________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ગૃહસ્થ ધર્મ..
ગૃહસ્થ ધર્મ. અનુસંધાન ગત અંક ૪ પૃષ્ટ ૮૪ થી अतिप्रकटातिगुप्तमस्थानमनुचितपातिवेश्यं चेति ॥
અર્થઃ અતિ પ્રકટ, અતિગુત અને અનુચિત પાડોશવાળું ( ગૃહ બાંધવાનું ) સ્થાન-તે અસ્થાન કહેવાય.
વિવેચનઃ અતિપ્રકટ, એટલે જેની આજુબાજુએ બીજાં ઘર ન હોતાં ઉજડ જમીન હોય તેવા, સ્થાનમાં ઘર ન બાંધવું; કારણ કે આસપાસ બીજું ઘર ન હોવાથી એવું ઘર એકલું પડે, આ વરણ રહિત થાય, એટલે ચારાદિને નિઃશંકપણે ચેરી કરવાનું બની આવે. વળી અતિગુણથાન એટલે આસપાસ ચારે બાજુએથી બીજા ઘરવડે ઢંકાઈ ગયેલું સ્થાન-એવા સ્થાનને વિષે પણ ઘર, ન બાંધવું કારણ કે, ગુપ્તસ્થાનમાં હોવાથી તે શુભતું નથી, એટલું જ નહિં પણ અગ્નિ પ્રમુખનો ઉપદ્રવ થાય છે તેમાંથી નીકળવું મુશ્કેલ થઈ પડે છે. વળી અનુચિત પડેશી એટલે કે પ્રકારનું વ્યસન એવનાર પડોશી હોય તે તે ધમ પુરૂષને અગ્ય છે, અને એવા પાડોશીવાળું સ્થાન અસથાન છે, માટે ત્યાં પણ ઘર બાંધવું; કારણ કે દોષ ગુણ સંસર્ગને લીધે છે; અને કુશીલ પડે. શો હેય તે તેની સાથે બેલવા-ચાલવા-આદિથી દેષ પ્રાપ્ત થાય છે અને તેથી સ્વતઃગુણિ એવા જીવને પણ ગુણની હાની થાય છે.
હવે સ્થાનને વિષે પણ ગૃહ બાંધવાની વિશેષ વિધિ
लक्षणोपेतगृहवास इति ॥ અર્થ (વાસ્તુશાસને વિષે કહેલાં) (પ્રશસ્ત) લક્ષણે સહિત થડ વસાવવું ( બંધાવવું )
વિવેચનઃ પ્રશસ્ત એટલે વાસ્તુશાસ્ત્રને વિષે કહેલું સ્વરૂપ જઅગ્રાવનારાં લક્ષણે–તેણે કરીને યુક્ત. દુવપ્રવાળ-કુશના થડ-સારવર્ણ અને ગંધવાળી મૃત્તિકા-સુસ્વાદ જળ-તથા વ્યનિધાન-ઈત્યાદિ
For Private And Personal Use Only
