________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
G
શ્રી આત્માનં પ્રકાશ.
છે જેમાં અને આમાં ક્ર એટલેા છે કે એમાં નીચે વેદિ નથી તથા ડાબી બાજુએ એ કાપાને બદલે અન્ને બાજુએ એક એક છે. એક બૌદ્ધ સિક્કામાં પણ આ ચિહૅના જેવું એક ચિન્હ છે.
જે લિપિમાં આ લેખ લખેલા છે તે લિપિ અાકથી અર્વાચીન છે અને ૫શ્ચિમ હિંદના નાનાઘાટ લેખની લિપિને મળતી છે. અશાકના વખતની લિપિ અને આ લિપિમાં મુખ્ય ફેર એ છે કે જ્યારે અÀાકના વખતના કે ને આડી તથા ઉભી લીટીએ સરખી છે. (+) ત્યારે અહીં આડી કરતાં ઉભી લીટી લાંબી છે ( * ); તે વખતના ગ ખુણા પડતા ( ૧ ) હતા ત્યારે હાલના કમાન જેવા ( ૧ ); તે વખ તેનાં ઘ ( J ), ૫ (પ્ ), લ (- J) અને હું ( ) ના નીચેના ભાગેા ગાળાકાર હતા અને હાલમાં સપાટ છે. (,, - ', _” ), મ ( ૪ ) અને વ ()ની નીચેના આકારા ખરાબર ગાળ હતા ત્યારે હાલ ત્રિકાણાકારે છે ( ! ); ત નાં નીચેનાં એ પાંખડાં ખુણાવાળાં હતાં ( A ) અને હાલ તે ગાળાકાર છે ({). તે વખતે ઇંકારના પાંખડાં ખુણાકારે હતાં ( ), હાલ તે પ્રમાણે નહિ હતાં તે ઉંચાં જાય છે ). આ પ્રમાણે કારણેા છે તે ઉપરથી આ લિપિ શેકથી અચીન છે એમ પ્રતિપાદન થાય છે.
આ આખા લેખ ગદ્યમાં છે. તેની ભાષા પ્રાકૃત છે અને અશેાકનાં લાટ લેખાથી ભિન્ન છે પણ પશ્ચિમ હિંદના ગુહા લેખાની જુની મહારાષ્ટ્રી પ્રાકૃતના જેવી છે.
આરંભમાં અર્હતા અને સિધ્ધાને નમસ્કાર કર્યા છે. અને આ ઉપરથી લેખ અનાવનારની ઉંડી ધાર્મિક શ્રદ્ધા આપણને જણાઇ આવે છે. જેનેાના મુખ્ય સૂત્રના એ ભાગ હાય તેમ જણાય છે જેને ‘નમેક્કાર’ અગર ‘નાકાર’ કહેવામાં આવે છે અને જેના વારવાર તેએ જપ કરે છે તથા જે તેમનાં સુત્રાનાં આરંભમાં ઘણીવાર જોવામાં આવે છે.૨ તે સૂત્ર અને આ નમસ્કારમાં ફેર એ છે કે આમાં ફકત અર્હત અને’ સિદ્ધનાજ—એનાંજ નામ આવે છે, ત્યારે સૂત્રમાં આચાર્ય”, ઉપાધ્યાય’, અને ‘સાધુ’ એ ત્રણ નામેા વધારે છે. લેખમાં આ નામેા મૂકી દીધાં છે તેનું કારણ એ છે કે પહેલા બેની પેઠે આ ત્રણ બહુ જરૂરનાં નથી. આ લેખના નમસ્કાર
૧ વીસન્સ એરીઆના ઍન્ટીકા, પ્લેટ ૧૫, આકૃતિ ૩૨.
૨ સૂત્ર આવા છેઃ- નમા અરિહંતાણ’, નમા સિદ્ધાણં, નમા આયરિયાણં નમા ઉવજ્ઝાયાણં, નમા લાએ સવ્વસાહુણ, તેને અર્થઃ–અન્તને નમસ્કાર, સિદ્ધોને, આચાર્માંને, ઉપાધ્યાયેાને અને વિશ્વના સાધુઓને નમસ્કાર.
For Private And Personal Use Only