________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૧
માં આત્માનઃ પ્રકાશ
i
અમુક અમુકને મુખઇનુ પાણી લાગ્યું અને તેથી દેશમાં સ્વ–વતનમાં ) પાણી ફેરે આવેલ છે, એવી ફરિયાદ ઘણી સાંભળીયે છીએ અને ખાસ કરીને ઘણા કાઠિયાવાડીએની સાંભળીયે છીએ. અને તેમાં પણ જેનેાની વિશેષતા દેખાય છે. આપણે વાત મુંબઈની કરીએ છીએ, પણ મુંબઇમાં હિંદમાંના બધા જૈન ક્ષેત્રાના ઘેાડા ઝાઝા પણ જેના રહેતા ડાવાથી આ વિષય સર્વ જૈનને લગતા તેમજ સા જનિક હિતના થઇ પડે છે. “ મને કે અમુકને ” મુંબઇનું પાણી લાગ્યું એટલે શુ ? એનું કારણ શું ? અને તે કેમ ટળે એ આપણે બા િકીથી તેવાનું છે. (૧) મુ ંબઈનુ પાણી લાગવુ આના વિચાર કરતાં આપણુને સહજ પ્રશ્ન ઉઠે છે કે શું મુંબઇનું પાણી ખરાબ છે ? ને મુંબઇનું પાણી ખરાબ હાય તે સુબઇમાં વસતા દશ લાખ માણુસા જે તેના ઉપયોગ કરે છે, તે બધાને થાડુ ઝાઝુ પાણી લાગવુ જોઇએ. તેમ તા દેખાતુ નથી. જો કે એક વિચારે મુંબઇનુ કુવાનું અને નળનુ પાણી દુષિત કહી શકાય કુવાનું પાણી નળના પાણી કરતાં વધારે સારૂ એવા ઘણા અનુભવનાં મત છે, તથાપ મુંબઇમાં બને પાણી દુષિત હાવાનાં કારણમાં મુખ્ય મુંબઇની લાયમાં તેના ભૂગર્ભમાં--પેટમાં પી રહેલ ભેજ અને નળ તથા કુવા પાસેના સંડાસ અને મેલના થતા સ્કૂલ અને સૂક્ષ્મ સાગ એ છે. એથી પાણીના રજકણા દુષિત થાય એ સ્વાભાવિક છે. વળી બધીઆર ( જેને હવા-અજવાળું ન પહેચે અથવા આછા પહોંચે એવા ) કુવા અને જોઇતા પ્રમાણમાં નહીં ગળાયલું નળનું ગદું પાણી એ પણ દુષિત થવાનુ કારણ છે. આની અસર મુંબઇની વસતી ઉપર ઘેાડી ઝાઝો રહેલ છેજ. અને આના ઉપાય તાત્યાના આરાગ્ય રક્ષક ખાતાએ કરવાના છે અને વસતી સમજી શક અને કરે તા પીવાના વપરાશ માટે ઉકાળેલું પાણી વાપરવુ એ છે. પણ આ પ્રસ્તુત વિષય કાઇક જુદો છે. મુંબઇનુ પાણી લાગવુ એટલે ચહેરા ફુગાઇ જવા, પીળા થઇ જવા, લાહી ઉડી જવુ, થેથર-સેાજા દેખાવા, અજીણુ થવુ, અને તેથી નબળાઇ આવવી એ છે. આને ચહેરા દરેક વાંચનાર કલ્પી શકશે, અને ઘણે ભાગે દરેકન એવા ચહેરા જોવાને અનુભવ હશે. શરીરનાં આવાં લક્ષણુ એ એક પ્રકારના ક્ષયજ, ધાસણી, પાંડુ છે. અને તેમા ઉપર શરૂઆતમાં જણાવેલ મુંબઇના દુષિત પાળી પણ કારણુ રૂપ છે. તથાપિ તેને વિશેષ પણે પાષનાર બીજા નીચે જણાવેલાં કારણા છે. જેનો ખ્યાલ રાખી તે દૂર કરવા જૈન વસતીએ તથા મુંબઇ જૈન સેનિટર અસાસિએશન લક્ષ આપવા યાગ્ય છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
( ૨ ) પાણી લાગવાનાં કારણો—આનાં મુખ્ય બે કારણેા છે. (૧) અકુ દરતી ચર્યાં અને (૨) નિર્ધનતા એટલે સાધનના અભાવ કે તેની આછાશે. નોના મુકુટમણિ ડાહ્યા આચાર્યાએ તા કુદરત અને આરગ્યને લક્ષમાં રાખી તેને અનુ
For Private And Personal Use Only