________________
૬૨
પ્રબુદ્ધ જીવન
એપ્રિલ, ૨૦૧૭
સર્જન-સ્વાગca
T
પુસ્તકનું નામ : મૂક માટી (મહાકાવ્ય)
અહિંસાનો પરમ એટલે શ્રેષ્ઠ અર્થ સમજાવતાં આ લેખક : આચાર્ય વિદ્યાસાગર
પ્રવચનો આપણે સહુને જીવન જીવવાની નવી દિશા અનુવાદક : બ્ર. બિંદુ પારેખ
સૂઝાડે તેવા છે.
uડૉ. કલા શાહ સહ અનુવાદક : ભરત કાપડિયા
XXX પ્રકાશક : ભારતીય જનપીઠ, ૧૮, ઈન્ટીટ્યુશનલ પુસ્તકનું નામ : અહિંસાનો પરમાર્થ
પુસ્તકનું નામ : તનની માંદગીમાં મનની માવજત એરિઆ, લોદી રોડ, ન્યુ દિલ્હી-૧૧૦૦૦૩. ફોન લેખક-પ્રવચનકાર : પૂ. આ. શ્રી વિજય
લેખક-સંપાદક : પૂ. આ. શ્રી વિજય યશકીર્તિસૂરીશ્વરજી નં. : ૦૧૧-૨૪૬૯૮૪૧૭, ૨૪૬૨૬૪૬૭, કીર્તિયશસૂરિશ્વરજી મહારાજ
મહારાજ ૨૩૨૪૧૬૧૯. (દરિયાગંજ).
પ્રકાશક-પ્રાપ્તિ સ્થાનઃ સન્માર્ગ પ્રકાશન, જૈન પ્રકાશક-પ્રાપ્તિસ્થાન : સન્માર્ગ પ્રકાશન મોબાઈલ : ૯૩૫૦૫૩૬૦૨૦.
આરાધના ભવન, પાછીયાની પોળ, રિલીફ રોડ, જૈન આરાધના ભવન, પાછીયાની પોળ, રિલીફ મૂલ્ય-રૂા. ૮૦૦/-, પાના-૪૮૮, આવૃત્તિ-ઇ. સં.
અમદાવાદ-૩૮૦૦૦૧. ફોન નં. : ૨૫૩૯૨૭૮૯. રોડ, અમદાવાદ-૩૮૦૦૦૧. ૨૦૧૬.
મૂલ્ય-રૂ. ૭૦/- સાહિત્ય સેવા, પાના-૧૮૫, ફોન નં. : ૨૫૩૯૨૭૮૯. સાથી ‘મૂકમાટી’ મહાકાવ્યના મૂલ્ય-રૂા. ૩૦/- સાહિત્ય સેવા, પાના-૮૮,
આવૃત્તિ-વિ. સં. ૨૦૭૨. અંગ્રેજી, મરાઠી, બંગાળી, આવૃત્તિ-વિ. સં. ૨૦૭૩.
પૂજ્યપાદ તપાગચ્છાકન્નડ વગેરે ભાષાઓમાં
ધિરાજશ્રીના ૧૦૪માં અહિંયાનો આ પુસ્તક ‘અહિંસા' અનુવાદ થયાં છે. આ diાથ
સંયમસ્વીકારવર્ષ ક્ષણે તથા વિષય પર ખૂબ જ સરળ મહાકાવ્યના વિવેચન
ઉભય સૂરિરાજન દીક્ષા અને લોકભોગ્ય ભાષામાં સ્વરૂપ લગભગ ત્રણસો આગમ અને શાસ્ત્રોની
સ્વીકારના અર્ધશતાબ્દીબાપ વિલાસામાં બહુ આયામી સમીક્ષાઓનું
કઠિન પરિભાષાને ગળ્યા
સુવર્ણ અવસરે દેવ-ગુરુ સંકલન “મૂક માટીમીમાંસા' ત્રણ દળદાર ગ્રંથોમાં
અને સંઘભક્તિના
શિરા જેવી મધમીઠી પ્રકાશિત થયા છે.” “મૂક માટી’–એ ધર્મ-દર્શન
બનાવીને પૂજ્ય આચાર્યશ્રી
અવનવા અનુષ્ઠાનો યોજી તથા અધ્યાત્મના સારને આજની ભાષા અને મુક્ત 1 કેન્દ્ર વિજયકીર્તિયશસૂરિજી મહારાજે પ્રસ્તુત કરી છે.
તેઓશ્રીના અઢળક સુકૃતોની અનુમોદના કરી નિજ છંદની મનોરમ કાવ્ય શૈલીમાં નિબદ્ધ કરીને
જૈન ધર્મનો પ્રાણ અહિંસા છે. પાંચે વતોમાં જીવનને પણ અધ્યાત્મ માર્ગમાં ઉર્ધ્વગામી પ્રેરણા કવિતા-રચનાને નવો આયામ આપનાર એક અહિંસા પ્રધાન છે-મુખ્ય છે. બાકીના બધા વ્રતો
આપવા માટે ઉપકૃત ગુરુભક્તો જ્યારે પ્રયાસરત અનુપમ કૃતિ છે. આચાર્ય વિદ્યાસાગરજીની કાવ્ય
બન્યા છે ત્યારે જીવન અને મરણની પ્રત્યેક પળે અહિંસાની સુરક્ષા માટે છે. દુનિયાના બધા ધર્મો પ્રતિભાનો આ ચમત્કાર છે કે તેઓએ માટી જેવી
જેની સર્વાધિક આવશ્યકતા હોય છે તે સમાધિ
અહિંસાની વાતો કરે છે. પણ ધર્મના સ્થાપકો નિરીહ, પદદલિત અને વ્યથિત વસ્તુને
અપાવનાર ‘તનની માંદગીમાં મનની માવજત પૂજ્ઞાની નહિ હોવાથી અહિંસાનું વાસ્તવિક મહાકાવ્યનો વિષય બનાવીને તેની મૂક વેદના અને સ્વરૂપ, એના પ્રકારો, એને પાળવાની વ્યવહારિક
પુસ્તકનું પ્રાણાયામ થયું છે. મુક્તિની આકાંક્ષાને વાચા આપી છે. આ મહાકાવ્ય અને નિયિક રીતરસમો આદિનું નિરૂપણ કરવામાં
પરમ પૂજ્ય આચાર્ય દેવ શ્રીમદ્ વિજય અલંકારોની છટા, કથા, વાર્તા પ્રકારની રોચકતા, તેઓ લાચાર અને પાંગળા છે. જ્યારે જૈન ધર્મના
ગુણયશસૂરીશ્વરજી મહારાજના સંસારી ધર્મપત્ની નિર્જીવ ગણાતા પાત્રોના સજીવ અને ચોટદાર પ્રરૂપકો કેવળજ્ઞાની-પૂર્ણજ્ઞાની હોવાથી તેમણે
જીવીબેન તથા તેમના સંસારી ભાણેજ જાસુદબેન વાર્તાલાપની નાટકિયતા તથા શબ્દોનાં પડળને
બન્ને શ્રાવિકાઓ કેન્સર જેવી માંદગીમાં પટકાયા ભેદીને અધ્યાત્મના અર્થની પ્રતિષ્ઠાપના આ સઘળું જગતનું સ્વરૂપ જેવું છે તેવું કહી બતાવ્યું. તેમાં
હતા તેવા સમયે ગુણયશસૂરીશ્વરજી અને આ. આ કૃતિમાં સહજ જ વણાઈ ગયું છે. જ્યાં આપણને અહિંસાનો સર્વાગીણ વિચાર અને આચાર
કીર્તયશસૂરીશ્વરજી તેમને નિકટના સંસારી સ્વજન સ્વયંના અને મનુષ્યના ભવિષ્યને સમજવાની નવી સમજાવ્યો છે.
તરીકે સાંપડ્યા હતા. આ બન્ને મહાત્માઓએ પ્રત્યક્ષ દષ્ટિ મળે છે.
હિંસાના કલ્પનામાં ન આપે તેવા પ્રકારો પ્રભુએ
રૂપે અને જ્યારે શક્ય ન હતું ત્યારે પત્ર દ્વારા પરોક્ષ | કુંભકાર શિલ્પીએ માટીની ધ્રુવ અને ભવ્ય જ્ઞાનથી જોઈ-જાણી બતાવ્યા છે. જેમની હિંસા થાય
રૂપે તેમની સમાધિ માટે પ્રયત્ન કર્યો હતો. ફળ સત્તાને ઓળખીને, ગાળી-ચાળીને વર્ણસંકર કંકરને તે અને જેઓ હિંસા કરે છે તે જીવોનું પણ સૂક્ષ્મતમ
સ્વરૂપે બન્ને શ્રાવિકાઓ સમાધિને પામ્યા હતા. પત્રો દૂર કરી તેને નિર્મળ મૃદુતાનો વર્ણલાભ આપ્યો સ્વરૂપવર્ણન એક માત્ર જૈનધર્મ જ આપે છે. દેખીતી
દ્વારા અનુમોદનીય સમાધિ પ્રાપ્ત કરાવી શકાય છે. અને પછી ચાક પર ચઢાવીને, ભઠ્ઠીમાં તપાવીને
હિંસા-અહિંસા, હિંસા-અહિંસાના કારણો અને તેને એની મંજિલ સુધી પહોંચાડે છે કે જ્યાં તે હિંસા-અહિંસાની પરંપરા શેનાથી સર્જાય છે તેનું
આ પુસ્તક નવલકથા નથી પરંતુ સમાધિ પૂજાનો મંગલ ઘટ બનીને જીવનની સાર્થકતા પ્રાપ્ત જૈન શાસ્ત્રોમાં રહેલું વર્ણન વાંચતા પ્રભુની સર્વજ્ઞતા
ભાવના ઘડતરનું એક ટાંકણું છે. સદ્ગતિના માર્ગે કરે છે. કર્મબદ્ધ આત્માની વિશુદ્ધિ ભણી ધપતી ઉપર ફીદા થઈ જવાય છે. પડાવોની મુક્તિ યાત્રાનું આ મહાકાવ્ય રૂપક છે. અહિંસાના પર્યાયરૂપ જૈન ધર્મને પામેલા
ચલાવનાર ભોમિયા સમાન છે. તેના પ્રત્યેક
પાનાને, પ્રત્યેક પેરેગ્રાફને તથા શબ્દોને Xxx
આપણા જેવા હજારો-લાખો જિજ્ઞાસુઓને