________________
૪૦
પ્રબુદ્ધ જીવન : મહાવીર સ્તવન વિશેષાંક
એપ્રિલ, ૨૦૧૩
પરમાત્મા પરત્વે અવિચલ શ્રદ્ધા રાખતો થકો કેવો ઉર્ધ્વગામી પુરુષાર્થ નાથ ! સમગ્રપણે અક્રિયમાણ હોવા છતાં આપ નામ-સ્થાપના-દ્રવ્યજ કરે, એનું વર્ણન કરતાં કહે છે....
ભાવ નિક્ષેપાઓ દ્વારા સક્રિય છો, મને ઉગારનાર, તારનાર છો એ સ્વામી ગુણ ઓળખી સ્વામીને જે ભજે, દરિશન શુદ્ધતા તેહ પામે નિસંદેહ છે. જ્ઞાન ચારિત્ર તપ વીર્ય ઉલ્લાસથી, કર્મને જીવી વસે મુક્તિ ધામે.(૫) વિવેચન : ચાતક આકાશ તરફ મીંટ માંડી અવિરત રાહ જુએ છે
ભાવના : હે પ્રભુ! આપના પરત્વેની શ્રદ્ધા તથા સંપૂર્ણ અને વરસાદ વરસવું પડે છે; એમ ભક્તની સાચા હૃદયની અરજી શરણાગતિના પ્રતાપે ઉત્પન્ન થતી દિવ્ય ઊર્જાના કારણે આપના અગાધ ભગવાન અવશ્ય સાંભળે છે. નિર્મળ શ્રદ્ધા એવું શસ્ત્ર છે જેના દ્વારા ગુણોનો સાક્ષાત્કાર થવા લાગ્યો છે. હે પરમાત્મા! મને સ્પષ્ટ અશુભકર્મો સંક્રમણ પામી શુભમાં પરિવર્તન પામે છે. સાધક પ્રભુને અનુભવાય છે કે સર્વ અનંત જીવો મારા તુલ્ય છે, એમનામાં પણ જીવંત અનુભવે છે, પ્રત્યક્ષ-હાજરાહજુર અનુભવે છે. આ શ્રદ્ધાના મારા જેવી અચિંત્ય શક્તિઓ સમાયેલી છે. અને આ દર્શન થતાં પ્રતાપે જ લોકોત્તર ફળ પ્રાપ્ત થાય છે. આ લોકોત્તર ગણિત સામાન્ય સહજપણે સર્વ જીવો પરત્વે અહિંસકપણું પ્રગટ થઈ રહ્યું છે ! પ્રભુ! તર્ક, બુદ્ધિ દ્વારા સમજાતું નથી. એ પણ આત્મા છે, સમતુલ્ય છે, એ પણ સત્તાએ (Potentially) વિનતિ એ માનજો શક્તિ એ આપજો, ભાવ સ્યાદ્વાદતા શુદ્ધ ભાસે સિદ્ધ બુદ્ધ મુક્ત છે. આ દિવ્યજ્ઞાન એ જ તો પરમસત્ય છે! મારાથી સાધી સાધક દશા, સિદ્ધતા અનુભવી, દેવચંદ્ર વિમળ પ્રભુતા પ્રકાશે..(૭) જાણતા કે અજાણતાં, મન-વચન કે કાયાથી, કરવાથી, કરાવવાથી કે ભાવના: હે પ્રભુ! મારી વિનંતી સ્વીકારજો અને મને એ શક્તિ અનુમોદન કરવાથી કોઈ જીવને દુ:ખ, ખેદ, ભય, નારાજગી ન થાય આપજો કે હું ભેદવિજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરું, હું આત્મા અને જડ પદાર્થનો આ જ તો ભાવ અચોર્ય રૂપી પરમ શુદ્ધ ચારિત્ર-આચરણ છે! જે બની ભેદ સ્પષ્ટ અનુભવી શકું અને અનાદિકાળથી હું પર ને મારું સમજતો રહ્યું છે તે જૂના કર્મો ખપાવવા માટેનું સંવર, નિર્જરા દ્વાર છે, અને એ આવ્યો છું. આ પરપદાર્થના આકર્ષણના ચુંગલમાંથી મુક્ત થઈ, બનાવ ઉત્પન્ન કરનાર નિમિત્ત મારો પરમ ઉપકારી છે; આવું દિવ્ય પોતાના સાચા સ્વરૂપને ઓળખીને આ મનુષ્યભવ સાર્થક કરતો થકો, જ્ઞાન એ જ તો અન્યમાં રહેલાં “બ્રહ્મ'ની ઓળખ કરતાં પરમ તપનું સિદ્ધત્વ પ્રકાશ મારા જીવનમાં પથરાય-ફેલાય-પ્રસારણ પામે ! હે પ્રભુ! પાલન છે! પોતાના અહંકાર, મમત્વ, આસક્તિનો સર્વથા નાશ થવો આ સર્વ કાર્ય હું આપની જ દિવ્ય ઉર્જા લઈને કરીશ માટે હે વર્ધમાન એ જ સર્વોત્તમ અપરિગ્રહ રૂપી પરમવીર્યનું પ્રમ્હરણ છે! આ પાંચેય સ્વામી! આપ મને તારો, પોતાનો બનાવો, પોતાની પાસે બોલાવો! મહાવ્રતોનું પાલન કરતાં થકી સહજ સ્વરૂપે “રાત્રી ભોજન ત્યાગ’ વિવેચન : તત્ત્વજ્ઞાનથી ભરપૂર એવી ભક્તિ, પરમ પૂજ્ય દેવચંદ્રજી રૂપી અંધકાર કર્મક્ષય નિપજે છે! અહો પ્રભુ! આપ સમર્થ છો! મ.સા.ના આ સ્તવનમાં છલકાય છે. બાળ બનીને વિનંતી કરતાં, જાણે
વિવેચનઃ પ્રભુ શ્રદ્ધા તથા સંપૂર્ણ શરણાગતિના પ્રતાપે સમ્યદર્શન- આ શ્રદ્ધા-સમર્પણ પણ આપના પ્રતાપે જ પ્રાપ્ત થશે એવી હૃદયસ્પર્શી જ્ઞાન-ચારિત્ર તપ અને વીર્ય રૂપી ધર્મ પ્રગટે છે, અણુવ્રતો અને ભાવના સાધકમાં રહેલા સહજમાત્રને હૃાસ કરાવનાર નીવડે છે ! પ્રભુ મહાવ્રતોનું પાલન કરાવનાર નીવડે છે. ધર્મના પાલનના ફળ-સ્વરૂપે જીવંત છે. મારી આસપાસ સર્વત્ર છે. એમની સાથે સંપર્ક સાધી શકાય આવરણો-બંધનો-કર્મથી મુક્તિ થાય છે. મૂઢતા, પ્રમાદ, મિથ્યાત્વ, એમ છે. એવા અતૂટ વિશ્વાસ સાથે; તથા પ્રભુ વીતરાગી હોવા છતાં રાગ, દ્વેષ, મોહ એ સર્વે અંધકારના પ્રકારો છે. આ અંધકારનું સેવન મારા અંતઃકરણની અરજી સાંભળશે એવી અનુભૂતિ દ્વારા સ્તવના એ જ અપેક્ષાએ રાત્રી ભોજન છે. સમ્યક્ શ્રદ્ધાજન્ય ધર્મના પ્રતાપે આ કરવા થકી જાણે ‘કિત્રિય વંદીય મહિઆ, જેએ લોગસ્સ ઉત્તમા સિધ્ધા, અંધકારનો નાશ થાય છે. માટે સાધક પ્રભુને સેવક બનીને શ્રદ્ધાના આરૂષ્ણ બોરિલાભ, સમાવિર મુત્તમ દિતુ'..આવી સમર્પણયુક્ત પ્રાગટ્ય માટે વિનમ્ર ભાવે વિનંતિ કરે છે.
કિર્તન વંદન અને મહિમાનું ગાન દ્વારા અચિંત્ય શક્તિ સામર્થ્યવંત જગત વત્સલ મહાવીર જિનવર સુણો, ચિત્ત પ્રભુ ચરણને શરણ વાચો પ્રભુની ભક્તિ કરવા થકી, ભાવ આરોગ્ય, બોધિલાભ અને સમાધિની તારજો બાપજી નિજ બિરૂદ રાખવા દાસની સેવના રખે જોશો...(૬) પ્રાપ્તિ અવશ્ય થાય છે. એ ખાત્રી છલકાય છે! શ્રદ્ધાયુક્ત સમર્પણ
ભાવના : હે મહાવીર પ્રભુ ! ભલે આપ સિદ્ધશિલામાં બિરાજમાન એવી શરૂઆત છે જે મોક્ષપદ અપાવવા માટે સક્ષમ છે. અને આ શ્રદ્ધાછો, ભલે આપ વીતરાગી, પરમ સમત્વના ધારક છો છતાં આપ વગર સમર્પણ આ કળિકાળમાં પણ શક્ય છે. આરાધ્ય છે. પામી શકાય એમ મારી કથની કોને કહીશ? આપ તો પરમ વાત્સલ્યવંત લોકોત્તર માતા છે. એ પ્રચંડ વિશ્વાસ આ ભક્તિપૂર્ણ જ્ઞાન સ્તવનમાં છલકાય છે! છો, આપ મારી અરજ સ્વીકારો! હે નાથ, મારે સ્વસ્વરૂપ પામવું છે, દ્રવ્યાનુયોગીકવિ શ્રીમદ્દેવચંદ્રજી રચિત આ સ્તવન તેમણે રચેલ ચોવીશીનું મારે સિદ્ધ બુદ્ધ મુક્ત થવું છે પરંતુ મારું વર્તન એથી સાવ વિપરીત છે. અંતિમ સ્તવન છે. જે “કડખાની દેશી’ રાગમાં લખાયું છે તેથી ગેય બન્યું છે. હું પુદ્ગલમાં-પદાર્થમાં-બાહ્યમાં ભૂલો પડ્યો છું. આસક્ત થયો છું. કવિ દેવચંદ્રના આ સ્તવનમાં ગહન ભાવો કવિએ સરળ બાનીમાં અભિવ્યક્ત છતાં હે સ્વામી! આપ મારું આ અયોગ્ય વર્તન ન જોતાં, મારી આજીજી કરીને તેમની કાવ્ય પ્રતિભાની પ્રતીતિ કરાવી છે. * * * સાંભળશો અને મને આપના ગુરૂત્વાકર્ષણ દ્વારા આકર્ષિત કરશો! હે અમૂલ્ય,વાલકેશ્વર રોડ, મુંબઈ-૪૦૦૦૦૬ ફોન : ૦૨૨ ૨૩૬૪ ૧૨૩૬.