Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
(૩૩૪
શ્રી આત્માન દ પ્રકાશ.
એનાથી જ મનુષ્યમાં વિદ્યા, ધન અને બળ પ્રાપ્ત કરવાની, ભિન્ન ભિન્ન પ્રકારના નવા આવિષ્કાર કરવાની, યથાસાધ્ય બીજાનું કલ્યાણ કરવાની તથા એવી બીજી અનેક બાબતોની ભાવના ઉત્પન્ન થાય છે.
સંસારમાં જેટલાં મહાનું કાર્યો થયાં છે તેના કતાઓનો ઉદ્દેશ ત કાર્યો દ્વારા કેવળ પોતાનું પેટ ભરવાનો નથી હોતો. એડીસને કેવળ પટ ભરવા માટે વિદ્યુત્સબંધી અનેક જાતનાં આવિષ્કાર નથી શોધ્યાં, રામમૂર્તિ નાયડુએ કેવળ પેટ ભરવાના હેતુથી આટલું બધું બળ સંપાદન નથી કર્યું, તેમજ લે તિલક મહારાજે ઉદર પિષણની ઈચ્છાથી ગીતા રહસ્ય નથી લખ્યું. તે લોકોના અંત:કરણમાં કઈ ગુપ્ત અને અમાનુષી શક્તિ કામ કરી રહી હતી અને એ શક્તિએ કાર્યરૂપે પરિણમીને સંસારને પોતાનાં અસ્તિત્વનો પરિચય આપે છે. એ લોકોમાં એક એવી વિશાલ કામના અથવા ઉચ્ચાકાંક્ષા હતી કે જે કોઈ પણ રીતે દાબી દબાય તેમ નહોતી અને તેના બળે તેઓ મહાન કાર્યો કરી શક્યા. એજ કામના અથવા આકાંક્ષા મનુષ્યને હમેશાં પ્રયત્નશીલ રાખે છે, તેને ઉદ્યોગ અને ઉદ્યમી બનાવે છે અને અંદરના આદર્શને બહાર કાઢીને જગતને બતાવવા ચાહે છે.
જે વસ્તુને હમેશાં યોગ્ય ઉપયોગ થયા કરે છે તે વસ્તુ જ ઘણું કરીને સારી સ્થિતિમાં રહે છે અને જે વસ્તુથી કશું કાર્ય લેવામાં આવતું નથી તે ખરાબ અથવા નષ્ટ થઈ જાય છે. તલવારથી કામ ન લેવામાં આવે તો તેને કાટ ચડી જાય છે. આપણું હાથ પગથી કામ ન લેવામાં આવે તો તે દુબલ બની જાય છે. એવી જ સ્થિતિ આપણું આંતરિક શક્તિઓની પણ છે. જે મનુષ્ય પોતાની કામનાઓ અને આકાંક્ષાઓથી કામ નથી લેતો તેની કામનાઓ અને આકાંક્ષાઓ આપોઆપ દબાઈ નષ્ટ થઈ જાય છે. સંસારમાં ઘણા લોકો કેવળ પોતાના ઉદર પિોષણનો પ્રબંધ કરી નિશ્ચિતતા સેવે છે તેનું કારણ એ છે કે તેઓએ પિતાની આકાંક્ષાઓનો નાશ કરી દીધો હોય છે, પરંતુ તે લોકો એટલું નથી સમજતા કે પિતાની આકાંક્ષાઓનો નાશ કરી દેવો તે આત્મ-હત્યાથી પણ વધારે મોટું પાપ છે, તેનાથી આપણને પોતાને નુકશાન થાય છે એટલું જ નહિ પણ આપણું સમાજને, દેશને, સમસ્ત સંસારને તથા માનવજાતિને નુકશાન પહોંચે છે.
મનુષ્યમાં ઉચ્ચાકાંક્ષાઓ હાવી કદિ પણ ખરાબ અથવા નિંદનીય નથી. ઉ૯હું તેને અભાવ જ ખરાબ અને નિંદનીય છે. એક વાર એકાદ નાની સાધારણ પરંતુ શુભ આકાંક્ષા કરે અને પછી જુઓ કે તેની પૂર્તિ થતાં તમારું મન કેટલું સંતુષ્ટ અને પ્રસન્ન બને છે, તમારામાં કેટલું વધારે નવું બળ આવે છે, અને આગળ ઉંપર તમારા મનમાં કેવી સારી આકાંક્ષાઓ ઉત્પન્ન થાય છે. સંસારમાં કાંઈક કરી દેખાડવું એજ સિથી સરસ ઉપાય છે. મહાન કાર્યો આકાંક્ષાઓની આ રીતે વૃદ્ધિ થવાથી જ થયા કરે છે.
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531285 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 024 Ank 12 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1926 |
| Total Pages | 35 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 4 MB |