________________
વાતો કરીએ અને જૈન ધર્મના મર્મ અને સાત્વિક ભૂમિકાના ઊંડાણને એટલી જ મહેનત કરે છે. પાઠશાળાના અભ્યાસક્રમના પુસ્તકો છે સમજીએ પણ એક જોડાણ ક્યાંક તૂટતું વર્તાય છે. આ જોડાણને અને તેને આ પ્રજાની તાર્કિકતા અને સમજ મુજબ તૈયાર કરાયા છે. જોડવાનો અને શાશ્વત ધર્મના મૂલ્યને જાળવવાનો અથાગ પ્રયત્ન જૈનાના સમારોહમાં પાઠશાળાણી સ્પર્ધા એક આગવું આકર્ષણ પ્રવીણભાઈ શાહ અને એમની ટીમ પાઠશાળા મારફત કરી રહ્યા હોય છે, અને ખુબ જ મોટી સંખ્યામાં બાળકો તેમાં ભાગ લે છે, છે. આજે અમેરિકમાં પાઠશાળાના ૫૦થી વધુ સેન્ટરો હશે. એમને એના સવાલો વિશેષ રીતે તૈયાર કરાય છે અને જવાબ આપનાર માટે એક જ અભ્યાસક્રમ તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. જેને મૂળ બાળકની માત્ર યાદશક્તિ જ નહી પરંતુ સમજ અને સૂત્ર સમજ ભાષા અને અંગ્રેજી ઉચ્ચાર અને સમજૂતી સાથે આ યુવાનોને પણ ચકાસાય છે, આ કાર્ય કરનાર અને તેને ખુબ મોટા વિશાલ શીખવાડાય છે. દરેક સેન્ટર પાસે પોતાના શિક્ષકો છે. જેઓ આ વટવૃક્ષમાં ફેલાવનાર પ્રવીણભાઈ શાહએ આ કાર્ય કઈ રીતે કાર્ય, બાળકોને તૈયાર કરે છે. આ શિક્ષકો પોતાના ઓફિસ-ઘરના કાર્ય તે વિષે વિગતે વાત આવતી રહેશે, અને આવી બીજી અનેક પછી આટલો સમય ફાળવે છે. મોટાભાગના સંઘમાં પાઠશાળા બાબતો છેવટે તો જીવન અને મનુષ્યત્વને વધુ સમજાવે છે, વધુ માટે વર્ગની ફાળવણી કરાય અથવા કોઈના ઘરે પણ શીખવાડાય વિકસિત કરે છે, ધરતી નીચેના પેટાળને ઉકેલી શકાય પણ મનુષ્યને પરંતુ જ્યારે આ સ્પર્ધા હોય છે ત્યારે શિક્ષકો વિશેષ સમયની તો નહી જ અને છતાં એ કરતા રહેવું પડશે, જ્યાં સુધી આ ફાળવણી કરી ખૂબ જ જહેમતથી બાળકોને તૈયાર કરે છે. શરીરપ્રવાસ ચાલુ છે, ત્યાં સુધી મન પર ણ ઈચ્છવા છતાં વાદળો - પાંચ વર્ષથી લઈને સોળ-સત્તર વર્ષના બાળકો વધુ સહભાગી બંધાતા રહેશે અને ગુરુ વાણીએ એ વરસાદ બની વહી જશે, ક્યારે બને છે, આ બાળકોને જે સવાલ પુછાય છે તેમાં અર્થ અને એવો દીવસ આવશે કે હવે કોઈ વાદળે મન નહી બંધાય ? તાર્કિકતાને આમેજ કરાઈ હોય છે. બે થી ત્રણ દિવસ સુધી એક જવાબ મળતો નથી તરફ સમારોહ સંપન્ન થતો હતો તો બીજી તરફ પાઠશાળાના અને જે મળે છે તે જોઈતો નથી, એટલે ત્યાં સુધી અલવિદા.. બાળકોની સ્પર્ધા ચાલુ હતી. દરેક સંઘ પોતાના ભાગ લેનાર સ્પર્ધકને નક્કી કરીને મોકલાવે. પણ અહીં મોકલાવતા પહેલાં જે મનુષ્યનું શરીર માત્ર આહાર, નિંદ્રા, ભય અને મૈથુન માટે તે સંઘના પાઠશાળાના શિક્ષક એમને તૈયાર કરે છે તે જોવાનું અને નથી. આજે આખી દુનિયા આપણી મુઠ્ઠીમાં છે અને દિવસ-રાત સમજવાનું રસપ્રદ હોય છે. તૈયાર કરેલી પ્રશ્નાવલી સૌ પ્રથમ આપણે લોકોના ચારિત્રને જોવામાં પડ્યા છીએ. પરંતુ હકીકતમાં ધ્યાનમાં લેવાવી જોઈએ કારણ અહીં સ્થાનકવાસી, દેરાવાસી, તો માણસે સવાર-સાંજ પોતાનું જ ચારિત્ર જોવું જોઈએ. એમાં બે દિગમ્બર જેવા કોઈ ફાંટા અહીં હોતા નથી. જ્ઞાન માત્ર જ્ઞાન રૂપે વાત જોવાની. એક – કે હું બહારથી સુંદર દેખાઉં છું પરંતુ મારી જ લેવાય છે. જેમાં ગાથાનો અપાયો હોય, એ પરથી ગાથા પઠન અંદર કેટલાં પશુ બેઠાં છે, કેટલી દુવૃત્તિઓ બેઠી છે. વેદમાં આવે કરવાનું હોય.
છે કે આપણી અંદર ઘુવડ બેઠું છે અને તે આપણને પ્રકાશ તરફ અહીં જે સવાલ પૂછાય તેના જવાબ માટે એ ગાથાનો અર્થ નથી જવા દેતું. જ્ઞાનની ચર્ચા નથી કરવા દેતું. માનવી ક્યારેક ખબર હોવા આવશ્યક છે. તીર્થકરના લાંછન સીધા પૂછવાને બદલે, કૂતરો. કોઈ વસ્તુને પથ્થરની ટીપીને બરાબર કરી દેવામાં આવે ગાણિતિક સવાલ પુછાય જેનો જવાબ ૧૬ આવે અને એ તીર્થકરનું તેમજ માનવે પોતાની વૃત્તિને ટીપીને નષ્ટ કરી નાંખવાની છે. લાંછન કહેવાનું હોય, એ જ રીતે શત્રુંજય તીર્થ કે પછી સ્નાત્ર સૌથી પહેલા તું મનુજ બન. જો દીવો સ્વયં પ્રજ્વલિત થયેલો હોય પૂજાનું મહત્વ અને તેને કોની સામે, ક્યારે, તેના મહત્વ વિશે તો અન્યને પ્રજ્વલિત કરી શકે. અન્યથા બન્ને કોડિયાનું ઘી નકામું પૂછાય છે. આ સવાલ અને તેના જવાબ આપતા આજના નવ જાય એમ મનુષ્યરૂપી દેહને ઉચ્ચાવર ગતિ તરફ ન વાળીએ તો આ યુવાન જૈન સંતાનોને જોઈ ખૂબ જ ગર્વની અનુભૂતિ થાય છે કે મનુષ્યભવ શા કામનો? એક સુગંધિત બગીચામાં પ્રવેશીએ છીએ આજ સંતાનો જે આજ પછી ધર્મને આગળ લઈ જવાના છે તેમની ત્યારે કોઈ પણ એક ફૂલ, જીવનને આનંદિત કરવા પુરતું છે. જો આ સમજ અને શુદ્ધ ઉચ્ચારો, ધર્મ અંગેનું જ્ઞાન જોઈ ખૂબ જ મનન અને વાંચન દ્વારા એક શબ્દ પણ જીવનને બદલાવવા પૂરતો આનંદ થાય છે. પ્રવીણભાઈએ પાઠશાળાને સશક્ત કરવા પોતાનું છે. વાલિયા લૂંટારાનું ઋષિ વાલ્મીકિમાં રૂપાંતર થયું, ક્રોંચવધ દ્વારા જીવન સમર્પિત કર્યું છે. કહેવાય છે કે એક ધ્યેય શુદ્ધ હોય તો અનેક જીવન બદલાયું - જીવનમાં જો ઊથલપાથલ ન જન્માવે તો વાંચન લોકો સાથે જોડાય છે. તેમ જ પ્રવીણભાઈ સાથે આજે એક આખી કે મનન શા કામનું? ટીમ તૈયાર થઈ છે.
| ડૉ. સેજલ શાહ પાઠશાળાના શિક્ષકો આજે અમેરિકાના સંઘમાં છે. દરેક સંઘના
Mobile : +૯૧ ૯૮૨૧૫૩૩૭૦ર બાળકોને તેઓ તૈયાર કરે છે. આજે તૈયાર કરનાર શિક્ષકો પણ
sejalshah702@gmail.com
જુલાઈ - ૨૦૧૯
પ્રબુદ્ધ જીવન