Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪પ
વિદ્યાર્થી જીવન કેવું છે . એક માન કાળમાં સંગે બહુજ જુદા પ્રકારે ઉજuદ્ધ છે. આગળના મનુષ્ય વિશેષ પ્રકારનું વ્યાવહારિક જ્ઞાન નહિ મેળવીને પણ પિતાને વ્યવહાર સારી પેઠે ચલાવી લેતા હતા. વ્યપાર ધંધામાં વિશેષ અડચણે નહોતી પડતી પરંતુ હાલના બુદ્ધિવાદના સૂરમ જમાનામાં હેમ ચાલી શકે એમ નથી. હાલના મનુષ્યને પિતાને વ્યવહાર સુવ્યવસ્થા અને ઉત્તમ પ્રકારે ચલાવા માટે વિશેષ કેળવણીની અત્યાવશ્યકતા રહે છે. એટલા માટે દેશની પ્રજાને, એ વિશેષ પ્રકારની કેળવણી લેવી પડે છે અને ભવિષ્યમાં એનાથી પણ વધુ લેવી પડશે. વર્તમાનમાં જે પ્રકારની કેળવણી પ્રજાને મળે છે, તે બધી પાશ્ચાત્ય દેશના અનુકરણવાળી છે. તેથી હેમાં પિત પિતાના ધામિક તત્વ બહુજ અ૫ છે. તથા નવીન વિજ્ઞાન વાદના સિદ્ધાન્ત ભરપૂર છે. વિજ્ઞાન વાદના સિદ્ધાન્ત દેખીતી રીતે ધાર્મિક સિદ્ધાન્તથી બહુજ જુદા પડે છે. પરંતુ તે બધા પ્રત્યક્ષ પ્રમાણ અને પ્રયોગ ગમ્ય હોવાથી મનુષ્યની બુદ્ધિ શકિત ઉપર ઝટ અને સજજડ અસર કરે છે; તેથી ધીમે ધીમે તેના અભ્યાસીઓની શ્રદ્ધા પિતાના ધર્મ ઉપરથી ઓછી થાય છે. એવી સ્થિતિમાં હેમને ધામિક શિક્ષણ એવા પ્રકારનું મળવું જોઈએ કે જેથી તેઓ પોતાના પવિત્ર ધર્મના ગૂઢ રહસ્ય સારી પેઠે હમજી શકે. ધર્મની આવશ્યકતા જાણી શકે અને તેની ઉપગિતાને ખ્યાલ લાવી શકે. એવું શિક્ષણ તે જ મનુષ્ય આપી શકે કે જેણે ઉપરના વિજ્ઞાનવાદના સિદ્ધાન્ત ઉપરાંત ધર્મના સત્ય તત્ત્વોને સારી પેઠે અભ્યાસ અને અનુભવ કર્યો હોય, કેરી કમગ્રંથની ગાથાઓથી કાંઈ ગરજ સરે તેમ નથી.
એક તરફ આવી સ્થિતિ છે, અને બીજી તરફ હારે હમારા જ્ઞાન અને સાધ્ય તરફ જોઈએ છીએ ત્યહારે એ વિષમતા ચિત્તને ખેદ કર્યા સિવાય બીજું કશું કરતી નથી. હમને હુમારા સાધ્યના સ્વરૂપની પણ પૂરી ખબર નથી. ત્યમારા ધર્મના મૂળ સિદ્ધાતેનું યથાર્થ રહસ્ય પણ જાણતા નથી. જૈન ધર્મના પ્રાચીન ઈતિહાસ અને વૈભવથી પણ હમે અજ્ઞાત જ છે તે પછી વિજ્ઞાનના સિદ્વાન્તના જ્ઞાનની આશા રાખવી એ તે આકાશ કુસુમની ઈચ્છા જેવી જ ગણાય.
બધુઓ, એ બધી વાતે હુમારે અવશ્ય વિચારવાની અને મનન કરવાની છે. આમ થવું ને તેમ થવું એ ફક્ત મને માદક જ છે, એમ નહીં સમજતાં. પરં. તુ ઉદ્યમ અને ઉત્સાહવડે એ બધું સિદ્ધ થાય તેમ છે. જે હમારા મનમાં એવી દઢ ભાવના જ કરી લે કે આપણે કોઈ સારી શક્તિ પ્રાપ્ત કરી જગતમાં અવશ્ય કઈ કામ અને નામ કરવું જ જોઈએ, તે તે પ્રમાણે અવશ્ય કરી શકે છે. ઉત્સાહ અને ઉદ્યમ આગળ કેઈપણ કાર્ય અશક્ય છે જ નહીં. હમારા મનમાં સદા તેવી મહત્ત્વાકાંક્ષા રાખો. કેઈપણ રીતે ઉચ્ચપદ પ્રાપ્ત કરવાની અભિલાષા રાખે. મનમાં અકિચિત્કર ભાવ નહીં રાખે. અમે શું કરી શકીએ અથવા
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531138 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 012 Ank 06 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1914 |
| Total Pages | 28 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |