Atmanand Prakash Pustak 018 Ank 03

SR No.: 531205
Original Sutra Author: N/A
Author: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publication Year: 1920
Total Pages: 30
Language: Gujarati, Hindi
Classification: Magazine, India_Atmanand Prakash, & India
File Size: 7 MB

Page 20

શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ તે જ મનુષ્ય ખરેખર ભલો અને ધીમાન ગણાય છે કે જે પ્રબલ પક્ષપાતિ હોતો નથી જે સર્વની સાથે સહાનુભૂતિ રાખે છે, અને જે બીજાઓના દે જેતે નથી. મનુષ્યની બુદ્ધિ જેટલે દૂર પહોંચતી હોય છે તેટલે દૂર તે પિતાની સહાનુભૂતિ વિસ્તૃત કરી શકે છે, અને જેમ જેમ મનુષ્ય નમ્ર અને દયાવાન બનતા જાય છે તેમ તેમ તે વિશેષ બુદ્ધિમાન બની જાય છે. સહાનુભૂતિ સંકુચિત હોવાથી હૃદય સંકુચિત બને છે. સહાનુભૂતિને વિસ્તૃત કરવી તે જીવનને પ્રકાશિત અને હર્ષિત કરવા બરાબર છે, તેમજ અન્ય મનુષ્યને માટે પ્રકાશ અને આનંદને માર્ગ સુગમતર બનાવવા બરાબર છે.
બીજાની સાથે સહાનુભૂતિ રાખવી એટલે તેના શરીરને પિતાના શરીરમાં ધારણ કરવું અને તેની સાથે સમાન ભાવથી વર્તવું, કેમકે સ્વાર્થ શૂન્ય પ્રેમ અત્યંત શીઘ્રતાથી એય ઉત્પન્ન કરે છે. જે મનુષ્ય સમસ્ત પ્રાણધારીઓની સાથે સહાનુભૂતિથી વતે છે તે એ સર્વની સાથે તન્મય બને છે અને તેને પ્રેમ, નીતિ વિ. સ્પષ્ટત: બુદ્ધિગત થાય છે.
મનુષ્ય બીજા મનુષ્યોને પિતાની સહાનુભૂતિથી જેટલે દૂર રાખે છે તેટલેજ દુર તેનાથી સ્વર્ગ, શાંતિ અને સત્ય રહે છે. જે સ્થળે તેની સહાનુભૂતિ સમાપ્ત થાય છે ત્યાંથી જ અંધકાર, દુઃખ અને સંભનો આરંભ થાય છે, કેમકે બીજા લોકોને પિતાના પ્રેમથી દૂર રાખવા તે પિતાની જાતને જ પ્રેમને આનંદથી દૂર રાખવા તુલ્ય છે અને સ્વાર્થના અંધકારમય કારાગૃહમાં સડયા કરવા તુલ્ય છે.
જ્યારે મનુષ્યની સહાનુભૂતિ અસીમ બને છે ત્યારે જ તેને સત્યને અનંત પ્રકાશ દષ્ટિગત થાય છે. અસીમ પ્રેમમાંથીજ અસીમ આનંદની પ્રાપ્તિ થાય છે. સહાનુભૂતિ આનંદમય છે. એમાંથી જ સર્વોત્તમ અને પવિત્ર આનંદ ઉપલબ્ધ થાય છે. સહાનુભૂતિ સ્વગય છે, કારણ કે તેના પ્રકાશમાં સર્વ પ્રકારના સ્વાથી વિચારે નષ્ટ થઈ જાય છે અને સર્વની સાથે એકભાવ અથાત્ આધ્યાત્િમક સમાનતાનો દઢ સંગ રાખવાથી પવિત્ર આનંદની સંપ્રાપ્તિ થાય છે. જ્યારે મનુષ્ય સહાનુભૂતિ રાખવી ત્યજી દે છે, ત્યારે તેનું જીવન, તેની દ્રષ્ટિ અને તેનું જ્ઞાન વિફલ બની જાય છે.
જ્યાં સુધી મનુષ્ય બીજા લેકે વિષે સ્વાથી વિચાર કરવાનું તજી દેતા નથી, ત્યાં સુધી તે તેઓની સાથે સાચી સહાનુભૂતિ રાખી શકતા નથી. જે મનુષ્ય સાચી સહાનુભૂતિ રાખે છે તે બીજાઓને પિતાના જેવા જેવાને પ્રયત્ન કરે છે અને તેઓના વિશેષ પાપ, વાસનાઓ, દુઃખ, વિશ્વાસ, પક્ષપાત ઈત્યાદિ જાણવાની ચેષ્ટા કરે છે. તે છેવટે જાણી લે છે કે, લેકે પિતાની આધ્યાત્મિક ઉન્નતિની કયી શ્રેણી સુધી પહોંચી ચુક્યા છે, તેઓને અનુભવ કેટલો છે અને તેઓ પિતાની દશાને હમણા બદલી શકે એમ છે કે નહિ. તે ઉપરાંત તે જાણી લે છે કે તેઓ નું જ્ઞાન જેવા પ્રકારનું છે, તે અનુસાર તેઓ વિચારે અને કાર્યો કરે છે. વળી તે એ પણ