________________
૨૫૯
સાતક્ષેત્રોનાં અંતરંગ હેતુઓ. થઈઉપર કહ્યા તેવા મહાન ધાર્મિકોનો દાખલો લઈ અતિ ઉચ્ચ એવા ધાર્મિક, નૈતિક અને માનસિક બળ પ્રાપ્ત કરી અર્ધગતિ અથવા અવનતિનું નિર્મૂળ કરવા તત્પર થાય. આધુનિક આહંત પ્રજામાંના કેટલાક ભાગને મન ટુંકા ને સ્વાથી છે, તેમની બુદ્ધિ શક્તિહીન, અદક અને અસ્વસ્થ છે, ધર્મ અને નીતિની કેળવણીથી તે ઘણે ભાગે વિમુખ છે, તે આવી પ્રાચીન ભાવના ભાવી સત્ય રહસ્યને શોધી પુનઃ પિતાનું પ્રાચીન સામર્થ્ય પ્રાપ્ત કરે, એ આ પ્રાચીન કાળની ભાવવાનું ફલ છે. એટલું જ નહીં પણ જે આ પવિત્ર ભાવના નિરંતર ભાવવામાં આવે તો વર્તમાનકાળની જૈન પ્રજા પોતાના શુદ્ધ સ્વરૂપને ઓળખી શકશે એટલે તેમના સમજવામાં આવશે કે, આપણે દેષથી કેટલા દૂષિત થયેલા છીએ. આપણું જીવન દીપ રૂપ જ્ઞાન કેટલું નષ્ટ થયું છે ? જૈન શાસન દેવતા, સહાય કરે અને પ્રાચીન કાળની ઉચ્ચ સ્થિતિની આ ભાવના લાવનાની સર્વ જૈન પ્રજાને પ્રેરણા કરે.
* તથાતું ?' --
૦૦સાતક્ષેત્રનાં અંતરંગ હેતુઓ. (ગતાંક ૮ માના પૃષ્ટ ૨૦૨ થી શરૂ.)
ચૈત્યક્ષેત્ર. - સાતક્ષેત્રમાં છઠ્ઠા ક્ષેત્ર તરીકે ચૈત્ય ક્ષેત્રની ગણના કરવામાં આવી છે. મૂર્તિપૂજક સંપ્રદાયને આધાર ચેત્યક્ષેત્રની ઉપર છે. પરમાત્મા અથવા મહાન આત્માની મૂર્તિનું સ્થાન ચૈત્ય છે, એથી તે આહંત ધર્મના ધ્યાન પૂજનનું અવલંબનરૂપ ગણાય છે. દ્રવ્ય અને ભાવ-ઉભયને ઉલ્લાસ થવાનું પ્રેમ ભાવના અને હૃદયની શુદ્ધિને પ્રગટાવવાનું અને આત્મિક ઉન્નતિને અર્પવાનું ઉત્તમ સાધન ચૈત્ય છે, આથી ભગવાન તીર્થકરેએ તેને સાત ક્ષેત્રમાં ગણેલું છે અને તેની ઉપયોગિતા સિદ્ધ કરી બતાવે છે. -
આહંત ધર્મમાં દર્શાવેલા ભક્તિ ધર્મનું સ્વરૂપ ચૈત્યની પવિત્ર
