Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૬૮
સ્નેહથકી શું ધર્મપ્રાપ્તિ થાય છે?
ભાવાર્થ-જે માણસને પિતાના ઘર આંગણાને વિષે સ્વામીભાઈ (સાધર્મીક ભાઈ) આભે છરે સ્નેહ ઉત્પન્ન થતું નથી, તેવા માણસને માટે જૈનશાસ્ત્રને વિષે કહેલું છે કે તે માણસને સમ્યકત્વ છે કે નથી, તે વાતને સંદેહ જાણ
વિવેચન–આ દૂષમ કાળમાં કુટુંબ પિષણના સ્વાર્થી માણસે કુટુંબ પષણ કરવા માટે રાત્રે દિવસ રક્ત રહી અનેક પ્રકારના ચીકણું કર્મને બાંધે છે, પણ જેની ભક્તિ કરવાથી ઘણાજ લાભ થાય છે, આવા સવામી ભાઈને વિષે એક પેસે માત્ર કાઢવે અથવા વાપરે તે પણ મરણત કષ્ટને માટે થવા જેવું સમજે અર્થાત્ લભીપણાના દુર્વ્યસન થકી સ્વામીભાઈનું પિષણ કરવું તથા ભક્તિ કરવી તો દૂર રહી, પણ તેમના દર્શન તેમનું આવાગમન પશુ-મહા દુઃખને માટે તેમજ મહા પાપના હેતુભૂત માને છે. નેહ-કેવલ દુઃખ અને અનર્થની પરંપરાના કારણભૂત છે કહ્યું છે કે
ચતઃ उग्धंपयस्तदनुचकथितंततोऽनु, माधुर्यमप्यपहृतमथितंचपश्चात् । दग्धं पुनघृतकृते नवनीत वृत्तेः, स्नेहो निबंधन मनर्थ परंपरायाः ॥१॥
ભાવાર્થ-દુધ એ એક મિષ્ટ અને સ્વાદિષ્ટ પદાર્થ છે, તેના સ્વાદને જાણ નાર માણસ મિષ્ટ દુધને આ સ્વાદ સંપૂર્ણ લેવા માટે પરીક્ષા કરે ને પરીક્ષા કરી બેલે કે આ દુધમાં પાણિ રહેલું છે અથવા આ દુધ પાણિ જેવું છે, આવું કહેવાથી દુધની દુદર્શા સંપૂર્ણ રીતે થાય છે એટલે કે પાણી જેવું છે માટે તેને તપા ઉગ્ન કરો) કે પાણિના બલી જવાથી સ્વાદિષ્ટ થાય. ત્યારબાદ તપાવ્યા પછી કાંઈક વિશેષ સ્વાદ હતો તે નાશ પામ્યા અને માધુર્યપણુ દુર થયું, ત્યારે કહે કે આ દુધ સારૂં નથી તે તે દુધને વિષે મેળવણુ નાખી તેનું દધિ (દહીં) કરવામાં આવે છે અને દહીં થયા પછી આને વિષે (દહીને વિષે) ઘી રહેલું છે માટે મંથન કરે પછી મંથન કરવામાં આવે છે અને મંથન કરવાથી નવનીત માખણ નીકળે છે તેને તપાવીને તેનું ઘી કરવામાં આવે છે. અહે! અહો! મહા આશ્ચર્યની વાત તે એ છે કે દુધમાં (સ્નેહ) કહેતા ઘી રહેલું છે તેથી દુધ આટલી આટલી વિટંબના પામે છે તેવીજ રીતે (તેહ) કહેતાં પ્રીતિ જે છે તે પણ અનર્થની પરંપરાના મહાન હેતુ ભૂત છે. વલી પણ કહ્યું છે કે –
થત; चूनास्तिनास्तदनुशोषमुपागतास्ते, शोषादिशुछि मथतापनपेतवंतः, तापात् कठोरतरयंत्रनिपीमितास्ते, स्नेहो निबंधन मनर्थ परंपरायाः ॥१॥
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531127 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 011 Ank 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1913 |
| Total Pages | 24 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 2 MB |