Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
તેજ સ્થિતિમાં રહે છે અને તેમાંથી તે કદી ઉદધૃત થઈ શકે એ આશા પણ વ્યર્થ છે; પરંતુ એ સમયે બાહ્ય લાભની કશી પરવા કર્યા વગર સત્યને સત્યની ખાતર જ ગ્રહણ કરવું જોઈએ અને એના ઉપર દઢ વિશ્વાસ રાખવાથી આનદને માગે સુલભ થાય છે. રાત્રે અતિ રાઠ્ય પુત” એ કહેવતને માનનાર ઘણા મનુષ્ય દુનિયામાં દષ્ટિગોચર થાય છે, પરંતુ એનું નામ આત્મનિર્બલતા છે. આખા જગતને વશ કરવાના કાર્યમાં તમે ઉઘુક્ત થાઓ તે પહેલાં તમારે તમારી જાતને વશ કરવાની અનિવાર્ય અગત્ય છે. ઈન્દ્રિય પર વિજય મેળવનારને અને પિતાની ઈચ્છાઓને નિરોધ કરનારને જ ખરેખર વિજયી લેખવામાં આવે છે. પ્રવાહની સાથે તે નિર્બલ પણ વહી જાય છે, એ કાર્યમાં કઠિનતા છે જ નહિ, પરંતુ પ્રવાહની વિરૂદ્ધ દિશામાં ચાલવામાં જ બળની આવશ્યકતા છે. સંસારની ઉપાધિઓથી મનુષ્ય તંગ બની જાય છે. સર્વત્ર લોકોમાં પરસ્પર ઈર્ષ્યા અને દ્વેષ જેવાથી મનમાં દયાની લાગણી ઉત્પન્ન થાય છે. એવી બાબતોમાં તમારું જીવન નિર્વહન ન કરો. એ સર્વથી તમારી જાતને ઉચ બનાવે. એવી અવસ્થા મેળો કે જેમાં એ બાબતેની કિંચિત્ પણ સત્તા ન ચાલે, અને તેનું નામ જ વિજય છે. મનુષ્ય વાસ્તવિક વિજયે તે ત્યારે જ મેળ કહેવાય કે જ્યારે તેને ધન, સંપત્તિ, કીતિ તથા સફલતાની ઈચ્છાનુસાર પ્રાપ્તિ થતી હોય, ત્યારે જે તે સર્વ અન્યાય, અનીતિ અથવા કપટથી મેળવાતું હોય તો તેને તિલાંજલી આપવામાં તે એક ક્ષણનો પણ વિલંબ ન કરે, પૈસાને જુતી સમાન સમજે, ભવૃત્તિને પિતાની પાસે ન આવવા દે, પોતાના સિદ્ધાંતને મજબૂત વળગી રહે, અને સત્ય માર્ગથી જરાપણ ચલિત ન થાય. આનું નામ જ વિજય છે અને આ વસ્તુ જ મનુષ્યને વાસ્તવિક આનન્દની નિકટ લઈ જાય છે.
આ ઉપરાંત વિવેકશક્તિ પણ આનન્દ પ્રાપ્તિમાં સહાયતા કરનારી છે. જ્યારે કોઈ પણ મનુષ્ય કાંઈ અનુચિત કાર્ય કરવા તત્પર બને છે ત્યારે તેનું હૃદય કંપે છે, તેને અંતરાત્મા તેને કામ કરતાં અટકાવે છે. આવાં કાર્યો કદાપિ ન કરવા જોઈએ. જ્યારે મનુષ્યમાં પોતાના અંતરાત્માના આદેશાનુસાર કોઈ જાતની યુક્તિને પ્રવેગ કર્યા વગર કોઈ પણ કાર્ય કરવાની શક્તિ આવે છે ત્યારે તેને તેનાથી વાસ્તવિક આનન્દને અનુભવ થવા લાગે છે. જે મનુષ્યમાં ઉપર્યુક્ત ગુણ વિદ્યમાન છે તે જ પિતાના અંતરાત્માપર વિશ્વાસ રાખી શકે છે. તેને અંતરાત્મા હમેશાં તેને રાત્માને જ લઈ જશે. ઉપરાંત તેને સંસારમાં કોઈથી હીવાની જરૂર રહેશે નહિ. દરેક કાર્યમાં તેને અંતરાત્મા જ તેને માર્ગદર્શક બનશે.
ઈચ્છાઓ મનુષ્યને દુ:ખની નજીક લઈ જનારી છે. જ્યારે મનુષ્યને કોઈ
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531193 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 017 Ank 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1919 |
| Total Pages | 43 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 6 MB |