________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વીસમી સદીનું બંધારણુ. વાતો એમાં ભળી મુખ્ય મુદ્દો ગણ બની સ્વ કકો ખરો કરવાની વૃત્તિએ તીવ્રતા પકડી. સાધુ મહાત્માઓએ સલાહકારક પદ ઉપરથી આગળ વધી કાર્યવાહક પદ ધરવા માંડયું. ધીરજ અને સમતાથી કામ લઈ ઐકયતા કાયમ રાખવાને બદલે સત્તાને સૂર દેખાડવા અથે ભાગલા પાડવા દઈ પક્ષવૃત્તિને જળસિંચન થવા લાગ્યું. અન્ય સમાજમાં સંઘના આદેશનું ગૌરવ ટકાવવાનો લાગણી ફેરવાઈ જઈ સ્વ સમાજમાં–પિતાના જ ઘરમાં એના હુકમેના ડિડિમ ગજાવવાની લાલસા ઉભવી. આ રીતે ભાવનાએ સજજડ પલટો ખાધો. દષ્ટિબિંદુજ ઉંધુ વળી ગયું પછીતે સંઘ સત્તા એક કાતિલ હથિયાર બની ગયું. વાપરનાર ભાન ભૂલ્યા, સૈના સહકારની વાતો સ્વનવત્ બની ગઈ. અગ્રણી ગણાતી
વ્યકિતઓએ પિતાના મળતીયાના બળે સમષ્ટિની જરાપણ પરવા રાખ્યા વગર, પ્રાપ્ત થયેલ અધિકારનો વારે-કવારે ઉપયોગ કરવા માંડા, પાડોશી જનતામાં જૈન સમાજનો કીર્તિ-રવિ આ રીતે નિસ્તેજ થવા માંડે. “સંઘ-બહાર” રૂપી શસ્ત્ર વડે જૈન સમાજના ઘણુ શકિતમંત માણસે ઘવાયા. સાધનના દુરૂપયોગ કેટલા બુદ્ધિમાનેને અસહકારને પથ લેવડાવ્યા. ઘણાએ મૈનદશાનું અવલંબન લીધું. બાકીના આંતરિક સંઘર્ષણમાં અથડાયા કુટાયા અને નબળા બન્યા. “A house divided against itself falls down ” અર્થાત્ “ઘર ફુટયે ઘર જાય જે ઘાટ થયા. આવી દારૂણ દશા અત્યારના આપણું સંઘની છે. સમુદાય છતાં બળ નથી. સંખ્યા છતાં સામર્થ્ય નથી. આમા કેવીયે ગાઢ નિદ્રામાં મુંઝાઈ પડયા છે.’ આ દશા આવી પડવાથી બીજી ઘણા પ્રકારની હાનિ આપણને પહોંચી છે. અત્યારે એ જુના વાંધા વીંખવામાં લાભ નથી. ભુલ્યા ત્યાંથી સુધારવાનો માર્ગ ગ્રહણ કરવાની જરૂર છે. એ સાથે વર્તમાન પરિસ્થિતિ પર ધ્યાન પહોંચાડી, નવેસરથી અંકેડા મેળવી, વીસમી સદીને માફક આવે તેવું બંધારણ તૈયાર કરવાની વેળા સાંપડી ચુકી છે. પુરાણ કાળથી ચાલ્યા આવતા શેઠાઈ કે સંઘપતિના હકની વાતો પ્રત્યે હવે લક્ષ્ય નહીં આપી શકાય, તેમ જ્ઞાતિના કાયદાને સંઘની બાબતેમાં ઘુસાડવા નહીં પાલવે. ચુંટણીના ધોરણે પ્રમુખ સાથની કાર્યવાહક સમિતિ વાળું બંધારણ દરેક સ્થાને દાખલ કરી એનેજ સર્વોપરિ અધિકારત્વ અર્પવું જોઈશે. તેનું સામાન્ય રેખા દર્શન આ પ્રમાણે દોરી શકાય– (ચાલુ)
લે. મોહનલાલ દીપચંદ શેકસી.
For Private And Personal Use Only
