________________
નવેમ્બર, ૨૦૧૬
પ્રબુદ્ધ જીવન
ભાd-ucdભાd
પર્યુષણ પર્વ વિશેષાંક બાર ભાવનાની અત્યંત મનનીય માહિતી એની માહિતી આપીને રમજાનભાઈએ તો આપણને ચકાચોંધ કરી આપતો અંક ખરેખર એકદમ વિચારવા યોગ્ય, હૃદયસ્પર્શી અને અંતર નાખ્યા છે. આવા સારભૂત ગ્રંથનો તો દુનિયાની દરેક ભાષામાં નિરીક્ષણ માટે ઉપયોગી છે.
અનુવાદ થવો જોઈએ અને વિવેચન લખાવું જોઈએ. આપણા સમાજમાં ધર્મ ક્રિયા ઘણી વધી ગયેલ છે પરંતુ તેની અનુવાદકોનો સંક્ષિપ્ત પરિચય આપીને રમજાનભાઈએ તો સાથે જો આત્મ જાગૃતિ માટે બાર ભાવના જેવા લેખોનો સમન્વય સંશોધકોની વિશેષતા બતાવી છે. અનુવાદકો અને સંકલનકર્તાઓ થઈ જાય તો જીવનમાં આત્મશુદ્ધિ માટે માર્ગદર્શન મળે, ધર્મનું કેટલાં ઉમદા, અભ્યાસી અને મહાન હતા એનો અનુભવ તો એમને સ્વરૂપ સમજાય અને તેને આચરણમાં મૂકી શકાય.
પ્રત્યક્ષ મળીને જ થાય અથવા તેમના પુસ્તકો વાંચીને થાય. આપને આ વિશિષ્ટ અંકના પરિકલ્પનાકાર અને સંકલનકર્તા આ સંદર્ભમાં જ આપને જણાતાં આનંદ થાય છે કે કે. જે. સોમૈયા સંપાદકોની ત્રિપુટી-ડો. માલતીબેન શાહ, ડૉ. પાર્વતીબેન જૈન શૈક્ષણિક એવું અનુસંધાન કેન્દ્ર ચાર ખંડો પ્રકાશિત કર્યા છે જેમાં ખીરાણી અને ડૉ. રતનબેન છોડવાનો સહકાર સાંપડ્યો છે તે ઉપરાંત દરેક ગાથા પ્રાકત પછી એનું અંગ્રેજી ભાષાંતર, પછી અન્વય, સંસ્કૃત, હું માનું છું કે ડૉ. ધનવંતભાઈ શાહના અવનિમાંથી આશીર્વાદ
માશાવાદ એનું ભાષાંતર, દરેક શબ્દને અન્વયે મુજબ છૂટો પાડી એનો સંસ્કૃત, જરૂર પ્રાપ્ત થયા હશે તેથી જ આવું ઉત્તમ પ્રકાશન કરી શક્યા છો. હિંદી, અંગ્રેજી અનુવાદ, પછી આખી ગાથાનો હિંદી અને અંગ્રેજી
ભવિષ્યમાં જૈન સમાજમાં ધર્મશ્રદ્ધા સાથે આત્મશ્રદ્ધા જાગૃત અનવાદ આપી. વધુમાં વધુ બે પાનામાં હિંદી અને તેની અંગ્રેજી થાય તેવા માહિતી સભર લેખો દ્વારા 'પ્રબુદ્ધ જીવન’ને વધુ ને વધુ વિવેચના આપી લગભગ ૫૫૦ પાનાના ચાર ખંડો તૈયાર કર્યો છે જે સમદ્ધ બનાવો તેવી હાર્દિક શુભેચ્છા સાથે ખૂબ ખૂબ અભિનંદન. કે જે. સોમૈયા જૈન રિસર્ચ સેન્ટર, કેબીન નં.૮, બીજે માળે, મેનેજમેન્ટ 1 ભૂપેન્દ્ર એલ. દોશી
બિલ્ડિંગ, સોમૈયા કેમ્પસ, વિદ્યાવિહાર, મુંબઈ-૪૦૦ ૦૭૬ પર મા. તંત્રી, મુનીશ્રી સંતબાલજી
પત્રવ્યવહાર કરી અથવા ૦૨૨-૨૧૦૨૩૨૦૯ પર ફોન કરી મેળવી પ્રેરિત ‘વિશ્વ વાત્સલ્ય” માસિક XXX
Lપ્રા. ડૉ. ગીતા મહેતા, મુંબઈ ‘પ્રબુદ્ધ જીવન'ના અંક જોઈ જણાય છે કે તંત્રીપદ એકદમ યોગ્ય
XXX વ્યક્તિને મળ્યું છે. તમારો ‘સમણ-સુત્ત' પરનો અંક ખૂબ ગમ્યો.
બે જ દિવસોની પ્રતિજ્ઞા અને ભવોભવ પાર ઉતરીએ આવો એક એક વિષય લઈ એના પર અંકને કેન્દ્રીત કરવાનું કામ
જૈન ધર્મના પાયાના નિયમ મુજબ આપણે કંદમૂલ ખવાય નહિં ડૉ. ધનવંતભાઈના સમયથી શરૂ થયું હતું. તેને તમે સુંદર રીતે
છતાં આપણી ઈન્દ્રિયો કાબુમાં ન રહેતાં આપણે કંદમૂળ ખાવા આગળ વધાર્યું.
લલચાઈએ છીએ. મારી ધારણા મુજબ આપ જો ફક્ત બે જ દિવસ તમારો તંત્રી લેખ પણ ખૂબ ગમ્યો. આજના યુવાનોને ગ્રંથ સાથે
કંદમૂળ ન ખાવાની પ્રતિજ્ઞા લ્યો પછી ભલે કંદમૂળ ખાજો. આપને મૈત્રીની ખૂબ જરૂર છે. ઉપા. ચિન્મયનો લેખ સીધો પુસ્તક સમસુત્ત
થશે કે બે દિવસ કંદમૂળ ન ખાવું અને પછી છૂટ? આવો સરળ કયો પર ન હોવા છતાં શ્રમણ અને શ્રમણ સૂત્ર પર માર્મિક ચર્ચા કરી છે.
રસ્તો છે? જલ્દી બતાવો એ બે દિવસ કયા છે? ત્યારે સાંભળો એ બે સંક્ષિપ્ત અને સોંસરવું ઉતરી જાય એવું લખાણ છે.
દિવસ છે. સંશોધન સહિત લખેલો લેખ ડૉ. રમજાન હસણિયાનો માહિતી
જૈન ધર્મના નિયમો મુબજ તિથિના દિવસે એટલે કે બીજ, પાંચમ, સભર છે. સમણસુત્તની શરૂઆતનો ગહન ચિતાર આપ્યો છે.
આઠમ, અગિયારસ અને ચૌદશના દિવસે આપણે લીલોતરી પણ રજૂઆતમાં એક ભૂલ થઈ લાગે છે. ડૉ. કમલચંદ સોગાનીએ આખા
ખાતાં નથી ત્યાં કંદમૂળ ખાવાની વાત જ ક્યાં આવે. હવે મારા જે બે સમણ-સુત્તનો અનુવાદ કર્યો નથી. પ્રાકૃત ભારતી એકાદમી દ્વારા
દિવસો છે એ એક દિવસ તિથિની પહેલાંના દિવસે કંદમૂળ ન ખાવું ફક્ત શ્લોકોનો જ અનુવાદ છપાયો છે. બધે અમે સમણસુત્ત પર
અને બીજો દિવસ એટલે તિથિની પછીનો દિવસ કંદમૂળ આપે ન શબ્દાર્થ, અન્યાર્થ અને વિવેચન ભેગા કરવાની શરૂઆત કરી ત્યારે
ખાવાનું. બસ ફક્ત આ બેજ દિવસ કંદમૂળ ન ખાતાં ભવોભવ પાર ડૉ. સોગાનીને આખા ગ્રંથનું અંગ્રેજી આપવાની-છાપવાની ખૂબ
ના * ઉતરશો. વિનંતી કરી પરંતુ તેમની મનઃસ્થિતિ નથી.
જેમકે આજે બીજ છે એટલે મારો પ્રથમ દિવસ એકમના કંદમૂળ જગતની કેટ કેટલી ભાષામાં સમણ-સુત્તના અનુવાદ થયા છે. ન ખાવાનું. આપ ચોથના દિવસે કંદમૂળ ખાઈ શકો પણ ચોથ એ