________________
ગાંધી અને
ગાંધી જીવ
'અ પૃષ્ઠ ૭૮• પ્રભુ
પૃષ્ઠ ૭૮ પ્રબુદ્ધ જીવન ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ૯ ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૫
લોંગ લિવ ગાંધીજી | nફૈઝ અહમદ ફૈઝ
gફૈઝ અહમદ ફૈઝ.
બ્રિટીશ પરંપરામાં રાજા મૃત્યુ પામે ત્યારે કહેવામાં આવે છે કે છે. ભારત સરકારને અને ભારતની પ્રજાને એ સમજાતું તો હશે કે હું ‘ધ કિંગ ઈઝ ડેડ, લોંગ લિવ ધ કિંગ.’ વર્ષો પહેલાં ચિત્તરંજન તેમના દુશ્મનો તેમની જ અંદર રહેલા છે. મુસ્લિમો કે પાકિસ્તાનીઓ હું ૧૬ દાસનું અવસાન થયું ત્યારે મહાત્મા ગાંધીજીએ એક હૃદયસ્પર્શી પાપી નથી. આરએસએસ અને હિંદુ મહાસભા, જેના વખાણ કરતાં હું મેં તંત્રીલેખ લખ્યો હતો, જેનું શીર્ષક હતું, ‘દેશબંધુ ઈઝ ડેડ, લૉગ ભારતના નેતાઓ પણ થાકતા નથી, તેણે વિશ્વનો સૌથી મોટો ફ્રેં * લિવ દેશબંધુ !”
અપરાધી પેદા કર્યો છે. જવાહરલાલ નહેરુ પણ આ બંનેની કટ્ટરતા હૈ છે આ જ શબ્દોમાં મહાત્મા ગાંધીને શ્રદ્ધાંજલિ આપવા ઈચ્છું છું તેમના દેશ માટે કેટલી ખતરનાક છે તે જાણતા હતા. જે કોમી * હું કારણ કે હું, આપણે બધા માનીએ છીએ કે આ સદીમાં માનવતાનો શાંતિની ખાતરીએ મહાત્મા ગાંધીના ઉપવાસ છોડાવ્યા તે કેટલી તે
તેમના જેવો સેવક, શોષિતોનો તેમના જેવો ઉદ્ધારક ભાગ્યે જ ઉપરછલ્લી હતી, કે તેના બીજા જ દિવસે હિંદુ મહાસભાના 5 કોઈ હશે. મહાત્મા ગાંધી તેમના મત્યે શરીરને છોડી ગયાને ૪૮ નેતાઓએ કહ્યું કે મુસ્લિમોને દેશમાંથી હાંકી કાઢવા જોઈએ. જો હૈ ૐ કલાક થયા છે. પીડા અને શોકના
ભારતની સરકારે તેમની જ અંદર વસતા આ કટ્ટરપંથીઓને કાબૂમાં હું છે ગાઢ અંધકારમાં મહાત્માની પ્રબદ્ધ જીવન' સૌજન્યદાતા કોર્પસ ફંડ
રાખ્યા હોત તો મહાત્મા ગાંધી શહાદત એળે નહીં જાય એવી
આજે જીવતા હોત. મુસ્લિમોના હૈ ( આશાનું આછું કિરણ ચમકી રહ્યું રૂા ત્રણ લાખનું અનુદાન ઉપરોક્ત ફંડમાં અર્પણ કરનાર દાતા
ઘરમાંથી શસ્ત્રો શોધવા દરોડા પણ છે. કોઈ તારણ પર આવવાનું પોતાને ઈચ્છિત કોઈ પણ એક મહિનાનું વીસ વર્ષ સુધી
પાડનારી ભારતની જાસૂસી હું અત્યારે વહેલું ગણાય, પણ | ‘સૌજન્યદાતા’ સ્થાન પ્રાપ્ત કરી શકશે. ત્યાર પછી આ રકમ
સેવાઓ મહાત્મા ગાંધીની હું હું તેમના મૃત્યુ એ જે રીતે
કિંમતી જિંદગીની રક્ષા માટે | ‘પ્રબુદ્ધ જીવન' નીધિ ફંડમાં ઉમેરાશે જેથી ‘પ્રબુદ્ધ જીવન” 8 વિશ્વચૈતન્યને ખળભળાવી મૂક્યું
સાબદી રહી હોત તો આ વિરાટ ભવિષ્યમાં નિયમિત પ્રકાશિત થતું રહે. 5 છે તે જોતાં આ આશા અસ્થાને
ઉપખંડને માટે હાથ દઈને ૬ અમારી આ યોજનાને ખૂબ જ સારો પ્રતિસાદ મળ્યો છે. ડું નથી. ભારતના મારા શંકાશીલ
રોવાનો વારો ન આવત, આખું ૬ મિત્રોને મારે કહેવું છે કે | રૂા. પાંચ લાખ સુશ્રાવક સી. કે. મહેતા-સૌજન્ય માસ-ઑગસ્ટ
વિશ્વ આમ સ્તબ્ધ – શોકાર્ત ન ક ગાંધીજીનું મૃત્યુ પાકિસ્તાન માટે | રૂા. ત્રણ લાખ શ્રીમતિ દીનાબેન ચેતનભાઈ શાહ
થઈ જાત. છે પણ એટલું જ આઘાતજનક છે શ્રી ચેતનભાઈ નવનીતલાલ શાહ
મહાત્મા ગાંધીના મૃત્યુનો ? હું જેટલું ભારત માટે છે. લાહોરના પૂણ્ય સ્મૃતિ
કોઈ ગેરલાભ લેવાનો વિચાર હૈ શું લોકોના ચહેરા પર શોક છે અને માતુશ્રી હીરાલક્ષ્મી નવનીતલાલ શાહ
કરવા જેટલા અમે હલકા નથી, હું 8 આંખોમાં પાણી. પાકિસ્તાનમાં
પણ આ ક્ષણે કહેવાનું મન થાય શોક વ્યક્ત કરવા રજા રખાઈ સૌજન્ય માસ-ફેબ્રુઆરી
છે કે ભારતના જે લાખો રે શું છે, હડતાલો પડી છે. મારા | રૂા. ત્રણ લાખ પ્રસન્ન એન. ટોલિયા
મુસ્લિમોનું હિત મહાત્મા ૬ ભારતીય મિત્રોને મારે એ પણ | સૌજન્ય માસ-સપ્ટેમ્બર
ગાંધીના હૈયે વસ્યું હતું તેમને ૬ * કહેવું છે, ભારપૂર્વક કહેવું છે કે
આશા છે કે હવે બાકીના નવ મહિનાના દાતા પણ આ યોજના- | સાચવી લઈ ભારતની સરકાર કે અમે પાકિસ્તાનવાસીઓ મૈત્રી,
કોર્પસ ફંડ માટે અમને મળી રહેશે. જેથી ભવિષ્યમાં ‘પ્રબુદ્ધ જીવન’ મહાત્મા ગાંધીનું યોગ્ય તર્પણ હૈ સંભાવના અને સહકારની | નિયમિત પ્રકાશિત થતું રહે.
કરશે એવી મને આશા છે. ભાવના સરહદની આ પાર ઊભા જ્ઞાન દાન એ ઉત્તમ દાન છે. ચિર સ્મરણીય છે.
મહાત્મા ગાંધી ચાલ્યા ગયા, રહીને વ્યક્ત કરીએ છીએ. કર્મ નિર્જરાનું સોપાન છે. મોક્ષ પ્રત્યેની દૃષ્ટિ છે.
મહાત્મા ગાંધી અમર રહે. ભારત અને પાકિસ્તાનની
nતંત્રી
* સરકારો જ્વાળામુખી પર બેઠેલી
* * ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષ સત્યનો એક શબ્દ પણ પૂરતો હોય છે.
વતનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક
ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 4 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 4 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 4 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાયવિશેષાંક 4 ગાંધી ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિરોષક F
* ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 5 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 4 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષક 5 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 4 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ગાંધી ન