________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વિશ્વરચના પ્રબંધ.
rrrow: 8 મનોમનઃ ર૦ વિનમ: મળે. અન્ય અંતર આત્મા પ્રાણમય, મનોમય,-વિજ્ઞાન મય, અને આનન્દ મય છે (૩-૬ ) सोकामयत! बहुस्यां प्रजायेति । सतपोऽतप्यत । सतपस्तप्त्वा । इदम् सर्व
થાય છે કે શિવ તત્વ છar | તહેવાનુ વાત ! તનુnfપર ! समस्याऽभवत् । निरुक्तं चानिरुक्तंच, निलयनंचा निलयनंच, विज्ञानंचा विज्ञामंच, सत्यंचामृतंच, सत्यमभवत् । यदिदंकिंच तत्सत्यमित्याचक्षते । તેણે વિચાર કર્યો કે હું બહું થાઉં, એને માટે તપસ્યા કરી તપ તપીને આ બધુ બનાવ્યું, જે કંઈ આ છે, તેને બનાવીને તેમાં પ્રવેશ કર્યો તેમાં પ્રવેશ કરીને મૂત અને અમૂર્ત રૂપે બન્યા, એજ પ્રમાણે નિરૂક્ત અને અનિરૂક્ત, નિલય અને અનિલય, વિજ્ઞાન અને માયા, સત્ય અને મિથ્યા. એ રીતે બને જે કંઈ આ દેખાય છે તેને સત્ય (મૂર્ત ) કહેવાય છે (અનુ. ૭) મરદાદ મામrણીતૂ I (नात्यन्तमेवासत्-नासतः सन्मास्ति) ततोवसदनायत । तदात्मानं स्वयકરત છે તે પ્રથમ અસત્ હતું ( અહિં અને “તદ્દન નહિ” એવો અર્થ થતો નથી કેમકે અસદમાંથી સત્ બને જ નહિં.) પછી સત્ થયું અને સ્વયં આત્માને બનાવ્યું. * (આનન્દ્રાશ્રમ સંસ્કૃત ગ્રંથાવળી ગ્રંથાક ૧૨)
૧૧ એતરીય બ્રાહ્મણ. ૫. કાંડ ૩૨ માં કહે છે કે-હું ઉત્પન્ન થઈ બહુ થાઉં આવી ઈચ્છાવાળા બ્રહ્માએ તપ તપી, પૃથ્વી, અંતરીક્ષ ને સ્વર્ગ એમ ત્રણ લોક ઉત્પન્ન કર્યા, પછી બ્રહ્માએ ત્રણેને તપ તપાવી અગ્નિ, વાયુ, રવિ એ ત્રણ તિ ઉત્પન્ન કરાવી, તિને તપ કરાવી, અનુક્રમે રૂગ, યજુ, અને સામ, એ ત્રણ વેદ ઉપજાવ્યા.
૧૨ શતપથ બ્રાહ્મણ કાંડ ૧૧, અધ્યાય ૫, બ્રાહ્મણ ૩ ૪-૧-૨–૩ માં પણ ઉપર પ્રમાણે છે.
૧૩ ગોપથ બ્રાહ્મણ પૂર્વ ભાગ પ્રપાઠક ૧ બ્રાહ્મણ ૬ માં પણ થોડા ફેરફાર સાથે ઉપર પ્રમાણે પાઠ છે.
૧૪ ગોપથ પુ. પ્રપ૦ ૧ બ્રા૦ ૧૬ માં લખે છે કે-બ્રો પુષ્કરમાં ઉત્પન્ન કરેલ, બ્રહ્મા, વિચારવા લાગ્યું કે હું ક્યાં અક્ષરવડે કરીને સર્વ. કામનાં, લોક, દેવ, થ, શબ્દ, વાદ, સમૃદ્ધિ ભૂત આદિને અનુભવું (ઉત્પન્ન કરૂ)? એમ વિચારી તે બાહચર્યને ધારણ કરતે હો (પ્રથમ બ્રહ્મા એકાકી હોવા છતાં શું બ્રહ્મચારિ નહિં હોય ?). બ્રહ્મચર્યના પ્રભાવે કારને જેતે હવે, તે દ્વિવણી, ચતુમાત્રી પસ્વરૂપ, બ્રહ્માનામરૂપ, બ્રહ્મદેવત કારના અવલોકનથી સંપૂર્ણ કારીકને અનુભવ કરતે હો. ( આ અક્ષરનાદ સંભવે છે. )
૧૫ શતપથ બ્રા. કાં ૧ અ. ૮ બ્રા ૧ ક. ૧ થી ૬ માં જનાર એ પાઠથી પૃથ્વી મનુથી બની જણાવે છે (ત. પ્રા. ૧૪૭)
For Private And Personal Use Only