________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૩૬
આત્માનદ પ્રમશ,
ઉપરના ચારે પ્રશ્નો ઉપર વિવેચન કરતાં સૂરિશ્રીએ જણાવ્યું કે, શિ, આજે તમારા પ્રકો ખરેખરા શિક્ષણીય છે. પ્રથમના પ્રશ્નના ઉત્તરમાં કહેવામાં આવ્યું કે, “જેમાં કોઈ જાતનો દાબ ન લાગે તેવું
જીવિત ખરે ખરૂં જીવિત છે.” એ મડા વાક્ય સર્વદા સ્મૃતિ માર્ગમાં રાખવા જેવું છે. આ જગતમાં સર્વ મનુષ્ય જીવે છે અને તેઓ પોતાના જીવનને જીવિત માને છે પણ જેમનું જીવિત નિદોષ છે એટલે જેના જીવિતમાં મિથ્યાત્વાદિ સંસ્કારના દોષ, અજ્ઞાન, તથા અનીતિના દોષ લાગ્યા હોય, તે જીવિત ઉંમણના જેવું શ્વાસ માત્ર છે. જે પુરૂષે સમ્યકત્વ ધર્મને માને ચાલી નીતિ, સદાચાર અને સત્યમય સદવૃત્તવડે પોતાનું જીવિત નિર્ગમન કરે છે, તેઓનું જ જીવિત નિર્દોષ હેવાથી ખરેખરૂં જીવિત છે. જેઓએ પિતાની વ્યવહાર પ્રવૃત્તિમાં, અપ્રમાણિકતા, કૂડકપટ, છલ, વ્યભિચાર અને અનીતિના કુમાર્ગ સેવ્યા હોય, તેઓનું જીવિત દૂષિત હેવ થી ધિક્કા રને પાત્ર છે. તવા પુરૂષોથી રપ પૃથ્વી અપવિત્ર થાય છે. તેઓ અકુલીન અધમ અને કલંકી ગણાય છે. તે એકલું ગૃહરને લાગુ પડતું નથી. પરંતુ અગાર થઈ છે તેવું આચરણ કરે તો તે મુનિનું જીવિત પણ ખરેખરૂં નથી. મુનિનું શુદ્ધ ચારિત્ર એજ મુનિનું શુદ્ધ જીવિત છે માટે હે શિષ્ય, તમારે પણ તમારા મુનિજીવિતને નિર્દોષ રાખવા પ્રયત્ન કરશે.
બીજા પ્રશ્નના ઉત્તરમાં કહ્યું કે, “બુદ્ધિચાતુર્ય છતાં અભ્યાસ ન કરે તે જડતા છે.” આ ઊત્તર પણ અભ્યાસીઓને સર્વદા - નન કરવા યોગ્ય છે. ઘણાં પુરૂષે બુદ્ધિ તથા ચાતુર્યબલ છતાં અને ભ્યાસ કરતાં નથી, તે પિતાની ચતુર બુદ્ધિનો ઉપયોગ અન્ય
For Private And Personal Use Only