________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૨૮
માત્માનંદ પ્રકાશ
જેનોન્નતિ. જૈન ધર્મ પાળનારાઓની સંખ્યા પ્રથમના પ્રમાણમાં ઘણી ઓછી થઈ ગઈ છે. વસ્તિ કમી થઈ છે. જેનોની જે સંખ્યા હાલમાં વિદ્યમાન છે. તેમાં પણ ઘણે ભાગ નિર્ધન સ્થિતી ભેગવે છે. માટે તે માટે કંઈ વ્યવસ્થા થવી જોઇએ, એવી ચર્ચા ચાલે છે, વાત વાસ્તવીક છે, અને તેને માટે કંઈ યેજના થવી જોઈએ, એ વાત પણ ખરી છે.
માંદા માણસને સારે કરવા સારૂ પ્રથમ હશિયાર વૈદ્ય કે ડોકટરને બતાવ્યા પછી તેના માટે કયા ઉપચારે કર્યા હોય તે દરદી જલદી સારે થાય, તેને પ્રથમ વિચાર કરી તેને દવા આપે છે, અને તે દવાના અનુવાદની તેને યેજના કરી આપે છે, દવાની સાથે પચ્ચ ભેજન તેને માટે કર્યું છે, તે તેને બતાવવામાં આવે છે. દરદી વૈદ્યની સલાહ મુજબ દવાનો ઉપયોગ કરી આહાર-વિહારમાં પય પાલે છે, તો જલદી સારે થાય છે અને રેગથી મુક્ત થાય છે, તે ધારણ નીચે મુજબ–
જેની ઉન્નતિના સંબંધે કેવા પ્રકારની યોજના કરવામાં આવે તે તેને અને મલ થઈ શકે અને તે માટે નવીન વિચારેની યોજના કરતાં પહેલાં ભગવંતના ધર્મમાં તેના શું શું ઉપાયે બતાવેલા છે, તેને આપણે અહીં પ્રથમ વિચાર કરીશું.
સર્વોત્કૃષ્ટ ઉન્નતિ મેક્ષપદ પ્રાપ્તિ છે. તેને ઉપાય સમ્યકજ્ઞાન, દર્શન, ચારિ. ત્રનું આરાધન છે. સર્વોત્કૃષ્ટ ઉન્નતિની પ્રાપ્તિને ઉપાય તેને માનવામાં આવ્યું છે, અને તેજ પરમસત્ય છે, તે પછી તે ઉપાય સામાન્ય સમાજ-સંઘ ઉન્નતિમાં કેટલે દરજજે કામે લાગે તેમ છે, તે આપણે જોઈએ.
ઉન્નતિનો પહેલે ઉપાય એ છે કે, સમ્યકજ્ઞાનનો ફેલાવો અને વધારે છે જોઈયે. વર્તમાનમાં જેનો ઉન્નતિ અથવા ઉદયને માટે બીજા જે જે પ્રયાસ થાય છે, તે સર્વ કરતાં સમ્યકજ્ઞાનને પ્રચાર વધારે થાય અને તેને લાભ વધુ પ્રમાણમાં લેવામાં આવે તેમ થવું જોઈએ. જ્યાં સુધી સમ્યકજ્ઞાનનો ફેલાવો થશે નહીં અને તેને લાભ લેનારાનું પ્રમાણ વધશે નહીં, ત્યાં સુધી ઉન્નતિની અને ઊદયની આશા રાખવી એ ફેગટ છે.
એ પ્રયાસ કરે છે? એ સવાલ ઉભું થાય છે, પણ તેનું નિરાકરણ તરતજ થાય છે. જેના મનમાં જૈનધર્મ યાને જૈનધર્મ પાળનારાઓના ઉદય અને ઉ નતિના વિચારે ઉદ્દભવે છે, તેમણે જ એ પ્રયાસ કરવાનું છે. જેના મનમાં યા વિચારમાં ઉન્નતિ અને ઉદય એ શબ્દ જ આવતું નથી, તેને એ કામ કરવાનું જ નથી, કેમકે તેને તેની દિશાની જ ખબર નથી.
જેના મનમાં અને વિચારમાં ઉન્નતિ અને ઉદયના વિચાર આવે છે, તેમણે પ્રથમ પિને જાતે જ સમ્યકજ્ઞાન મેળવવાનો પ્રયત્ન કરવો જોઈએ, પોતે જે જ્ઞાન
For Private And Personal Use Only