________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માનંદ પ્રકાશ, દષ્ટિથી નિહાળીએ તે પણ તેમાંથી કાંઈક બોધદાયક અથવા ઉત્કર્ષ કરે તેવું મળ્યા વિના રહેતું નથી”
આમ હેવાથી મનુષ્ય જીવનની સફળતા મહાત્માઓની છાન કથાઓમાંથી અવશ્ય સાર ગ્રહણરૂપ હંસ ચંચુવડે મિથ્યા જ્ઞાન પપાણીને છેડી દઈ શુદ્ધ જ્ઞાનરૂપ દુગ્ધથી આત્માને પુષ્ટ કરવા પ્રયત્નશીલ થવાથી થઈ શકે એ નિર્વિવાદ સત્ય છે. ક્રમશઃ આ અનુગ ચરણકારણાનુયોગમાં પ્રવૃત્તિનું અનંતર કારણુ થઈ જાય છે. તત્ત્વ ગ્રહણ કરી આત્મજ્ઞાતિમાં કર્તવ્ય પરાયણ થવું એ ધર્મકથાને સત્ય અને અદ્વિતીય સિદ્ધાંત છે. જૈન કથાનુગ એટલે બધે વિશાળ અને વિસ્તૃત છે કે જેનેતર દર્શનની કથા સમુદાયની તુલનામાં તે અગ્ર પદે આવી શકે છે. વળી જૈન કથાનુગમાં ભાગ્યેજ કલિપત કથાઓને સંભવ છે અને કદાચ હશે તે તે માત્ર દાષ્ટ્રતિક અર્થને ભાવાર્થ ઉત્પન્ન કરવાને માટે જ. પરંતુ પ્રસ્તુત કથાનુયોગમાં ન્યૂનતા ભાસતી હોય તે તે એ છે કે જે મહાન આચાર્ય અને ઉપાધ્યાયની ગ્રંથ સમૃદ્ધિ વિસ્તૃત પ્રમાણમાં મળી આવે છે તેમના જીવનચરિત્રે સંપૂર્ણપણે સાચવી શકાયું નથી. જેટલા મળી શકે છે તેટલા તદન અપૂર્ણ સ્થિતિમાં છે. આ દેષ ગ્રંથસમૃદ્ધિ સાચવવાથી બેદરકાર રહેલા પૂર્વકાલીન જેનેને શિર સજિત થયેલ છે.
વતનું યથાર્થ પાલન કરનાર અથવા વ્રત વિરાધક કથાનાયંકાના મોડાદાયક ચરિત્ર વાંચકોનાં હૃદયમાં સજજડ છાપ પાડી શકે છે, તેના દાંતે પાંચવ્રત ઉપર અનુક્રમે હરિબલ, વસુરાજા, રહિય, સુદર્શન અને નંદ આદિ પ્રસિદ્ધ નરેના છે. અનેક રંગી દ્રષ્ટતેથી ભરપૂર કથાનુગ છે તે શાસ્ત્રાવલેકનથી માલુમ પડીઆવે તેમ છે, જેમકે ગિરિશુક અને પુષ્પશુકના દાતેમાંથી સદસદસંગતિના લાભાલાભને પરિણામે સાર મળી શકે છે. સંક્ષિપ્તપણે પૂર્ણ કરી નિમ્નલિ. ખિત લેકના અલંકાર સાથે કથાનુગને ઉપસંહાર કરવામાં
For Private And Personal Use Only