________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી શત્રુંજય તિર્થનું આધુનિક વૃત્તાંત.
૨૩૭ કમાશાહને ઉદ્ધાર શમરાશાહની સ્થાપન કરેલી મૂર્તિનું મુસલમાનોએ પાછળથી ખંડન કર્યું. છતાં બહુ દિવસ સુધી તે મૂર્તિ તેવા ખંડિત રૂપમાં પણ પુજીત રહી. કારણ એમ હતું કે મુસલમાનોએ નવી મૂર્તિ સ્થાપન કરવા દીધી નહી. મહમદ બેગડા પછી ગુજરાત તેમજ કાઠીયાવાડમાં મુસલમાનેએ પ્રજાને બહુજ કષ્ટ પહોંચાડયું, મંદિર બનાવવાનું તેમજ મૂર્તિ સ્થાપન કરવાનું તે દુર રહ્યાં પરંતુ તિર્થસ્થળ ઉપર જાત્રાળુઓને દર્શન કરવા માટે પણ જવા દેતા નહતા. કદી કઈ આજીજી કરે તે સંજોગ પ્રમાણે પૈસા લઈને યાત્રા કરવાની મુસલમાન રજા દેતા હતા. જ્યાં દેખે ત્યાં બધે અંધાધૂની ચાલી રહી હતી. કેટલાએ વર્ષો સુધી આવી નાદિરશાહી ચાલી રહી. અને આવી સ્થિતિમાં આ પવિત્ર તિર્થની દુર્દશા જોઈ જૈન પ્રજા આંસુ સારતી હતી. સેળમી સદીના ઉત્તરાર્ધમાં ચિતોડની વીરભૂમિમાં કમશાહ નામના કર્મવીર શ્રાવકને અવતાર થયે. તેણે પોતાનું વીર્ય ફેરવીને આ તિર્થને પુન્નરેદ્વાર કર્યો. અને ત્યારથી દિનપ્રતિદિન અધિકાઅધિક ઉન્નતિ થવા લાગી. ફરી જગતગુરૂ શ્રીહિરવિજયસૂરિના અપૂર્વ સામર્થ્યથી આ તિર્થની ઉન્નતિની ગતિમાં વિશેષ વેગ આવ્યે, કે જે કારણથી તે આ જગતમાં મંદિરનું એક શહેર કહેવાય છે. કસ્મશાહે ઉદ્ધરત કહેલું મંદિર અને પ્રતિષ્ઠા કરેલી પ્રતિમાજી અદ્યાપિ જૈન પ્રજાના આત્મિક કલ્યાણમાં સહાયભુત થઈ રહેલી છે. અને પ્રતિદિન હજારે ભાવિક લોકે દર્શન વંદન પૂજન કરીને આત્મહિત કરે છે.
શ્રી વીરેધીરગણિએ પોતાની સદબુદ્ધિનો ઉપયોગ કરીને એક શત્રુંજય ઉદ્ધાર પ્રબંધ નામનો ગ્રંથ બનાવ્યો છે. જેમાં લેખકે કમાશાહ તેમજ તેમણે કરેલા ઉદ્ધારનું સ્પષ્ટ વર્ણન કરેલું છે. આ મહાત્મા લેખક ઉદ્ધારના વખતે હાજર નહોતા, પરંતુ ઉદ્ધાર સંબંધી તમામ ઉચિત વ્યવસ્થા તેમના હાથમાં હતી, જેથી ઈતિહાસિક દ્રષ્ટિએ તે ગ્રંથે ઘણું જ મહત્વ છે. પંડિત વીરેધીરગણિ કે હતા, અને ક્યા ગચ્છમાં થયા છે, તેમજ કયા કયા ગ્રંથો બનાવ્યા છે વિગેરે હકીકત શોધ ખોળ કરતાં હજુ સુધી માલુમ પડી નથી, પરંતુ આ ગ્રંથમાંજ એક સ્થળે એવું જણાવવામાં આવે છે કે આ મહામા શિ૯૫ વિદ્યામાં પણ પૂર્ણ નીપૂણ હતા. શત્રુંજયના ઉદ્ધારના કાર્યમાં કમશાહએ હજારો કારીગરોને નિયુકત કર્યા હતા તે તમામને સમુચિત શિક્ષા દેવાના સ્થાન ઉપર શ્રી વીવેકધીરગણિને તેમના ગુરૂએ અધ્યક્ષ નિમ્યા હતા. તેમના આ કાર્યમાં તેમના ગુરૂભાઈ વીવેકમંડન પાઠક સહાકારી હતા. જૈન સાધુઓને સાવધ કર્મ કરાવવાને જૈન શાસ્ત્રકારનિષેધ કરે છે તથાપિ સંઘની શુભેચ્છા તેમજ શાંતિને. માટે કઈ વખત તેવા નિષિધ કર્તવ્ય કરવાને
For Private And Personal Use Only