________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ઉતાવળ વિનાશનું કારણ છે. તેઓ આ બધે પરિશ્રમ ભવિષ્યની ખાતર ઉઠાવે છે. પરંતુ એ ભવિષ્ય જ્યારે આવશે તેનું તેઓને પોતાને બિલકુલ જ્ઞાન હોતું નથી.
કેઈ ઇચ્છાની પૂર્તિ કરવા માટે અથવા જીવનના દઈ સ્વપ્નને વાસ્તવિક બનાવવા માટે પ્રાય: લેકો પોતાની ઈજ્જત, સચ્ચાઈ, અને ઉદારતાને બરબાદ કરી મુકે છે. દ્રવ્ય લૂંટવાની ધૂનમાં મહુમદ ગઝનીએ એ ન જોયું કે મારી જબરદસ્તીથી હજારો હિંદુઓના મરણ પામ્યા અને લાખે મનુષ્યોના હૃદયમાં વેદના ઉત્પન્ન થઈ.
આજકાલનો સમય જ મેટી ઉતાવળનો થઈ પડે છે એમ આપણને ચારે તરફ દષ્ટિ ફેરવતાં પ્રતીત થાય છે. લોકો એટલા બધા ઉતાવળા બની ગયા છે કે પ્રકૃતિના કાર્યોમાં પણ વિલંબ જોઈને ત્વરાથી કાર્ય પતી જાય એમ ઈચ્છે છે. પ્રકૃતિમાં કોઈ ફલ દશ દિવસમાં પાકે એમ હોય તો તેઓ કંઈક નવીન ક્રિયાથી તેને બે દિવસમાં પકાવવા ઈ છે અને જેવું તેવું પકાવી ચલાવી લે છે. જેમ માતા પિતાનાં બાળકને શું કર્ણએ ચાલતા જુવે છે તેમ પ્રકૃતિ મનુષ્યને જુવે છે.
આધુનિક શિક્ષણ પદ્ધતિ ઉતાવળનું એક કારૂં ઉદાહરણ પૂરું પાડે છે. બાળ કોને જે શિક્ષણ આપવામાં આવે છે તેનાથી તેઓને વાસ્તવિક જ્ઞાન થાય એ અસંભવિત છે. તેઓનાં મગજમાં કેવા કેવા પ્રકારના વિચારો જબરદસ્તીથી ઠાંસી દેવામાં આવે છે. જે વિષયના શિક્ષણની આવશ્યકતા છે તેને તે પોતે પણ નથી, પરંતુ અનેક વ્યર્થ બાબતે શીખવવામાં આવે છે. જે વાતેથી બિચારાં બાળકોના મસ્તક ભરવામાં આવે છે તે તેઓ બિલકુલ સમજતા નથી, તે પણ ઠાંસવાનું કાર્ય . ચાલુ રાખવામાં આવે છે. સ્થલ દષ્ટિએ જોતાં તે કઈ પ્રકારની હાનિ માલુમ પડતી નથી, પરંતુ જ્યારે અમુક સમય સુધી પદ્ધતિનું અવલોકન કરવામાં આવે છે અને તેના લાભાલાભ પર વિચાર કરવામાં આવે છે ત્યારે આપણને સમજાય છે કે એ પદ્ધતિ સર્વથા હાનિકારક છે. આ પદ્ધતિ હું વધારે વખત સુધી ચાલુ રહે એ ઈષ્ટ નથી, તેથી તે તત્કાળ બંધ કરવાની જરૂર છે. કારણ કે એનાથી વાસ્તવિક જ્ઞાન થતું નથી, માત્ર બાળકેના મસ્તક ભિન્ન ભિન્ન વાતાના પટારા સમાન બની જાય છે. આજકાલ શિક્ષણ આપવામાં ભારે ઉતાવળ કરવામાં આવે છે. આ ઉતાવળનું પરિણામ એ આવ્યું છે કે બાર વર્ષ પતિ શિક્ષણ લેવા છતાં સારી પદ્ધતિથી છ વર્ષમાં જેટલો વિકાસ થાય તેટલો પણ વતા નથી. આટલા વર્ષો સુધી શિક્ષણ લેવા છતાં અંગ્રેજી ભાષામાં તે દૂર રહ્યું પરંતુ વધાથી એ પોતાની માતૃભાષામાં એક પત્ર પણ શુદ્ધ લખી શકતા નથી. આટલા બધા સમયમાં પણ જ્યારે માણસ સુશિક્ષિત બનતો નથી ત્યારે એમજ કહેવું પડશે કે શિક્ષણ પદ્ધતિમાં કયાંક સડે હવે જોઈએ. પુસ્તક વાચી વાંચીને શરીર કમજોર બની જાય છે, આંખનું તેજ ઘટી જાય છે,
For Private And Personal Use Only