________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
- સહાનુભૂતિથી જીવન-સાફલ્ય. - જીવન સમાન હોવા છતાં દેખાવમાં કંઈક ભેદ માલુમ પડે છે. પુપે વૃક્ષથી પૃથક પદાર્થ નથી, પણ વૃક્ષનાજ અંગભૂત છે. તેવીજ રીતે પુણ્યાત્મા મનુષ્ય એક પરિપકવ અને પરિણત છે. પાપાત્મા મનુષ્ય એ છે કે જેની બુદ્ધિ અપરિપકવ છે અને જે અજ્ઞાનતા વશ થઈ અશુદ્ધ કાર્ય પ્રણાલીકામાં રૂચિ રાખે છે. પુણ્યાત્મા મનુષ્ય એ છે કે જેની બુદ્ધિ પરિપકવ છે અને જેની કાર્ય પ્રણાલીકા શુદ્ધ અને સત્ય છે. -એક પાપાત્મા મનુષ્ય બીજા પાપાત્મા મનુષ્યને દૂષિત બનાવે છે, કારણ કે તે કાર્યની અશુદ્ધ પ્રણાલીકા છે. પુણ્યાત્મા મનુષ્ય પાપી મનુષ્યને દૂષિત ઠરાવતો નથી, કેમકે તેને એ વાતનું સ્મરણ રહે છે કે એક વાર હું પોતે પણ એ - દશામાં હત” તેથી તેને પિતાને લધુભ્રાતા અથવા મિત્ર સમજીને તેની સાથે ગભીર
સહાનુભૂતિ રાખે છે, કારણ કે સહાનુભૂતિ રાખવી તે કાર્યની શુદ્ધ અને ઉજવલ . પ્રણાલિકા છે.
જે પરિપકવ મહાત્મા સર્વની સાથે સહનુભૂતિ રાખે છે તેને બીજાની સહાનુભૂતિની અપેક્ષા હોતી નથી, કેમકે તેણે પાપ અને કલેશ ઉપર જીત મેળવી છે અને તે સર્વદા આનંદમાંજ મગ્ન રહે છે. પરંતુ જે કિલષ્ટ હોય છે તેને સહાનુભૂતિની પરમ આવશ્યકતા છે અને જે પાપિષ્ટ હોય છે તેજ કિલષ્ટ હોય છે. જ્યારે મનુષ્ય એમ સમજવા લાગે છે કે પ્રત્યેક માનસિક વા કાયિક પાપને લઈને તે અવશ્ય કલેશ પ્રાપ્ત કરશે, ત્યારે તે બીજા લોકો ઉપર દુષારોપ કરવાનું ત્યજી દે છે અને પાપથી ઉત્પન્ન થયેલું તેઓ કલેશમય જીવન જોઈને તે તેઓની સાથે સહાનુભૂતિ રાખવા આરંભ કરે છે. જયારે તમે તમારી પિતાની જાતને પવિત્ર અને શુદ્ધ બનાવી લેશો ત્યારે તમને ઉપરોક્ત વાત સ્પષ્ટ સમજાશે.
જ્યારે મનુષ્ય પોતાના મનના વિકારોને શુદ્ધ કરી લે છે, સ્વાથી ઈચ્છાઓને બદલી નાંખે છે અને અહંકારને દૂર કરે છે, ત્યારે તે સર્વ પ્રકારના માનષિક અનુભાને અથતિ સમસ્ત પાપ, દુઃખ, શેક, વિચાર અને ઉદ્દેશીને તથા ધર્મનીતિને સંપૂર્ણતઃ સારી રીતે સમજી શકે છે. સંપૂર્ણ આમા-દમન અને સંપૂર્ણ જ્ઞાન એજ ખરેખરી સહાનુભૂતિ છે. જે મનુષ્ય બીજા લોકોને પિતાના પવિત્ર હૃદયની ધછ દ્રષ્ટિથી જુએ છે તે તેના તરફ અવશ્ય કરૂણ દર્શાવી શકે છે, તેઓને પિતાના દેહનાજ અંગભૂત ગણે છે, તેઓને પતિત અને પૃથક નહિ, પરંતુ પિતાનાજ આત્મા સમાન લેખે છે અને તેના સંબંધમાં તે સમજે છે કે જેવાં પાપ હું પહેલાં કરતો હતો તેવાજ તેઓ પણ કરી રહ્યા છે, જે ક્લેશ મેં અનુભવ્યું હતું, તેજ તેઓ પણ અનુભવી રહ્યા છે અને જેવી રીતે મને આશ્વેતર શાંતિની પ્રાપ્તિ થઈ તેવી જ રીતે તેઓને પણ થશે.”
For Private And Personal Use Only