________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
શ્રી હદ પ્રકાશ,
આ ઉપરથી સત્તાન સાહસનું સ્વરૂપ ધર્મ અને વ્યવહુારમાં ઇષ્ટ ગણેલુ છે. એ સજ્ઞાન સાહસની મહત્તા સ્થિતિપરત્વે રહેલી છે. તેથી ગૃહસ્થ શ્રાવકે પેાતાની સ્થિતિના વિચાર અવશ્ય કર્ત્તવ્ય છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આ પ્રમાણે આત્મનિરીક્ષણના શિક્ષણમાં શ્રાવકની બીજી કરણીરૂપે આત્મસ્થિતિના વિચાર છે, એ વિચાર પ્રવૃત્તિ અને નિવૃત્તિ બ ંનેમાં ઉપયેાગી છે. એક મહાત્મા લખે છે કે, “ આ સસાર રૂપ મહુાસાગરમાં પડેલા મનુષ્યને આત્મસ્થિ તિની જે નિરીક્ષા છે, તે નાવિક સમાન થાય છે.”
આ મહાત્માના વાકયા અક્ષરશ: સત્ય છે. જેઓ ઘ્યાત્મસ્થિતિના વિચાર કર્યા વગર અજ્ઞાન સાહસથી પ્રવૃત્તિ કરે છે. તેએ પરિણામે અધમ સ્થિતિમાં આવી પડે છે. અને તેમના હૃદયને પાછળથી અનુત્તાપ દુગ્ધ કરે છે.
મહાન પંચ વ્રતધારી મહાત્માઓ કે જેમણે આ સંસારની સર્વ પ્રકારની વાસનાઓના ત્યાગ કરેલા છે, તેએ હિંદ અજ્ઞાન સાહસથી આત્મસ્થિતિને વિચાર કર્યા વગર પ્રવૃત્તિ કરે; જોકે તે પ્રવૃત્તિ ધમાંવલ બી હોય છતાં પણ તેમને પાછળથી અનુતાપ રૂપ અમલના તીવ્ર તાપ સહુન કરવા પડે છે. તે પછી આ સસાર રૂપ મહારાજાના દાસ થઇ રહેલા ગૃહસ્થાની તેા શી વાત કરવી ? તેમને જો આત્મસ્થિ તિનું વિસ્મરણ થાય તે તે અવશ્ય તેમના અધ:પાતનું કારણ બને છે. આથી વિશ્વોપકારી ભગવાન તીર્થંકરાએ શ્રાવકની બીજી કરણી રૂપે પ્રરૂપ્યું છે કે, પ્રત્યેક મનુષ્યે પેાતાની અવસ્થા સ્થિતિનો વિચાર કરવા. આત્મસ્થિતિનું નિરીક્ષણુ આત્મગુણાને વધારનારૂ અને માનવ જીવનને સુધારનારૂ છે. એ ભાવના સ્વકર્ત્ત બ્ય, સ્વાપણ આદિ ઉત્તમ ગુણેાને ઉત્પન્ન કરી ધર્મના હેતુઓને પુષ્ટ કરનારી છે. તેથી સર્વ ભવ્યાત્માએએ આ શ્રાવકની બીજી કરણી ભાવવાના મહાન પ્રયત્ન કરવા જોઇએ.
-ચાલુ.
V.
सद्वर्तननी उच्चता दर्शन.
( હરિગીત.) યુક્તિ પ્રયુક્તિથી વળી પાંડિત્યના
ચમકાટથી,
જે જગત માંહે સત્ય શક્તિ ના મળે ઝળકાટથી; વન વિષે ઉત્તમ અને જે વીર જીવન સવૃત્તિથી સજવા સુવન હૃદય મંદિર મ્હાલવું.
જીવવું,
૧
For Private And Personal Use Only
