Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૧૮
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
ત્પર્ય એ છે કે–શાસ્ત્રીય સિદ્ધાન્તોનું મૂળ આત્મામાં છે, તેથી અંત:કરણનાં ઉંડાણમાં એવું જ્ઞાન રહેલું છે કે પરમાત્માના જ્ઞાનને પ્રતિબિંબિત અવાજ છેક ત્યાં જઈ અથડાય છે અને આડા આવતા તમામ અજ્ઞાનને તે દૂર કરી શકે છે. કહેવાનું એ છે કે સરલ અંત:કરણવાળા મનુષ્યમાં પરમાત્મપણાનું તાત્કાલીક દઢ અને સીધું પ્રતિબિંબ પડે છે.
જે સત્યવિષે મનુષ્યને સ્વાભાવિક પ્રતીતિ થાય છે તે સત્ય કઈપણુ મનુષ્ય પિતાના અંત:કરણને કેળવ્યા વગર શોધી શકે તેમ નથી.
સત્યને ઓળખવાની શક્તિ જ્યારે પ્રાપ્ત થાય છે ત્યારે પરમાત્મા અને મનુ ની વચ્ચેનો તફાવત દૂર થતું જાય છે અને જ્યારે તેવી શક્તિ મનુષ્યમાં સ્વાભાવિક સંપૂર્ણ પણે ઉત્પન્ન થાય છે ત્યારે પરમાત્માની જેમ તે મનુષ્ય બીજાની ગુપ્ત રહેલી શક્તિઓને પણ જાગૃત કરવાને સમર્થ થાય છે.
સુંદરતાના અને સત્યના ઝાંખા અસ્વચ્છ અને આચ્છાદનવાળા વિચારો ઘણા માણસેનાં હૃદયમાં ઉદ્દભવે છે પરંતુ જેનામાં વિચાર ઉત્પન્ન કરવાનું શુદ્ધ જ્ઞાન હોય છે તેજ સત્યને ખરા સ્વરૂપમાં અને ખરી સુંદરતામાં પ્રગટ કરી શકે છે અને સત્ય તે પિતાને સમજાવાથી અનુક્રમે મનુષ્યનું અંત:કરણ પરમાત્માની દષ્ટિમાં પરમાત્મ પણું અનુભવે છે.
એટલું તે કબુલ કરી શકાય કે જે માણસનું હદય પવિત્ર અને પૂર્ણ સ્થિતિવાળું હોય તો પરમાત્માના સ્વરૂપની સાથે તે જોડાઈ શકે છે, અને તેનાં પવિત્ર વચનનો પડઘે તેના પવિત્ર અંત:કરણમાં પડી શકે છે, પરંતુ મનુષ્યનું અંત:કરણ પવિત્ર અને પૂર્ણ હોતું નથી, તેમની વિવેક બુદ્ધિ ઝાંખી અને રજુ ન થઈ શકે તેવી થઈ ગઈ હોય છે. તેથી સંપૂર્ણ અને સ્વચ્છ પ્રતિબિંબ પાડવાને બદલે તેમાંથી સેંકડે જુઠી કલ્પનાઓ અને અસત્ય પ્રમાણે ફૂટી નીકળે છે. આંતરિક ચક્ષુઓ અને કર્ણ જે દઢ અને તંદુરસ્ત વિચાર વાતાવરણવાળાં હોય તે દેવી પદાર્થની સુંદરતા અને એકયતા જલદી ગ્રહણ કરી શકે છે, પણ માનવ સત્યની દછી દૂષિત થયેલી હોય છે તેથી તેનામાં સત્યની તુલના કરવાનું વ્યાજબી ધોરણ ક્યાંથી હોઈ શકે ?
સત્યને માન્ય રાખવાથી અને સમજવાથી પરમાત્મા અંત:કરણને જાગૃત કરવાને અને પવિત્ર કરવાને કુદરતી રીતે કામ કરે છે, તેથી કરીને સત્યની પ્રતીતિ કેટલેક અંશે પવિત્રતા અને ભલાઇવાળા અંતઃકરણમાં પ્રથમ દરજજાની હોય છે.
દેવી સત્ય મનુષ્યનાં અંતકરણ પર પ્રતિબિંબ પાડવાને અને તેને જાગૃત કરવાને એકદમ પ્રયત્ન કરે છે. જેવી રીતે સૂર્યનું કીરણ સુતેલા માણસની મુખમુદ્રા ઉપર કમેક્રમે પડે છે અને તે પ્રકાશ જેવાને ચક્ષુ ઉઘાડે છે તેવી રીતે પરમાત્માનું સત્ય મનુષ્યના આત્માપર પ્રકાશતું તેની શકિત ચંચળ અને જાગૃત કરે છે, જેથી તેજ
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531234 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 020 Ank 09 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1922 |
| Total Pages | 28 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |