________________
ડિસેમ્બર, ૨૦૧૫
પ્રમુબેજીવન
ઘણાં ધર્માચાર્યોને મળવાનો મેં એ અસત્યની ગતિ હવે અટકવી જોઈએ. અને એના શ્રીમદે આપેલા જવાબની પ્રયત્ન કર્યો છે, પણ જે છાપ મારા
એક નાની પુસ્તિકા શ્રીમન્ના અગાસ ઉપર રાયચંદભાઈએ પાડી તે બીજા કોઈ નથી પાડી શક્યા. તેમના આશ્રમે પ્રગટ કરી છે. ઘણાં વચનો મને સોંસરા ઊતરી જતા...તેમની બુદ્ધિને વિશે મને ત્રણ પત્રો : માન હતું. તેમની પ્રમાણિકતા વિશે પણ તેટલું જ હતું ને તેથી હું (૧) શનિવાર આસો વદ-૬ વિ. સં. ૧૯૫૦ (ઑક્ટોબર ૨૦, ૧૮૯૪) જાણતો હતો કે, તેઓ મને ઇરાદાપૂર્વક આડે રસ્તે નહિ દોરે ને
(૨) વિ. સં. ૧૯૫૧ ફાગણ વદ-૫ (૧૮૯૫) પોતાના મનમાં હશે એવું જ કહેશે. આથી મારી આધ્યાત્મિક ભીડમાં
| (૩) વિ. સં. ૧૯૫૨, આસો સુદ-૩ હું તેમનો આશ્રય લેતો.”
પુસ્તિકાના ૨૭ પ્રશ્નો અને ઉત્તરો અમૂલ્ય છે, તત્ત્વસભર છે. આ સ્પષ્ટ છે કે સત્યના આગ્રહી, સત્ય જ જેનો જીવન મંત્ર છે એવા
પ્રશ્નો અને એમાં આપેલા ઉત્તરો વિશે વિશેષ ભાષ્ય થવું જરૂરી છે. ગાંધીજીએ પોતાની આત્મકથામાં ક્યાંય શ્રીમનો પોતાના ગુ, આ મંથનમાંથી અમૂલ્ય નવનીત સાંપડશે. તરીકે ઉલ્લેખ કર્યો નથી. ગાંધીજીના અન્ય સ્થળે છપાયેલા લેખોમાં
શ્રીમચિંતનના જે અભ્યાસી મહાનુભાવો આ પરિશ્રમિક કે વાર્તાલાપમાં પણ આ ઉલ્લેખ નથી. શ્રીમદ્જી માત્ર એમના
પરિશિલન કરશે તો એ શ્રુત તપ ગણાશે, અને અધ્યાત્મ જગતને આધ્યાત્મિક માર્ગદર્શક હતા. આધ્યાત્મિક ગુરુ નહીં, માત્ર
માટે એ ઉપકારી બની રહેશે. આધ્યાત્મિક પથદર્શક જ.
ગાંધીજીએ શ્રીમને પોતાના ગુરુ - અધ્યાત્મ ગુરુ માન્યા હતા આ બેઉ વિભૂતિઓનું આ ધરતી પર અવતરણ એ જ માનવ
એ અસત્યની ગતિ હવે અટકવી જોઈએ, અને એ માટે વિશેષ જાત માટે અપૂર્વ અવસર અને સ્વના આત્માને પામવાની સિદ્ધિની વિરલ જ
જવાબદારી પૂ. શ્રીમદ્જીના અગ્રણી ભક્ત મહાનુભાવો ની છે. યાત્રા.
આ સત્યની ઉપાસના છે. આ કય ઋતંભરા પ્રજ્ઞાના સ્વામી હતા.
સ્વયં પ્રકાશિત સ્વયં સૂર્યને કોઈ કોઈના તેજ કે અવલંબનની જરૂર ગાંધીજીએ શ્રીમના ભાઈ મનસુખભાઈ પાસેથી આગમ હોતી નથી. અને ઉપનિષદ જેવું આત્મસિદ્ધિ મહાકાવ્ય મેળવ્યું હતું અને
Tધનવંત શાહ પ્રાર્થનામાં આ કાવ્ય તેમ જ અપૂર્વ અવસરના પદોનું ગાંધીજી
dtshah 1940@gmail.com ગાન કરતા હતા.
| (સૌરાષ્ટ્રકેસરી પ્રાણગુરુ જૈન સેન્ટર, મુંબઈ, અને જૈન વિશ્વકોશ તેમ જ કહેવાય છે કે ગાંધીજી-શ્રીમદ્ વચ્ચે બહોળો પત્રવ્યવહાર થયો ઇન્સ્ટિટયૂટ ઑફ જૈનોલોજીના સંયુક્ત ઉપક્રમે તા. ૨૩-૨૪ હતો. એની સંખ્યા લગભગ ૨૦૦ની છે પણ એ સચવાયા નથી. ઓક્ટોબરના ગુજરાત વિદ્યાપીઠ અમદાવાદ ખાતે યોજાયેલ એમાંથી ત્રણ જ પત્રો સચવાયા છે. સચવાયેલા પત્રના ૨૭ સવાલ જ્ઞાનસત્રમાં પ્રસ્તુત થયેલ લેખ, અંશતઃ ફેરફાર સાથે.)
'મહાત્મા ગાંધીજીના સહયાત્રીઓ , | ‘પ્રબુદ્ધ જીવન’ ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૬નો વિશિષ્ટ અંક ઉપરોકત શીર્ષકથી પ્રકાશિત થશે આ વિશિષ્ટ અંકનું સંકલન કરશે ગાંધી જીવન અને ગાંધી સાહિત્યના અભ્યાસી ગાંધી વંશજ શ્રીમતી સોનલ પરીખ. પૂ. ગાંધીજીએ પોતાના જીવનકાળ દરમિયાન સ્વાતંત્ર્ય, શિક્ષણ, રાજકીય, આધ્યાત્મિક, સાહિત્ય વગેરે અનેક ક્ષેત્રે વિશિષ્ટ પ્રદાન કર્યું. આ યાત્રામાં એમને અનેક મહાન આત્માનો સાથ મળ્યો અને ગાંધીજીની વિચારધારા દ્વારા એ મહાનુભાવોનું અને એને પરિણામે સમગ્ર ભારતનું ઘડતર થયું અને દેશ અને સમાજને એક નવી દીશા મળી.
આ વિષયમાં અનેક વિદ્વાન લેખકોની કલમે લખાયેલ લેખો આ અંકમાં પ્રગટ થશે. અભ્યાસુ લેખકોને આ સંદર્ભે શ્રીમતી સોનલ પરીખનો સંપર્ક કરવા વિનંતિ. -09221400688.
-તંત્રી