાં જે બ્રહ્મચર્ય વ્રતમાંથી રજમાત્ર ખસતા નથી અને એથી ઉલટું અંગનાઓ પર મેહ પામી, પોતાના કાર્યોને વિસરી જઈ એના પગે પડવા જનાર આત્માઓ વચ્ચે જરા સરખામણું કરશે તે કેટલું અંતર લાગે છે ? ક્યાં આ અને કયાં તેઓ બિચારા ભર્તુહરીએ ખરૂં જ કહ્યું છે કે-કંદર્પદદિલને વિરલા મનુષ્યાઃ” આવી ઉચ્ચકોટિના પુરૂષાનું જ્ઞાન એ સત્ય અને કેઈપણ જાતના પૂર્વાપર વિરોધ વગરનું હોઈ શકે છે. આમ વાકય પણ તેમના જ મનાય. કેરડાના વૃક્ષ પાસે જઈ કલ્પવૃક્ષના ફળની માગણી કરવાથી ઓછું તે પ્રાપ્ત થવાનું હતું. સાગરનો પાર પામવાના ઈચ્છકે લાકડાના નાવને આશ્રય લે ઘટે. પથરનું નાવ આશ્રય તે આપે નહીં પણ પિતે ડુબે અને આશ્રય લેનારને પણ ડુબાડે.
વધુ વિસ્તારનું કંઈ પ્રયજન રહેતું નથી. જેનાગમમાં આ સંબંધી ઘણા પુસ્તકો સંસ્કૃત-પ્રાકૃતમાં વિદ્વાન્ પુરૂષના રચેલા મિજુદ છે. ગુજરાતી ભાષામાં પણ એ સંબંધી લખાણ છે. એ બધાને પાર પામવાનુ વિદ્વાનોને સોંપી આપણે બ્રાહ્મણત્વ ત્યાગી નત્વ સ્વીકારનાર પ્રખર વિદ્વાન શ્રીમદ્દ હરિભદ્રસૂરિના વચન અનુસારે “રાગ, દ્વેષ અને મહાદિ દૂષણોથી રહિત અને જ્ઞાન, દર્શન,
For Private And Personal Use Only