________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વિધરચના પ્રાધ
૧૩૧
આ
માનવાને કારણ રહે છે. રીતે સુષ્ટિને અહિંદ માનતાં ઘણા ખાધક પ્રમાણા મળે છે જેથી સૃષ્ટિના કોં કેાઇ અન્ય હાય એમ માની શકાતુ નથી ( જૈન ધર્મ પ્રકાશ ૧૬ અંક ૧-૧૨ સ. ૧૯૫૭ મહા ફાગણુ )
""
૫૬-મહારા કર ઇંદરજી દવે લખે છે કે-આફ્રિકાના જં ગલીએ ચંદ્રમા અને દેડકાના વાદમાં જગતની ઉત્પત્તિ માને છે. વિદ્વાના આ સૃષ્ટિની ઉત્પત્તિના મેળ ઇશ્વર અને શયતાનના વાદમાં ગેાઠવે છે. સૃષ્ટિકર્તા ગુણુમય છે કે નિર્ગુણ ? સૃષ્ટિ થઇ તે પહેલાં શું હતુ ? આ ઘટના બીજી કૈાઇવાર બની હતી કે નહિ ? ઇત્યાદિ પૂછપરછ કરેા નહિ, માત્ર માના કે સૃષ્ટિની ઉત્પત્તિ થઈ ઈશ્વરની ઇચ્છામાંથી. એટલે તેણે ઇચ્છા કરી કે–જગત આ પ્રમાણે, આજ નિયમે, આજ રસ્તે ચાલે. તેથી જગતય ત્ર તેજ પ્રમાણે તેજ નિયમે તેજ રસ્તે ચાલવા લાગ્યુ, આ બાબત સર્વાદિ સમંત છે. સેતાનની હૈયાતી કુરૂપતા, દુ:ખ, દુખળપીડા, મૂર્ખતા આદિ જગતમાં હોવાથી ઇશ્વરનાં સર્વજ્ઞત્વ સોંદર્ય મયત્વ કરૂણામયત્વ સર્વાંસમ ત્વ અને ન્યાય ઉપર કટાક્ષ થાય છે; આ બધી ગડબડમાં એકજ ખુલાસા મળે છે કે-“ આ બધુ અજ્ઞેય છે ” ત્યારે એકયત્રિએ આ પ્રચંડ જગતયંત્ર બનાવ્યું છે. અહિં આ વાતથી સતાષ થતા નથી. કેમકે કુ ભાર તૈયાર'માટીમાંથી પેાતાની બુદ્ધિપ્રમાણે વાસણ તૈયાર કરે છે, એમ ઇશ્વરે તૈયાર માલ મસાલામાંથી જગત બનાવ્યુ, એ યુક્તિ સમજી શકાય છે. પરંતુ બ્રહ્માંડ ઘડવાના મશાલે ક્યાંથી આવ્યે ? તેના જવાબ ફુલ ભ છે એટલે અભાવમાંથી ભાવની ઉત્પત્તિ કલ્પવી એ માનુષી જ્ઞાનની મહારની વાત છે. જગત બનાવવા ના કાચા માલ કયાંથી આવ્યે ? જવાબ ન મળે, તેા પછી કાચા માલથી જગતય ત્ર બન્યું આ માત્ર યુક્તિના વિષય છે. જેને ખુલાસા પ્રાકૃતિ નિયમ જાણનાર વિજ્ઞાનીએજ કરી શકે તેમ છે. વિજ્ઞાનના મત પ્રમાણે ઇથર અને પરમાણુ એ બેના મસાલાથી જગત નિર્માણ થયું છે. મહાવૈજ્ઞાનિક કલાર્ક મેકિસવેલના કથન પ્રમાણે પરમાણુ જાણે “ ઢાળીઆ ઢાળ્યા હાય એમ ગેાઠવેલા છે ” અહીં તેા એકાદ શિલ્પીની આવશ્યક્તા છે. આ વાત સાંખ્ય અને વેદાંતના અભ્યાસીઓના મગજમાં બરાબર રૂચે તેવી છે, બહુ વિચા રીએ તે હું જગતના અંશ છું, જગત મારા અંશ છે, જગત ન હેાત તેા હાત નહિ ઇત્યાદિ બેન્રી શકાય તેમ નથી, પરંતુ જગત ન હત હું જગત રહેત નહી એમ સાહસથી બેલી શકાય છે, એટલે મારી ચેતનાના વિકાસ સાથે મારૂં જગત વિકસે છે એમ કહેવું એ ખરાબર છે. કેટલાક ચૈતન્ય કણના સમવાયથી ચેતના ઉત્પન્ન થાય છે તે સમગ્ર દૃષ્ટિભૂત ચૈતન્ય કણાના પ્રવાહને સમષ્ટિ રૂપે જોઇ શકે છે. તેથી તેમાં “ અહુ જ્ઞાનની ઉત્પત્તિ થાય છે બીજી તરફ પાતપેાતાનું વિશ્લેષણ કરે છે જેથી સુષુપ્તિ, સ્વપ્ન અને જાગ્રત એમ ત્રણ અવસ્થા રૂપે વિકાસમા ધકેલાય છે, ઘણું કરીને કૃમિ વિગેરે સુષુપ્ત માખી વિગેરે
""
For Private And Personal Use Only