________________
એપ્રિલ, ૨૦૧૭
પ્રબુદ્ધ જીવન
૧૧
હૈ. ઇતના હી નહીં વાસ્તુશાસ્ત્ર કે અનુસાર વસ્તુ-મકાન-ઘર કે હૈ સિદ્ધ કરને યોગ્ય દિયે જાતે તર્ક-યુક્તી સભી દોષ ગ્રસ્ત છે. અસત્ય સાથ તથા દિશાઓં કે સાથ ભી અપને દુ:ખ કો જોડકર બઠા હૈ. સાધક હૈ. ઈશ્વર કો સુખ દાતા, દુ:ખ હર્તા, સૃષ્ટી કર્તા, પ્રલય એસે વાસ્તુશાસ્ત્રી ભી વાસ્તુગત નિયમાનુસાર લોગ દુઃખ નિવારણ કર્તા આદિ એસે અનેક નિરર્થક બિન ઉપયોગી વિશેષણ દેકર ઉપર તથા સુખ દાયક ઉપાય કરતે હી રહતે હૈ,
સે ઉન્હેં બલવત્તર તક સે સાધને કા પ્રયાસ કરને કી અપેક્ષા તો એક તરફ ડૉક્ટર-વૈદ્ય-હકીમ-ચિકિત્સકોં કે પાસ જાકર ભી ઈશ્વર કો સર્વજ્ઞ-સર્વદર્શી-વીતરાગી આદિ એસે સાર્થક-સાધક અપને રોગ-બિમારી જન્ય-દુઃખ-તકલીફ-બિમારીયો કી ચિકિત્સા વિશેષણ દેકર બલવત્તર તર્ક યુક્તીયોં સે સાધને કા પ્રયાસ કિયા તો કરાટે સ્વયં કો સુખી બનાને કે ઉપાય કરતા હી રહતા હૈ. લેકિન વહ જ્યાદા ઉચિત હોગા. યહ સમ્યગૂ પ્રયાસ કરના ચાહિએ. લેકિન સેંકડો ઉપાયો-ઉપચારોં કે બાવજૂદ ભી માનવજાતિ સર્વથા દુ:ખ અફસોસ ઇસ બાત કા હૈ કિ અનેક દર્શન વ ધર્મ શાસ્ત્ર સર્વજ્ઞતામુક્ત અનન્ત કાલ મેં ભી નહીં હો પાઈ હૈ.
સર્વદર્શિતા-વીતરાગાદિ વિશિષ્ટ સાર્થક વિશેષણોં કો પ્રબલ તર્કો તો ક્યા ઈશ્વર અપની મરજી-ઈચ્છાનુસાર જીવોં દ્વારા ન ચાહતે દ્વારા સાધને કા પુરુષાર્થ ન કરતે હુએ નિરર્થક જો ન ઘટે ઓર હુએ ભી દેતા હી જાતા હૈ? જીવોં દ્વારા ન લેતે હુએ-ન સ્વીકારતે દોષગ્રસ્ત કહે જાતે હૈ ઐસે વિશેષણો કો તર્કયુક્તીયોં સે સાધને કા હુએ ભી દુ:ખ મિલતા હી જાતા હૈ ઔર સંસાર કે સભી જીવ દુ:ખી નિરર્થક પ્રયાસ હી જ્યાદા કિયા જાતા હૈ. ઇસકે પીછે મુખ્ય હોતે હી જાતે હૈ. આખિર સચ્ચાઈ ક્યા હૈ? ક્યોં નહીં ઇસકા રહસ્ય કારણભૂત મિથ્યા માન્યતા હી કામ કર રહી હૈ કિ ઉનકો અપની ખુલતા હૈ? યદિ જીવોં કે શુભ-કર્માનુસાર ઈશ્વર ફલ દેતા હો તો મિથ્યા ધારણાનુસાર સુખ દાતા-દુ:ખ હર્તા આદિ માન્યતાઓ વાલા તો ફિર તથા પ્રકાર કે જીવોં કે દ્વારા કિયે ગએ પાપાનુસાર અશુભ ઈશ્વર હી જ્યાદા પસંદ હૈ. પૈસા હી ચાહિએ. સર્વજ્ઞ-સર્વદર્શી ઈશ્વર કર્મ કા બંધ હોતા હૈ ઔર ઉસકી કાલાવથી પૂર્ણ હોને પર ઉસી નહીં ચાહિએ. પસંદ હી નહીં હૈ. ઐસી વૃત્તિ કે કારણ મૂલ મેં હી જો અશુભ કર્મ કે ઉદય મેં આને પર જીવ સ્વયં દુ:ખી હોતા હી હૈ. તો ઈશ્વર વાસ્તવ મેં સુખ દાતા, દુઃખ હર્તા આદિ સ્વરૂપવાલે નહીં હૈ ફિર ઇસમેં ઈશ્વર કી મધ્યસ્થી કી આવશ્યકતા યા ઉપયોગિતા રહતી તથા સર્જક-વિસર્જકાદિ ભી સિદ્ધ હોતા હી નહીં હૈ ફિર ભી અપને હી નહીં હૈ.
સુખ દુઃખ કે સ્વાર્થ કો પ્રાધાન્યતા દેકર ઈશ્વર કો સુખ દાતા, દુ:ખ ઠીક ઇસી તરહ કિયે હુએ દાનાદિ દ્વારા શુભ પુણ્ય પ્રવૃત્તિ સે હર્તા હી માનને કા કદાગ્રહ રખના ઔર સર્વજ્ઞ-સર્વદર્શી ઓર ઉપાર્જિત શુભ કર્મ કે ભી કાલાન્તર મેં યા ભવાન્તર મેં ઉદય મેં વીતરાગી આદિ સ્વરૂપવાલે ઈશ્વર કો માનના હી નહીં યહ કહાં આને પર સુખ મિલના હી મિલના હૈ. ઇસમેં ભી ઈશ્વર કી યા અન્ય તક ઉચિત હૈ? યા કહાં તક ન્યાય છે? કિસી ભી દેવી-દેવતાઓં કી મધ્યસ્થી કી યા કારકતા-કારણતા બીચ સર્વજ્ઞ-સર્વદર્શી-વીતરાગી માનને એ સુખ દાતા-દુઃખ હર્તાદિ મેં આને-યા લાને કી આવશ્યકતા યા ઉપયોગિતા કુછ ભી રહતી વિશેષણો કે સાથ વિરોધાભાસ આતા હૈ. ઇસલિએ સર્વજ્ઞતાદિ કો હી નહીં હૈ.
ગૌણ કરને સુખ-દાતાદિ વિશેષણોં વાલા ઈશ્વર સ્વરૂપ માનના યહ તો જૈન દર્શન કી સિદ્ધાન્તધારા હે. માન્યતા હૈ. ઇસસે હી જ્યાદા અચ્છા લગતા હૈ. અપને ખુદ કે મન કી ઇચ્છા કે અનુકૂલ કર્મકર્તુત્વ સિદ્ધ હોતા હૈ. ઈશ્વર કર્તુત્વ કદાપિ સિદ્ધ હોતા હી નહીં લગતા હૈ. તથા લાખોં કરોડો લોગ જો કિ મૂલ મેં હી મિથ્યાત્વી હૈ. ઇસ તરહ યદિ ઈશ્વર કી સુખ-દુ:ખ કારકતા-દાયકતા સિદ્ધ હી વૃત્તિ વાલે હૈં વે સબ ભી સુખ દાતાદિ સ્વરૂપવાલે ઈશ્વર માનને સે ન હો તો ફિર ઈશ્વર કી નિરર્થકતા હી સિદ્ધ હો જાએગી. તથા ઈશ્વર કે ભક્ત અનુયાયી બનેંગે. ઉન ભક્તો કે પરિવારોં કી પરંપરા કર્મજન્યતા સિદ્ધ હોને પર સુખ-દુઃખ કર્મકૃત-કર્મદત્ત સિદ્ધ હોંગે. ભી હમારે સાથ હમેશા ચલેગા. બસ ઐસી મનોવૃત્તિ રખકર દુનિયા એસે ૨-૪ હી નહીં અપિતુ કઈ પ્રબલ કારણ હૈ જિનસે કર્મજન્યતા મેં હમારે ઈષ્ટ ઐસે ઈશ્વર કો જગત કે અનેક લોગ વૈસે સક્ષમસિદ્ધ હોતી હૈ, ઓર ઈશ્વરકર્તુત્વતા-ઈશ્વરદત્તતા- ઈશ્વર દ્વારા સમર્થ ઈશ્વર કો હી ભગવાન માનને વાલે બનેંગે, તથા બહેંગે. બસ કર્મ ફલદાતૃત્વતા આદિ કુછ ભી સિદ્ધ હોના સંભવ હી નહીં હૈ. સંખ્યા બઢ ઇતને ભી યે મિથ્યાદૃષ્ટી જીવ રાજી હોતે હૈ. રહતે હૈ. સર્વજ્ઞતાદિ હી ઈશ્વરત્વ સાધક
ઇનકો ઈશ્વર કે યથાર્થ યા અયથાર્થ સ્વરૂપ કી ચિન્તા નહીં. સમસ્ત - મિથ્યા દર્શનીય ને જિન જિન તરીકૉ સે ઈશ્વર કી ઈશ્વરત્વ જનતા સર્વોપરી ઈષ્ટ તત્ત્વ સ્વરૂપ ઈશ્વર કી યથાર્થતા કો સહી સિદ્ધી કી હૈ વે સભી ન ઘટનેવાલે નિમ્નશ્રેણી કે તર્ક હૈ જો સર્વથા સમ્યમ્ સ્વરૂપ મેં જાનકર-સમઝકર સમ્યમ્ શ્રદ્ધા ધારણ કરકે આત્મ અસત્યગ્રસ્ત છે. મિથ્યા છે. સુખ-દુ:ખ ભી ઈશ્વર પ્રદત્ત સિદ્ધ હી કલ્યાણ સાધે, મોક્ષ પ્રાપ્તિ કી દિશા મેં આગે બઢે ઇસ બાત કી નહીં હોતે હૈ. ઇસી તરહ પ્રબલ-બલવત્તર તર્કયુક્તિયોં સે સૃષ્ટી ચિન્તા નહીં. લોગોં કા મિથ્યાત્વ અર્થાત્ અસત્યાશ્રય દૂર કરકે સબકો કર્તુત્વ-સૃષ્ટી સંચાલન-વિજર્સન-સર્જનાદિ કુછ ભી સિદ્ધ નહીં હોતા સમ્યમ્ સત્ય-વાસ્તવિકતા સમઝાકર સહી અર્થ મેં કર્મ ક્ષય કરાવેં