Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સ્વાલંબન.
કરતી નથી. એક હાથભર દુર હોય તો પણ તે જળાશયમાં કુદી જવાને લેશ પણ પ્રયત્ન કરવા ચાહતી નથી. તે એટલું જ ઈચ્છે છે કે પાણીની એક અડધી લહરી આવીને મને ઘસડી જાય તે ઠીક. શું આપણને આ સંસારમાં આવા પ્રકારના હજાર મનુષ્ય દષ્ટિગોચર થતા નથી ? ત્યારે એવા મનુષ્યને કાર્યક્ષેત્રમાં એકલા છોડી દેવામાં આવે છે ત્યારે તેઓ પોતે કંઈ પણ મહેનત કરવાને બદલે એટલું જ ઈચ્છે છે કે અનુકૂળ દેવરૂપી એક અડધ લહરી મને સંસારસાગરની પાર ઉતારી દે તે સારૂં. પરંતુ એમ બનવું અસંભવિત છે. બીજાના વિશ્વાસ ઉપર કેટલા દિવસ સુધી કાર્ય ચાલશે ?
મનુષ્યને જે શક્તિઓ બક્ષવામાં આવી છે તે એટલા માટે નહિ કે તે બીજાના હે સામે તાકી રહે, મનુષ્યને સ્વતંત્ર તેમજ સ્વાવલંબી બનવા માટે તે શક્તિઓ બક્ષવામાં આવી છે. જ્યારે આપણે કે મનુષ્યને એમ કહેતે સાંભળીએ છીએ કે અમુક કાર્યમાં અનેક સંકટ અને બાધાઓ આવે તેમ છે તેથી કરીને તે કાર્ય અમારાથી બની શકશે નહિ. ત્યારે ખરેખર આપણને સખેદ આશ્ચર્ય થવું જોઈએ. એવા લોકે પડ્યા વગર પડી જવાની બીકથી હમેશાં દુ:ખી બની રહે છે. જ્યારે તેઓ ખરેખરી રીતે પડી જશે ત્યારે તેઓની શી દશા થશે તે કપી શકાતું નથી, ખરૂં કહીએ તે વિન, બાધાઓ, સંકટ અને કઠિનતાઓમાંજ માનવ-જીવનની એગ્યતાના વિકાસનાં મૂળ તો છુપાયેલા છે. અંગ્રેજ લોકોમાં સ્વાધીનતા, દઢ નિશ્ચય અને પ્રયત્ન કરવાની શક્તિનો વિકાસ અનેક વર્ષો સુધી સંકટની સામે ટક્કર મારવાને લઇને ઘણેજ વૃદ્ધિગત થયેલા છે. તે લકેએ પિતાની ઉન્નતિને અર્થે પોતેજ પ્રયત્નો કર્યા છે. મહાન સંકટથી ઘેરાયલા છતાં પણ તે લોકોએ સ્વાવલંબન દ્વારા આન્નતિ કરવાને પિતાને ઉદ્દેશ કદિ તપે નથી. એટલે સુધી કે સ્વાધીનતાની રક્ષા કરવા ખાતર તે લેકેએ પ્રજવલિત અગ્નિકુંડમાં બળીને ભસ્મીભૂત થઈ જવાનું પસંદ કરી લીધું, પરંતુ સ્વાવલંબનના માર્ગથી તેઓ કદિ પણ યુત થયા નહિ. તાત્પર્ય એ છે કે સંકટોથી કદાપિ ડરવું ન જોઈએ, તેની સાથે હમેશાં લડવું એજ ઉચિત છે. જે મનુષ્ય દુઃખ અને સંકટની ગોદમાં ઉછરેલા હોય છે તે તેને પોતાની બાલ્યાવસ્થાના મિત્ર સમજીને શાંત હૃદયથી આલિંગન કરી શકે છે, પરંતુ જે હમેશાં આલસ્ય અને પરાધીનતામાં રહે છે તે સંદનું નામ સાંભળતાંજ કંપાયમાન થવા લાગે છે. એટલા માટે વિદ્વાન તેમજ પ્રયત્નશીલ પુરૂષ સંકટને કુદરતની કૃપારૂપ સમજે છે.
ખેદની વાત છે કે આ જમાનાને પ્રવાહ પણ કેટલેક અંશે આપણને પરાવ
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531215 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 019 Ank 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1921 |
| Total Pages | 42 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 4 MB |