Prabuddha Jivan 2015 08 Jain Dharm ane Anya Dhrmni Aavashyak Kriyao Visheshank

SR No.: 526085
Original Sutra Author: N/A
Author: Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 2015
Total Pages: 172
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 3 MB

Page 33

ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર ૨૦૧૫cપ્રબુદ્ધ જીવન જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક પ્રષ્ઠ ૩૩
જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓવિશેષાંક ક જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક ૬ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક ૬ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક
સંયમયાત્રા નિરાબાધ છે? આપનું શરીર, ઈન્દ્રિય, મન આદિ
લોહા.... ક્રોધથી, માનથી, માયાથી કે લોભથી આશાતના હૈ ૬ ઉપાધિથી રહિત છે?
થાય છે. 8 ના - યાત્રા-તપ, નિયમ, સ્વાધ્યાય, ધ્યાનાદિ સંયમ યોગમાં
સર્બનિયા - કાલ સંબંધીની આશાતના. શિષ્ય ગુરુ પાસે ૐ પ્રવૃત્તિ થવી તે યાત્રા છે. જે સાધના દ્વારા મોક્ષ તરફ ગતિ થાય તે રે,
દેવસિક, રાત્રિક, પાક્ષિક, ચાતુર્માસિક તથા સાંવત્સરિક આશાતના 8 સાધના સંયમ યાત્રા કરેવાય છે.
માટે ક્ષમા માગે છે અને તેનું પ્રતિક્રમણ કરે છે. એનાથી આગળ શું ( નવનિં - યાપનીય. સંયમરૂપ યાત્રામાં ભાથાની જેમ ઉપયોગી ,
જઈ આ જીવનમાં જે અપરાધ થયા હોય તેમજ ભૂતકાળના અનંતા ? મેં થાય. તે સાધનોને યાપનીય કહે છે. યાપનયના બે પ્રકાર છે. ઈન્દ્રિય
ભવોમાં જે અપરાધ થયા હોય તેની ક્ષમાયાચના કરે છે. $ થાપનીય અને નોઈન્દ્રિય થાપનીય. મોક્ષ સાધનામાં સંલગ્ન પુરુષોનો
આ રીતે કોઈ પણ કારણોથી શિષ્યનો ગુરુ પ્રત્યેનો આદર, આ વિષય-કષાયને જીતવા માટેનો પુરુષાર્થ સંયમમાત્રાનું યાપનીય
બહુમાન કે ભક્તિનો ભાવ ઘટી ગયો હોય અને ગુરુની આશાતના * ભાથું છે.
થઈ હોય તો તેની આલોચના અને પ્રતિક્રમણપૂર્વક ગુરુ સમક્ષ છે. સાધનાના ક્ષેત્રમાં ગુરુ અને શિષ્ય બંને પોતપોતાની સાધના
અંતઃકરણપૂર્વક ક્ષમા યાચે છે. હું સ્વતંત્ર રીતે કરતા હોય છે. તેમાં શિષ્યનું કર્તવ્ય છે કે પોતાના
વંદનવિધિહું અનંત ઉપકારી ગુરુને શરીરાદિની સુખશાતા પૂછવી. શિષ્ય ગુરુની
વંદન કરવાની ઈચ્છાવાળા શિષ્ય ગુરુની સન્મુખ, ગુરુના છે સંયમયાત્રાની તથા ઈન્દ્રિય અને મનની સુખશાતાની પૃચ્છા કરે છે.
અવગ્રહની બહાર ફેંચ્છામિ દ્વમાસમuો...થી નિયરિયાઇ સુધીનો ૪. ક્ષમાયાચના – સ્વામિ મસમો...વસમિ- આ પાઠ
પાઠ બોલીને પોતાની વંદન કરવાની ઈચ્છા પ્રગટ કરે છે. જો ગુરુ ક્ષમાયાચનાનો છે. શિષ્યના વર્તન-વ્યવહારથી ગુરુનો કોઈ પણ
સ્વસ્થ હોય તો વંદન કરવાની સંમતિ આપે છે. ગુરુદેવ તરફથી જે પ્રકારે અપરાધ થયો હોય, તેત્રીસ પ્રકારની આશાતનામાંથી કોઈ
વંદન કરવાની આજ્ઞા મળતા શિષ્ય ગુરુદેવને મધુનાહિમિમારું છે શું પણ પ્રકારે આશાતના થઈ હોય, તો ગુરુ સમક્ષ શિષ્ય તેની
' આ પાઠ દ્વારા અવગ્રહમાં પ્રવેશ કરવાની આજ્ઞા માગે છે. ગુરુ છું ક્ષમાયાચના કરે છે.
પુનામ આ પાઠ દ્વારા આજ્ઞા પ્રદાન કરે છે. ત્યારે શિષ્ય બંને માવણિયા - અવશ્ય કરવા યોગ્ય ચરણ-કરણ રૂપ શ્રમણ
હાથ અંજલિબદ્ધ કપાળ પર રાખીને નિયષ્ટિ પદના ઉચ્ચારણપૂર્વક ક કે યોગને આવશ્યક કહે છે. આવશ્યક યોગની સાધના કરતા કોઈ
અવગ્રહમાં પ્રવેશ કરે છે. પછી ગુરુ પાસે, ગોદોહિકા અથવા ઊકડું હું ભૂલ થઈ જાય તો તે ભૂલનું પ્રતિક્રમણ કરીને તેની ક્ષમાયાચના કરે
આસનથી બેસીને ૩મો યે વાય શબ્દના ઉચ્ચારણપૂર્વક ત્રણ
આવર્તન કરીને સંપા કહેતા ગુરુના ચરણનો મસ્તકથી સ્પર્શ કરે છે શ્રી દશાશ્રુતસ્કંધ સૂત્રમાં આશાતનાના તેત્રીસ પ્રકાર કહેલા છે.
છે, ગુરુની ક્ષમાયાચના કરે છે, દિવસ સંબંધી ક્ષેમકુશળતા પૂછે છે હું વ્યાખ્યાકારોએ મુખ્ય ચાર પ્રકારમાં જ સર્વ આશાતનાનો સમાવેશ કર્યો છે.
ત્યાર પછી ના મો નવનિં ર મે! બોલી ત્રણ આવર્તન કર્યું ૬ ૧. દ્રવ્ય આશાતના – આહાર, પાણી, વસ્ત્ર, પાત્ર આદિ
કરીને ગુરુને સંયમયાત્રા અને ઇંદ્રિય તથા મન સંબંધી સુખશાતા હૈં ૬ ઉપાધિના આદાન-પ્રદાનમાં ગુરુ આદિનો વિનય ન રાખવો, પ્રિય
પૂછે છે અને દિવસ સંબંધી થયેલા અપરાધોની ક્ષમાયાચના કરે છે. * અને અનુકૂળ દ્રવ્યનો ઉપભોગ સ્વયં કરવો, અપ્રિય કે પ્રતિકુળ દ્રવ્ય
પછી મક્ષિકાઈ કહેતા અવગ્રહથી બહાર આવી ૩પ્પાપાં વોસિરામિ પર - વડીલ સંતોને આપવા તે દ્રવ્ય આશાતના છે.
સુધીનો સંપૂર્ણ પાઠ બોલી પ્રથમ વંદન પૂર્ણ કરે છે. બીજી વંદના ક ૨. ક્ષેત્ર આશાતના - સ્થાન ગ્રહણ કરવામાં ગુર્નાદિકનો વિનય
પણ એ જ રીતે કરે પણ એમાં વિશેષતા એ છે કે સાર્વસિયા, પદ ન ન રાખવો.
બોલવું અને અવગ્રહથી બહાર ન આવતા ત્યાં જ સંપૂર્ણ પાઠ બોલી લે. ૩. કાલ આશાતના – રાત્રે કે વિકાસમાં ગુર્નાદિકો બોલાવે,
આ રીતે એક વંદનામાં છ આવર્ત થાય અને બીજી વંદનામાં પ્રશ્ન પૂછે ત્યારે તેનો ઉત્તર ન આપવો, જાગતા હોવા છતાં મૌન
પણ છ આવર્ત, કુલ બાર આવર્ત થાય છે. કુલ બાર આવર્તનથી છે. શું રહેવું વગેરે.
વંદનવિધિ પૂર્ણ થાય છે. ૪. ભાવ આશાતના- ગુરુ કે સંતો પ્રત્યે આદર કે બહુમાનનો
આ પ્રકારે વંદનવિધિથી શિષ્યની ગુરૂ પ્રત્યેના વિનયધર્મની ભાવ ન રાખવો.
આરાધના થાય છે, ગુરુ શિષ્યની આત્મીયતા ગાઢ બને છે જે શિષ્યને શું મદુરા....શિષ્યની મનોયોગ, વચનયોગ, કાયયોગ આ ).
છે તેના અધ્યાત્મવિકાસના માર્ગે આગળ લઈ જાય છે. ત્રણ યોગની અશુભ પ્રવૃત્તિથી ગુરુની આશાતના થાય છે.
* * *
જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષક જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક ક જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક ૬ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક
જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યક ક્રિયાઓ વિશેષાંક ૬ જૈન ધર્મ અને અન્ય ધર્મની આવશ્યકકિયાઓ વિશેષાંક ૬ જૈન