Prabuddha Jivan 2009 03

SR No.: 526008
Original Sutra Author: N/A
Author: Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 2009
Total Pages: 28
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 385 KB

Page 16

૧૬
પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧૬ માર્ચ ૨૦૦૯ આજ્ઞા એ ધર્મ છે. એટલે સદ્ગુરુમાં પ્રત્યક્ષપણે જ્ઞાન-દર્શનાદિ ગાડરિયા પ્રવાહમાં હે ચંદ્રાનન પ્રભુ! આપ સર્વજ્ઞ અને સર્વદર્શી આત્મિકગુણો હોવા ઘટે, તો તેઓની આજ્ઞામાં ધર્મ સમાયેલો છે. હોવાને નાતે ભરતક્ષેત્રમાં હાલ પ્રવર્તમાન ધર્મની અવદશાને પ્રવર્તમાન દુઃસમ કાળમાં આવા સદ્ગુરુ જ જ્યાં અલભ્ય હોય ત્યાં આપની અતીન્દ્રિય જ્ઞાનદૃષ્ટિથી જોઈ-જાણી શકો છો. હે પ્રભુ! મૂળ-ધર્મ કહેવાતા ગુરુઓ પાસેથી કેવી રીતે મળી શકે ? લૌકિક આપ સર્વ વિષાદ, ખેદ અને ધર્મની દુર્દશા સારી રીતે જાણો છો. માન્યતાઓ મુજબ ધાર્મિક-ક્રિયાઓ અને બાહ્ય-તપમાં ધર્મ નાથ ચરણ વંદન તણો, મનમાં ઘણો ઉમંગ; સમાયેલો છે એનાથી જીવ કેવી રીતે મૂળ-ધર્મનો મર્મ પામી શકે? પુણ્ય વિના કિમ પામીએ રે, પ્રભુ સેવનનો રંગ રે. બીજી રીતે જોઈએ તો આત્માનો મૂળ સ્વભાવ અનંત
ચંદ્રાનન જિન..૮ જ્ઞાન-દર્શન-સુખ-વીર્યાદિ છે, જેનું જેમ છે તેમ સ્વરૂપ પ્રત્યક્ષ- હે પ્રભુ! ભરતક્ષેત્રમાં આપના જેવા સમર્થ જ્ઞાનીપુરુષની ખોટ સદ્ગુરુ પાસેથી જ યથાર્થપણે જાણી શકાય, એ ધર્મનો મૂળ-મર્મ અમોને વર્તાય છે. આપના ચરણમાં વંદન અને આપના ગણી શકાય. આવા મૂળ-ધર્મથી અને સદ્ગુરુની આજ્ઞાના આજ્ઞાધીનપણામાં રહેવાનો અમોને ઘણો ઉમંગ અને હોંશ થાય પરિપાલનથી આત્મ-કલ્યાણ સાધી શકાય.
છે, જેથી અમો પણ શુદ્ધ આત્મ-ધર્મ પામીએ. પરંતુ હે પ્રભુ! ગચ્છ કદાગ્રહ સાચવે રે, માને ધર્મ પ્રસિદ્ધ;
પુણ્ય વિના આપની સેવા અને પ્રત્યક્ષ દર્શનનો યોગ અમો પામી આતમ ગુણ અકષાયતા રે, ધર્મ ન જાણે શુદ્ધ.
શકતા નથી. આમ અમો શુદ્ધ-ઉપયોગરૂપ આત્મધર્મથી વંચિત
ચંદ્રાનન જિન..૬ હોવાથી વિરહ-વેદના અનુભવી રહ્યા છીએ. આમ છતાંય અમો પ્રવર્તમાન દુઃસમ-કાળમાં કહેવાતા ઉપદેશકો કે ગુરુઓની ભાવના સેવીએ છીએ કે અમોને આપના જેવા સમર્થનું સાન્નિધ્ય આંતર-બાહ્યદશા કેવી કષાય-યુક્ત છે, તેનું ખેદપૂર્વક વર્ણન સાંપડે. પ્રસ્તુત ગાથામાં સ્તવનકારે કરેલું છે.
જગતારક પ્રભુ વંદીએ રે, મહાવિદેહ મઝાર; હાલમાં ધાર્મિક-ગુરુઓ પોતાના જ ગચ્છનું મંડન અને વસ્તુ ધર્મ સ્યાદ્વાદતા રે, સુષ્ટિ કરીએ નિર્ધાર રે. અન્ય-મતોના ખંડનમાં રચ્યા-પચ્યા રહેલા જણાય છે. આવા
ચંદ્રાનન જિન...૯ ગુરુઓ પોતાના ગચ્છની જ માન્યતાઓમાં ધર્મ સમાયેલો છે અને મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં સદેહે વિહરમાન હે શ્રી ચંદ્રાનન પ્રભુ! આપ તેનો જ આગ્રહ સઘળા અનુયાયીઓમાં વર્તાવે છે. નાની-નાની જગતના તરણ-તારણ અને પતિતપાવન છો. આપને અમારા ક્ષુલ્લક માન્યતાઓને (જેવી કે વસ્ત્ર, મુહપત્તી, રજોહરણ ઈત્યાદિ) હૃદયપૂર્વકના નમસ્કાર અને પ્રણામ. જીવ-અજીવાદિ સત્ત ત્ત્વોના ધાર્મિક ક્રિયાઓ મનાવી તેનો કદાગ્રહ પ્રવર્તાવે છે. ઉપરાંત ગુણ-પર્યાયોનું સ્વરૂપ આપની સ્યાદ્વાદમયી મધુર-ધર્મદેશનાથી સર્વજ્ઞ-ભગવંતે પ્રરુપેલ આગમ-વચનોનું પોતાની મતિ-કલ્પનાએ સાંભળવાની અમારી અભિલાષા છે. આપની અપૂર્વ-વાણીના અર્થઘટન કરી ગચ્છ-કદાગ્રહાદિ સાચવવામાં જ વીતરાગનો ધર્મ શ્રવણથી અમોને આત્મતત્ત્વ પ્રાપ્તિની રુચિ ઉત્પન્ન થાય, જેથી સમાયેલો છે એવું ગુરુઓ ઘટાવતા હોય છે. તેઓ ધર્મનો મૂળ-મર્મ અનાદિકાળનું અમારું ભવ-ભ્રમણ નિર્મળ થાય. અથવા આપનો જ ભૂલી ગયા છે કે રાગદ્વેષરૂપ કષાય અને “સ્વ”-સ્વરૂપનું અજ્ઞાનનો સુબોધ અમોને કેવી રીતે શુદ્ધ આત્મ-દશામાં પરિણમે એ વિષે ક્ષય થાય અને આત્મિક-ગુણો નિરાવરણ થાય તેમાં જ ધર્મ નિર્ણય અને નિશ્ચય થાય. પરંતુ હાલમાં આવી ભાવના અમો ભાવીએ સમાયેલો છે. આમ શુદ્ધ-ઉપયોગરૂપ વીતરાગ ધર્મ વિસારે પડ્યા છીએ કે અમોને સુયોગ્ય ક્ષેત્ર અને કાળ-લબ્ધિની પ્રાપ્તિ થાય. છે. અથવા વીતરાગ પ્રણીત આત્મ-ધર્મ પ્રત્યે કહેવાતા ગુરુઓનું તુજ કરુણા સહુ ઉપરે રે, સરખી છે મહારાય; દુર્લક્ષ નજરે પડે છે.
પણ અવિરાધક જીવને રે, કારણ સફલુ થાય રે. તત્ત્વરસિક જન થોડલા રે, બહુલો જન સંવાદ;
ચંદ્રાનન જિન...૧૦ જાણો છો જિન રાજજી રે, સઘલો એહ વિષાદ રે.
હે ચંદ્રાનન પ્રભુ! આપની નિષ્કારણ-કરુણા અને ઉપકારકતા
ચંદ્રાનન જિન..૭ સર્વ જીવો પ્રત્યે એકસરખી હોય છે, જેમાં ભેદભાવ હોતો નથી. ઉપર જણાવ્યા મુજબ હે પ્રભુ! હાલના ગુરુઓની પ્રરૂપણા હે પ્રભુ! આપની સ્યાદ્વાદમયી ધર્મ-દેશનાના શ્રવણથી અનેક કષાય-યુક્ત હોવા ઉપરાંત ગચ્છ, સંપ્રદાય અને ભાવ-શૂન્ય ભવ્યજનોનું આત્મ-કલ્યાણ અવશ્ય થાય છે. આવા શ્રોતાજનો ક્રિયાકાંડના આગ્રહવાળી હોય છે. એટલે ઉપદેશક જ જો તત્ત્વજ્ઞ ન આપનો સુબોધ લક્ષમાં રાખી આજ્ઞાધીનપણામાં ઉપાસના કરે છે, હોય તો તેઓના શ્રોતાઓ અને અનુયાયીઓ પણ તેવા જ હોય તેઓ મુક્તિમાર્ગના અધિકારી નીવડે છે. એટલે આપની કરુણા ને! અથવા તો સમગ્ર જનસમુદાયમાં તત્ત્વરસિક કહી શકાય તેવા અને સુબોધ (અવિરાધક) આજ્ઞાધીન સાધકને સફળ નીવડે છે. બીજી ભવ્યજીવ અલ્પ-સંખ્યામાં હોય છે, જ્યારે વિશાળ સમુદાયને રીતે જોઈએ તો જે આત્માર્થી જ્ઞાની–પુરુષની આશ્રય-ભક્તિમાં