________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આ ધર્મ
૨૫૫
તે
જૈન ધર્મ. આ
(E = ==
lll | Fી =1i iff| TEJ.
l/
લે. ૨. મેહનલાલ ડી. ચાકસી. મંગળાચરણ-- osesses છે. આ અવસર્પિણી કાળમાં ચોથા આરાના છેડે થયેલા ચરમ તીર્થકર શ્રી
Geત્ર 9 9 વર્ધમાનસ્વામી, કે જેમના અમૃતસમા ઉપદેશથી આ ભારતભૂમિમાં અહિંસાનો પુનઃ પ્રચાર થયો અને એ સાથે પથરાઈ રહેલા અજ્ઞાન-તિમિરનો નાશ થયે તેમને નમસ્કાર કરીને, બાળ જીવોને “જૈન ધર્મ વા અનેકાંત ધર્મ ” શું વસ્તુ છે એને સામાન્યપણે ખ્યાલ આવે તેવા લેખની રચનાનું કાર્ય આરંભુ છું. ધર્મની વ્યાખ્યા–
ધારયતિ ત થ અર્થાત દુર્ગતિમાં પડતા પ્રાણુને ધારણ કરી, સદ્દગતિનું ભાજન બનાવે એનું નામ ધમ. ધર્મ તેને જ કહી શકાય કે જેના અવલંબનથી પ્રાણીમાત્ર પોતાની ઉત્ક્રાન્તિ કરી શકે. જેના સેવનથી આમાં સાક્ષાત્કાર સાધી શકે. આત્માના મૂળ ગુણ જે જ્ઞાન-દર્શન–ચારિત્ર તેમાં પૂર્ણતા પ્રાપ્ત કરી શકે. દુનિયાપર સંખ્યા બંધ ધર્મો પ્રસરી રહ્યા છે ત્યાં એ સવાલ જરૂર ઉભે થશે કે આમાંનો કયે ધર્મ ઉપર કહી ગયા તેવી સિદ્ધિને દેનારા છે. એ ઉપરથી ફલિત થાય છે કે ધર્મ ગ્રહણમાં પણ પરીક્ષા કરીને જ પગ માંડવાને છે. “ઉજળું એટલું દુધ ન હોય, તેમ સર્વત્ર આંબાના ઝાડે પણ નજ હાઈ શકે” સર્વ ધર્મ સરખા છે એમ કહી નાંખવામાં બુદ્ધિની વિશાળતા નથી પણ કેવળ લીલામ છે. “ ટકે શેર ભાજી ટકે શેર ખાજાં” જેવો મૂર્ખાઈભર્યો ન્યાય છે. વસ્તુ વસ્તુ વચ્ચે જેમ તરતમતાને ભિન્નતા રહેલી છે તેમ ધર્મ ધર્મ વચ્ચે પણ ઉત્તમતા-કનિષ્ઠતા રૂપ ધોરણે છે, તેથી સુજ્ઞ જને પ્રથમ પરીક્ષા કરી એમાં જે ધમ ઉત્તીર્ણ થાય તેને જ પકડવો ઘટે છે. ધર્મ પરિક્ષા
જેમ સુવર્ણની પરીક્ષા ચાર પ્રકારથી થઈ શકે છે, જેમકે કસેટી પર ઘસવાથી છેદ કરવાથી, હથોડાવતી ઠોકી જેવાથી અને અગ્નિમાં તપાવી જેવાથી. તેવી જ રીતે ધર્મરૂપ સર્વોત્કૃષ્ટ કનકની પરિક્ષા કરવાના ચાર સાધન છે. શ્રત, શીલ, તપ અને દયા. જે ધર્મ ગ્રંથમાં કર્ણને પ્રિય લાગે અને આત્મા હોંશથી ગ્રહણ કરે તેવો ઉમદા બોધ ભય છે, જેમાં શીલ યાને સચારિત્ર ઉપર ખાસ ભાર મુકવામાં
For Private And Personal Use Only
