________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૮
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
“ The friends thou hast, and their adoption tried, Grapple them to thy soul with hoops of steel; But do not dull thy palm with entertainment, of each new-hatched, infledged comrade.
ભાવાર્થ_“જે મિત્ર તેં કર્યા છે અને જેની મિત્રતાની તે કસોટી કરી છે તેને તું મજબૂત વળગી રહે છે, પરંતુ દરેક અપરિચિત મનુષ્ય સાથે નવી મિત્રતા કરીને તારા સ્નેહને ખજાને ખાલી ન કર.”
જૈન કોમમાં સ્ત્રી કેળવણીની જરૂર
( લેવ-રા. ૨. સારાભાઇ મોહનલાલ દલાલ- અમદાવાદ. ) પાશ્ચાત્ય દેશ આપણા પર જે આધિપત્ય ભોગવે છે તે કેટલેક અંશે સ્ત્રી કેળવણીનું પરિણામ છે એ વાર્તા સર્વાનુમત થયેલી છે. પ્રાચીન સમયમાં જે હિંદુ
સ્તાનના નામ માટે કોઈના હૃદયમાં તિવ્ર માનની લાગણી ઉપજતી હતી તે હિંદુતાન અત્યારે સાહિત્યના ક્ષેત્રમાં ઘણેજ પછાત છે; જે કે કેળવણીના સંબંધમાં કંઈક પ્રગતિ થયેલી જોવામાં આવે છે. હિંદુસ્તાનમાં જેની વસ્તી સુમારે તેર લાખની છે, તે સમુદ્રમાં એક જલબિંદુસમાન છે, તેથી આપણી જુજ વસ્તીએ કેળવણીની દિશામાં જેવી અને જેટલી પ્રગતિ કરવી જોઈએ તેવી અને તેટલી નથી કરી એમ જ્યારે આપણને બુદ્ધિગત થાય છે ત્યારે અત્યંત ખેદ થાય છે. આપણું કેમે તે દિશામાં કંઈક પ્રગતિ કરી છે એમ આપણે કબુલ રાખીએ તે પણ જ્યારે આપણે બીજી કેમેએ કરેલી પ્રગતિને વિચાર કરીએ છીએ ત્યારે આપણી પ્રગતિ તુચ્છ જણાયા વિના રહેતી નથી. જે સ્થિતિમાં આપણે મુકાયા હોઈએ છીએ તે તે સ્થિતિથી આપણે સંતુષ્ટ રહીએ છીએ અને આપણી કોમના અભ્યદયના સાધન શોધી કાઢવા પ્રયત્નશીલ થતા નથી.
કેળવણીના સંબંધમાં પુરૂષોએ કેટલી પ્રગતિ કરી છે તે આપણે તપાસીએ. દિન પ્રતિદિન પુરૂ પ્રગતિ કરતા હોય એમ જણાય છે, અને તેઓને માટે કેટલેક
સ્થળે છાત્રાલયે ઉઘાડવામાં આવ્યા છે. તેમજ શિષ્યવૃત્તિ તથા પુસ્તક વિગેરેની તેઓને સહાય આપવામાં આવે છે. આ ઉપરથી સમજી શકાય છે કે જેનોનું ધ્યાન કેળવણી તરફ ખેંચાયું છે.
સ્ત્રીઓમાં કેળવણીનો અભાવ છે એ જે હું કહું તો તે અસ્થાને નહિ ગણાય. પાશ્ચાત્ય દેશમાં પુરૂષને લગભગ અડધો કાર્યભાર સ્ત્રીઓ ઉપાડી લે છે, અને
For Private And Personal Use Only
