________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સ્વ ઓળખાણ સંબંધી સ્કૂલ વિચારણા.
૧૦૭ હું મુંઝાઉં છું. ઉપર આપણે વિચાર કરી ગયા કે માતાનાં રૂધિર અને પીતાના વીર્યમાં પ્રથમ ઉત્પન્ન થયે. તે શું એજ હારા શરીર રચનાનું બીજ છે? હા તેમ છે. આજે સ્થૂલ શરીર જેને આદારિક શરીર કહે છે. ગર્ભમાં જીવ ઉત્પન્ન થયા પછી સમયે સમયે જીવ આહાર લે છે. અને આહાર ગ્રહણ કર્યા પછી શરીર, ઈદ્રિ, શ્વાસે શ્વાસ ભાષા અને મનની અને અંગોપાંગની રચના કરે છે એ ઉપરથી એટલી વાતવ્હારા ધ્યાનમાં આવે છે કે, હું જે સારે અથવા હલકે, ભક્ષ્ય અથવા અભક્ષ્ય જે આહાર લેઉં તેની અસર આખા શરીર ઉપર થવાની. તે હારે હારૂ શરીર સારૂ અને નિરોગી રાખવું હોય તે આહાર પાણી નિર્દોષ, સ્વચ્છ, અને પવિત્ર અને પથ્ય વાપરવા જોઈએ. આહાર કરવાનું કારણ શરીરની શક્તિ ટકાવવા તથા વધારવાનું છે. એ વાત આહાર કરતી વખતે હારા અને મહારા કુટુંબના લક્ષ ઉપર રહેતી નથી. ફક્ત જીન્હા (રસના) ઇંદ્રિના પોષણના માટે જ આહાર કરું છું, ભજન અથવા ખાદ્ય પદાર્થ સ્વાદિષ્ટ અને મધુર કેમ બને. કે જેથી જમતી વખતે ખરી લહેજત આવે એ તરફ જ હું લક્ષ રાખું છું. સ્વાદિષ્ટ ભજન પચાવવાની શક્તિને ખ્યાલ કર્યા સિવાય અતિશય લાલસાથી મર્યાદાથી વધુ ખેરાક લઉં છું. તેમજ વિવિધ જાતિના પીવાના પદાર્થો હું વાપરૂ છું. પણ તેની અસર હારા શરીર ઉપર કેવી થશે તેને હું વિચાર કરતા નથી. એમાં શરીર રચનાની હારી અજ્ઞાનતા સિવાય મને બીજું કાંઈ જણાતું નથી. કેટલીક વખતે હારા મિત્ર અને સગાઓ ઉત્તમ પકવાનાદિ ભેજનના પ્રસંગે અતિ આગ્રહથી વધુ પ્રમાણમાં ખવરાવવા દબાણ કરે છે. અને તેમની શરમની ખાતર હું તેમના દબાણના તાબે થાઉં છું. એમાં અમે બન્ને ભૂલ કરીએ છીએ. એમ તે વખતે અમને લાગતું નથી, પણ પાછળથી તેનું માઠું પરીણામ મહારે વિવિધ દુઃખરૂપે ભેગવવું પડે છે. શરીરની શક્તિને વિચાર કર્યા સિવાય બેદરકારી અને રસના ઇંદ્રિની લાલસાથી હું જે વિવિધ આચરણ કરું છું તે શરીર લગાર પણ સહન કરી શકતું નથી. તે હારે શરીરરચનાથી પુરતા વાકેફગાર થવું જોઈએ અને શરીરને બાધા પીડા ન ઉપજે એવી રીતે હારે ખાન પાનને ઉપગ રાખ જોઈએ.
મેં આ ભવને જન્મ લીધે તે વખતે તે આ દારિક શરીર રૂપે જ જન્મ લીધે હતે. આ શરીરના મૂળ રૂપે તે હારૂં જન્મ વખતનું શરીર ઘણુંજ ન્હાનું હતું, એ ન્હાના શરીર સિવાય હું કાંઈ પણ લઈને આવેલ નથી. છતાં આજે મારી પાસે ધન ધાન્ય અને પરિવાર જોઉં છું એની પ્રાપ્તિ થવામાં કારણ રૂપે હારૂ પિતાનું પરાક્રમ છે કે બીજે કંઈ હેતુ છે? હમેશા મારૂ માનવું એવું થાય છે કે, આ બધું મેં પેદા કર્યું છે. અને તે માહારૂં છેસામાન્યતામાં કંઈ ભુલ થાય છે કે કેમ? હા. એમાં ભૂલ થાય છે. એ બધી પ્રાપ્તિનું કારણ જીવનું પરાક્રમ
For Private And Personal Use Only