________________
જીવનપંથ : ૧૭ જે હારે છે તે શીખે છે
ડૉ. ભદ્રાયુ વછરાજાની ગયા અંકથી ચાલુ...
મતો મળી શકે અને ગર્વનરશ્રીની કેરિયર પણ બની રહે!!.. જિંદગીમાં બધું સરળતાથી ગોઠવાતું જતું હતું, ત્યાં જ વંટોળનું અધિકારીશ્રીની આ સ્પષ્ટતા પછી તો હું સમસમી ગયો અને વાતાવરણ બન્યું. રાજ્યમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી આવવાના એંધાણ હળાહળ જુઠ્ઠાણાના સહભાગી ન જ બનવાનો મને પાનો ચઢયો. હતાં. અચાનક મારી બ્રાંચમાં લૉન માગનારનાં ટોળાં આવવાં લગભગ ગળગળા કંઠે મને મારા અધિકારીએ વિનંતી કરી કે હું લાગ્યાં. મહિને ચાલીસ-પચાસ અરજીઓ આવતી તેના બદલે દસ બધાં જ અરજીપત્રકોમાં મારો અભિપ્રાય બદલી નાખું ને ત્રણસો દિવસોમાં ત્રણસો અરજીઓનો ઢગલો થયો!. કેટલાક રાજકારણીઓ નહીં તો અઢીસોને તો લોનપાત્ર ઠેરવું. જિંદગીની કસોટીની નિર્ણાયક બેંકના ચક્કર લગાવવા લાગ્યા. મને ધીમે ધીમે બધું સ્પષ્ટ થવા પળોમાં મારે નિર્ણય લેવાનો હતો. મેં ત્વરિત મારો નિર્ણય સંભળાવી લાગ્યું. મારા ઑફિસર મને દબાણ કરવા લાગ્યા. “દરેકના ઘરે દીધો : “સર, મેં મારું કામ કર્યું છે, સાચું છે તે ચકાસીને લખ્યું છે, જવાની જરૂર નથી', ‘લગભગ કોઈને ના કહેવાની જરૂર શક્ય બન્યા ત્યાં આધારો આપ્યા છે. હું મારા અભિપ્રાયો બદલી નથી', ‘સ્થળ પર ગયા વગર જ પોઝિટિવ રિપોર્ટ આપી દેવામાં શકું નહીં, મારું હૃદય અને મારું મન આવા ફેરફાર કરવાની મને કંઈ વાંધો નથી'. આવા વિચિત્ર આદેશાત્મક સૂચનો મને થવા ના પાડે છે. ખોટા લોકોને લોન આપવાથી તેઓ લોન પરત લાગ્યાં. મને થયું જિંદગી આપણી કસોટી કરવાના મૂડમાં છે! ભરપાઈ કરશે નહીં, તેથી બેંકને નુકસાન જશે અને મારા અભિપ્રાયનું
મેં વીસ દિવસનો મારો સઘન કાર્યક્રમ તૈયાર કર્યો. રોજ મૂલ્ય ઘટશે. જેને જરૂર જ નથી તેને જરૂર છે તેમ કહેવું મને સવારે સાતથી રાત્રે નવ સુધીના ચૌદ કલાકમાં પંદર સ્થળે જવા અનૈતિક લાગે છે.. અને હા, આપ મારા ઉપરી અધિકારી છો, સમયપત્રક ગોઠવી લાગી ગયો દોડવા. લ્ડિમાં ગયો ત્યારે વિચિત્ર આપ ઈચ્છો તો મારા અભિપ્રાયને અવગણીને આપની જવાબદારીએ અનુભવ થવા લાગ્યા. લગભગ દસ ટકા અરજીઓ જ સાચી, જે કરવું હોય તે કરી શકો છો.'.. હું દિલગીરી વ્યક્ત કરી ઉઠવા બાકી સદંતર ઉપજાવી કાઢેલું. ‘અમે તો અરજી કરી જ નથી’, જતો હતો ત્યાં તેઓ તાડુક્યા અને ધમકી આપતાં કહ્યું તમે કેમ ‘અમારા ધારાસભ્યના માણસો ફોરમ ભરાવી ગયા છે અને કીધું નોકરી કરી શકો છો તે હું જોઉં છું!.. મારા અંતરાત્માએ માર છે કે બેંક લોન આપે તો વાપરજો,’ ‘બેંકની લોન પાછી નહીં ભરો મનનો કબજો લઈ લીધો. હું પાછો બેસી ગયો. લેટરપેડમાંથી તો બેંક કંઈ નહીં કરી લે, તમે જલસા કરો,'.. આવા જવાબો કાગળ કાઢી મેં મારી બેંક ઑફ બરોડાની કાયમી નોકરીમાંથી સાંભળતા મને તો વીજળી ત્રાટક્યા જેવી લાગણી થઈ. મેં સ્વસ્થતાથી, રાજીનામું લખી ઑફિસરશ્રીને સોંપી બેંક છોડી દીધી.. બેંકમાં, સમજથી કામ લઈ, ભલા ભોળા થઈ, ઘણા બધા પાસે તેના આવા કુટુંબમાં, સમાજમાં વાયુવેગે વાત પ્રસરી ગઈ અને ઠેરઠેરથી ખટ્ટા મીઠા જવાબો અરજીપત્રકમાં જ લખાવી લીધા અને વીસ દિવસના પ્રતિભાવો મળવા લાગ્યા. મારો માસ્તરનો માહ્યલો આવા ત્રણસોમાંથી ત્રીસ અરજી માટે પોઝિટિવ રિપોર્ટ આપી ફરી જાગ્યો, જે પ્રાથમિક શાળા છોડી બેંકમાં આવેલો ત્યાં ફરી મારા અધિકારીને કામ સોંપી દીધું. ગડગડિયું શ્રીફળ પોતાના રૂા. ૨૫૦/- થી શિક્ષક થઈ ગયો! પણ એટલો નિર્ણય કર્યો કે, ચોકમાં આવ્યાનું જાણી અધિકારી મૂંઝાયા. મારા પર દબાણ લાવવાના એટલું ભણવું કે જ્યાં હોઈએ ત્યાંથી ભાગી છૂટવાનું મન થાય ત્યારે અથાક પ્રયત્નો તેમણે આદર્યા. શામ-દામ-દંડ-ભેદથી મને મારા ભણેલું કામ લાગે! B.Ed., M.Ed., Ph.D. થયો અને આજે સાત રિપોર્ટ બદલવાનું દબાણ કર્યું. મેં ઘસીને ‘ના' પાડતાં મને રૂબરૂ સ્થાન બદલી, ઉચ્ચશિક્ષણમાં મોભાદાર, માલાદાર અને માલદાર પોતાની એ.સી. ચેમ્બરમાં ત્રણ કલાક બેસાડી રીઝવવાના પ્રયાસો સ્થાન પર કાર્યાનંદ માણું છું. કર્યા. મારા ઉપરી અધિકારીએ પેટ છૂટી વાત કરી કે : રાજ્યના જિંદગી આપણી કસોટી કરે ત્યારે આપણે કસદાર બનીએ તે સમયના ગર્વનર દલિત છે, શાસક પક્ષના છે એટલે તેઓ ઈચ્છે છીએ. છે કે આ બધા જ ત્રણસો અરજદારોને આપણી બેંક લોન આપે
(ક્રમશ:) જ. ગર્વનરશ્રીની અનૌપચારિક સૂચના છે કે આવી રહેલ ચૂંટણી પહેલાં આપણે લોનના ચેક વિતરણનો સમારંભ રાખીએ અને સરનામું : પ્રેમમંદિર, નર્મદા પાર્ક-૪, અમીન માર્ગ, રાજકોટ. તેમાં ગર્વનરશ્રી, રાજ્યના મુખ્યમંત્રીશ્રી તથા અન્ય પ્રધાનો હાજર મો. ૦૯૮૯૮૯૨૦૩૩૩, ફોન : (૦૨૮૧)૨૫૮૮૭૧૧ રહે. આમ કરવાથી હાલની સરકારને ચૂંટણીમાં નબળા વર્ગના
ઈમેલ : bhadrayu2@gmail.com
માર્ચ - ૨૦૧૯ )
પ્રબુદ્ધ જીવન
ક