________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. આવે છે). જે રાત્રિએ મહાવીર નિર્વાણ પામ્યા તે રાત્રિએ (અર્થાત્ દિવસે)
અવંતીની ગાદિએ બેઠે. (બ) તેનાં ૬૦ વર્ષો પછી નાના રાજ્યને એક અગત્યનો સમય ગણવામાં આવ્યું
છે. અને તેઓના રાજ્યના એકંદર ૧૫૫ વર્ષ ગણેલાં છે. પુરાણના હિસાબે, નંદવર્ધનથી તે છેલ્લાં નન્દ સુધી ૧૨૩ વર્ષ થાય છે અને તેટલા કાલ સુધી એ લોકોનું રાજ્ય ચાલ્યું. ૩૨ વર્ષને જે વધારે છે તે આપણને ઉદાયીના રાજ્યના પ્રથમ અથવા બીજા વર્ષ આગળ લાવી મૂકે છે. એટલે કે પાલકવંશનો લક્ષ્ય ખેંચવા લાયક બીજો એક અગત્યને સમય, ઉદાયીના રાજ્યારહણથી શરૂ થાય છે, પણ પુરાણે પ્રમાણે અજાતશત્રુના છઠ્ઠા વર્ષની (પાલ કના રાજ્યારોહણ) અને ઉદાયીના અભિષેકની વચ્ચે આપણે ૬૪ વર્ષ મૂકીએ છીએ, જ્યારે જેન કાલગણના પ્રમાણે પાલક (એટલે પાલકવંશ) ના ૬૦ જ વર્ષ છે. આ રીતે ચંદ્રગુપ્તના સમયમાં પુન: ૪ વર્ષનો ફરક આવે છે, અને તેથી તે મહાવીર પછી ૨૧૫ અથવા ૨૧ વર્ષે ગાદિએ બેઠે એમ જુદી જુદી તારીખે આપવામાં આવે છે. આપણે આગળ જોઇશું તેમ, આ તફાવત શૃંગ સમયની શરૂઆત સુધી બરાબર કરવામાં આવ્યું ન હતું અને તેથી તે પાછ
ળથી કરવામાં આવ્યો હશે. (ક) મેના રાજ્યકાલના વર્ષસમૂહના બે વિભાગે કરવામાં આવ્યા છે. ૧૦૮
અને ૩૦. (એકંદર ૧૩૮ વર્ષ અને પુરાણે પ્રમાણે ૧૩૭) તેમાં ૧૦૮ વર્ષ મર્યવંશના છે અને ૩૦ વર્ષ પુષ્યમિત્રના છે. બીજા શબ્દોમાં બોલીએ તો પુષ્યમિત્રનું પહેલું વર્ષ તેજ તેના છેલ્લા વર્ષ તરીકે જણાય છે. અને બલમિત્ર-ભાનુમિત્ર (બલમિત્ર વંશને ભાનુમિત્ર?) ના ૬૦ ગણું સમય બરાબર કર્યો છે. આ ગણના આપણને મહાવીર પછી ૪૧૩ વર્ષ સુધી લઈ આવે છે. ૪૦ વર્ષનો બીજો આંકડે નહપાણના રાજ્યકાલ માટે આપ્યો છે. છેલ્લા અંકમાં ૧૩ વર્ષ ગર્દભિક્ષુના રાજયના છે અને ૪ શકરાજ્યના છે. આવી રીતે એકંદર સંખ્યા ૪૭૦ થાય છે. અહિં આ ગાથાઓની ગણના બંધ થાય
૧૦ અજાતશત્રુ ૨૯,
૩૫,
૬૪. ૧૧ બ્રાહ્મણ સામ્રાજ્ય' નામના મહે મહારા લેખમાં નહપાની તારીખની ચચા કરી છે. (અને તે સમય ૧૩૩-૯a B. (C. છે.)
For Private And Personal Use Only
