________________
એપ્રિલ, ૨૦૧૩ પ્રબુદ્ધ જીવન : મહાવીર સ્તવન વિશેષાંક
૧૩ શ્રી મહાવીરસ્વામીના સત્તાવીશ ભવનું સ્તવન
ડૉ. કવિન શાહ [જેન સાહિત્યમાં પીએચ.ડી.ની પદવી પ્રાપ્ત કરી છે. ગુજરાતમાં બીલીમોરામાં વર્ષો સુધી કૉલેજમાં અધ્યાપન કાર્ય કરી હવે નિવૃત્ત છે. મધ્યકાલીન સાહિત્યમાં અનેક ગ્રંથોનું ૭૭ વર્ષની વયે પણ સંશોધન સંપાદન કર્યું છે. સાહિત્ય, સંસ્કૃતિ, શિક્ષણ અને સમાજ સેવાના કાર્યોમાં તેમની વિશેષ અભિરૂચિ છે. તેઓશ્રીના બાર પુસ્તકો પ્રકટ થયા છે. તેઓ કાવ્યો, વાર્તા, ધર્મ અને સંસ્કૃતિ વિષયપર લેખો લખે છે.]
શ્રી શુભવિજયજી સુગુરુનમી, નમી પદ્માવતિ માય; ભવ સત્તાવિશ ચક્રવર્તી વિદેહે થાશે, સુણી આવ્યા ભરત ઉલ્લાસે; મરિચીને પ્રદક્ષિણા વર્ણવું, સુણતાં સમકિત થાય. ૧.
દેતા, નમી વંદીને એમ કહેતા. ૫. સમકિત પામે જીવને, ભવ ગણતીએ ગણાય; જો વળી સંસારે ભમે, તમે પુન્યાઇવંત ગવાશો, હરિ ચક્રી ચરમ જિન થાશો; નવિ વંદુ ત્રિદંડીક તો પણ મુગતે જાય. ૨.
વેશ, નમું ભક્તિયે વીર જિનેશ. ૬. વીર જિનેશ્વર સાહેબો, ભમીયો કાળ અનંત; પણ સમકિત પામ્યા એમ સ્તવના કરી ઘેર જાવે, મરિચી મન હર્ષ ન માવે; મારે ત્રણ પ્રદવીની પછી, અંતે થયા અરિહંત. ૩.
છાપ; દાદા જિન ચક્રી બાપ. ૭. | ઢાળ પહેલી (કપુર હોય અતિ ઉજળો રે-એ દેશી) અમે વાસુદેવ ધુર થઈશું, કુળ ઉત્તમ મહારૂં કહીશું; નાચે કુળ મદશું પહેલે ભવે એક ગામનોરે, રાય નામે નયસાર; કાષ્ટ લેવા અટવી ભરાણો; નીચ ગોત્ર તિહાં બંધાણો. ૮. ગયો રે, ભોજન વેળાં થાયરે પ્રાણી ! ધરીયે સમકિત રંગ, જિમ પામીયે એક દિન તનુ રોગે વ્યાપે, કોઈ સાધુ પાણી ન આપે; ત્યારે વ છે ચેલો સુખ અભંગરે. પ્રાણી. ૧.
એક, તવ મળીયો કપિલ અવિવેક. ૯. મન ચિંતે મહિમા નીલોરે, આવે તપસી કોય; દાન દેઈ ભોજન કરું રે, દેશના સુણી દીક્ષા વાસે, કહે મરિચી લીયો પ્રભુ પાસે; રાજપુત્ર કહે તો વંછિત ફળ હોય?. પ્રાણી. ૨.
તુમ પાસે, લેશું અમે દીક્ષા ઉલ્લાસે. ૧૦. મારગ દેખી મુનિવરોરે, વંદે દેઈ ઉપયોગ; પૂછે કેમ ભટકો ઈહાંરે, તુમ દરશનને ધરમનો વ્હેમ, સુણી ચિંતે પરિચી એમ; મુજ યોગ્ય મુનિ કહે સાથ વિજોગરે. પ્રાણી. ૩.
મળ્યો એ ચેલો, મૂળ કડવે કડવો વેલો. ૧૧. હર્ષભરે તેડી ગયોરે, પડિલાત્મા મુનિરાજ; ભોજન કરી કહે ચાલીયે મરિચી કહે ધર્મ ઉભયમાં, લીએ દીક્ષા જોબન વયમાં; એણે વચને રે, સાથ ભેળા કરું આજરે પ્રાણી.૪.
વધ્યો સંસાર, એ ત્રીજો કહ્યો અવતાર. ૧ ૨. પગવટીએ ભેગા કર્યા રે, કહે મુનિ દ્રવ્ય એ માર્ગ; સંસારે ભુલા ભમો લાખ ચોરાશી પૂરવ આય, પાળી પંચમે સ્વર્ગ સધાય, દશ સાગર રે, ભાવ મારગ અપવર્ગરે. પ્રાણી, પ.
જીવિત ત્યાંહી, શુભ વીર સદા સુખ માંહી. ૧૩. દેવ ગુરુ ઓળખાવીયા રે, દીર્ધા વિધિ નવકાર; પશ્ચિમ મહાવિદેહમાં |
ઢાળ ત્રીજી (ચોપાઈની દેશી) રે, પામ્યા સમકિત સારરે, પ્રાણી. ૬
પાંચમે ભવ, કોલ્લાગ સન્નિવેશ કૌસિક નામે બ્રાહ્મણ વેશ; એંશી લાખ શુભ ધ્યાને મરી સુર હુઆ રે. પહેલા સ્વર્ગ મઝાર; પલ્યોપમ આયુ પૂરવ અનુસરી, ત્રિદંડીયાને વેષે મરી. ૧, ચવી રે, ભરત ઘરે અવતારરે. પ્રાણી. ૭.
કાળ બહુ ભમિયો સંસાર, ધૃણાપુરી છઠ્ઠો અવતાર; બહોંતેર લાખ નામે મરિચી યોવને રે, સંયમ લીએ પ્રભુ પાસ; દુષ્કર ચરણ લહી પૂરવને આય, વિપ્ર ત્રિકંડીક વેશ ધરાય. ૨. ગયો રે, ત્રિદંડીક શુભ વાસરે. પ્રાણી. ૮.
સૌધર્મે મધ્ય સ્થિતિયે થયો; આઠમે ચૈત્ય સન્નિવેશે ગયો; અગ્નિદ્યોત ઢાળ બીજી (વિવાહલાની દેશી).
| દ્વિજ ત્રિદંડીયો, પૂર્વ આયુ લખ સાઠે મૂઓ. ૩. નવો વેશ રચે તેણી વેળા, વિચરે આદીશ્વર ભેળા; જળ થોડે સ્થાન મધ્ય સ્થિતિએ સુર સ્વર્ગ ઈશાન, દશમે મંદિરપુર દ્વિજ ઠાણ; લાખ વિશેષ, પગે પાવડી ભગવે વેશે. ૧.
છપન્ન પુરવાયુપુરી, અગ્નિભૂતિ ત્રિદંડીક મરી. ૪. ધરે ત્રિદંડ લાકડી મોટી શિર મુંડણ ને ધરે ચોટી, વળી છત્ર વિલેપન ત્રીજે સ્વર્ગે મધ્યાયુ ધરી, બારમે ભવે શ્વેતાંબી પૂરી; પુરવલાખ ચુંમાલીસ અંગે, થુલથી વ્રત ધરતો રંગે. ૨.
આય, ભારદ્વાજ ત્રિદંડીક થાય. ૫. સોનાની જનોઈ રાખે, સહુને મુનિ મારગ ભાખે; સમોસરણે પૂછે તેરમે ચોથે સ્વર્ગે રમી, કાળ ઘણો સંસારે ભમી; ચૌદમે ભવરાજગૃહી નરેશ; કોઈ આગે હોંશે જિનેશ. ૩.
જાય, ચોત્રીસ લાખ પૂરવને આય. ૬. જિન જંપે ભરતને તામ, તુજ પુત્ર મરિચી નામ; વીર નામે થશે જિન થાવર વિપ્ર ત્રિદંડી થયો, પાંચમે સ્વર્ગે મરીને ગયો; સોળમે ભવ કોડ છેલ્લા, આ ભરતે વાસુદેવ પહેલા. ૪.
વરસ સમાય, રાજકુમાર વિશ્વભુતિ થાય. ૭.
|
કાગ ૧