________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૬૦
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
જૈન ઐતિહાસિક સાહિત્ય
“ ઇતિહાસ અને હેને ઉપયોગ.”
( લખક– છોટાલાલ મગનલાલ શાહ–મુલારણ.) જેને જાણે ચેતનમુતજ હોય, જાણે નિર્માલ્ય, હકણું, શુદ્ધ હૃદયી, નિસ્તેજ, સ્વાથી", એકલપેટા અને નાસ્તિક હોય એવા પ્રકારના વિચાર આજકાલના ન યુવકો, કેટલાક સાધુઓ અને વિશેષ કરીને જેનેરેના હૃદયમાં ઉડી જડ ઘાલી પડેલા છે. અધુના કેટલાક સાક્ષર, ઈતિહાસ-જીજ્ઞાસુઓ એમજ જાણી બેઠા છે કે “જૈનધર્મનાં તો માણસને “નિબળ' બનાવે છે તેનો સમાગમ કરવાથી
ક્ષાત્રતેજ” ને નિસ્તેજ બનાવે છે. જ્યાં ત્યાં માસિક નવલકથાઓ, ભાષણ આવા વિચારોથી ઉભરાઈ જાય છે, અને બાળ જૈન યુવકો તે જ રી, સાંભળી જેન ધર્મ–ઉપરની પોતાની શ્રદ્ધાને ગુમાવે છે.
સત્યશોધક ઇતિહાસક્સ શું એમ કહી શકશે કે “જેનાના ઇતિહાસ નિબળતા કાયરતાથી ભરેલો છે ? શું જેને તરવાર બાંધી ગુજરાત મારવાડ, મેવાડ અને દક્ષિણમાં દેશના રક્ષણ માટે ઉત્સાહથી ભાગ લીધો નથી ? શું જેનેએ સાહિત્ય, ઇતિહાસ, સ્થાપત્ય, વીગેરેમાં અભિમાન લેવા યોગ્ય નથી કર્યું ? અરે ગુજરાતની કીતિ જયવંત કરે તેવા અનેક પ્રસંગે જૈન સાહિત્યમાંથી નીકળી આવે તેમ છે, પરંતુ ખેદ સાથે જણાવવું પડે છે કે આ દિશામાં જોઈએ તેવો પ્રયત્ન થતો નથી. કેટલાક પ્રાચીન વિચારોને અવલખીને એમ પણ જણાવે છે કે આપણે એવા સાલવાર, ક્રમવાર, કોણ હતો ? કયાં જન્મ થયો? શું કર્યું? વગરે જાણવાની શી જરૂર છે? આપણે તો ધર્મનાં તો હમજવાની જરૂર છે, અરે કેટલાક મહાન ઉપાધી ધારી મુનિરાજે પણ આવા વિચારો ધારણ કરી બેઠા છે. ખેર ! ચાલો આપણે મૂળ વિષય ઉપર આવીએ.
દરેક રાષ્ટ્ર, દરેક પ્રજા, દરેક ધર્મ, અને દરેક કામ અરે દરેક માનવ પાતાને કીર્તિવંત થવાને ઈરછે છે, પોતાની કીર્તિને જવલંત રાખવાને સારૂ ભૂતકાળના જાજ્વલ્યમાન પ્રસંગોને અનેક રંગે રંગી, અનેક શબ્દોથી ગુંથી અને અનેક પિછી. થી ચિત્રી ભવિષ્યની પ્રજા સમક્ષ જગતમાં મૂકવા ચુકતા નથી.
આવી રીતે પ્રસંગો રજૂ કરવાથી ભૂતકાળની અભિમાન લેવા ગ્ય કીર્તિ 1 વાંનવેમ્બર-૨૧ સાહિત્ય' ને સિદ્ધરાજ જયસિંહ, 'નામ બ.
For Private And Personal Use Only