________________
જૈત
જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક દ ્ જૈત તીર્થ વંદના અને શિલ્પ
ઑકટોબર ૨૦૧૪ | પ્રબુદ્ધ જીવન ♦ જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક ૨ પૃષ્ટ ૩૧
કરે છે અને એ સમયે મંદિરની સુરક્ષા કરનાર ચોકીદારની પણ આજે ચૌદમી પેઢી મળે છે. આમ સતત ચૌદ-ચૌદ પેઢીઓથી આ પરંપરા અસ્ખલિત વહેતી આવી છે.
પ્રતિભા ધરાવતા શ્રી કસ્તૂરભાઈ લાલભાઈએ કર્યો. શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીએ આની જવાબદારી ઉપાડી લીધી. એ સમયના ૐ કુશળ શિલ્પીઓની સાથોસાથ ગ્રેસ્ટન બેટલી જેવા આધુનિક સ્થાપત્ય વિજ્ઞાનના ઉત્તમ જાણકારો તેમજ ભાઈશંકર ગૌરીશંકર, પ્રભાશંકર ઓઘડભાઈ, જગન્નાથ અંબારામ અને દલછારામ ખુશાલદાસ જેવા શિલ્પીઓને લઈને આ તીર્થને પુનઃ જીવંત કરવામાં આવ્યું. અગિયાર વર્ષના જિર્ણોદ્વાર કાર્ય પછી વિ. સં. ૨૦૦૯માં એનીપુનઃ પ્રતિષ્ઠા યોજવામાં આવી.
જાણે નંદિશ્વર દ્વીપનો અવતાર હોય એવું આ તીર્થ જૈનધર્મની આરાધના-ભક્તિનું ઉત્કૃષ્ટ શિખર છે. મંત્રીશ્વર ધરણાશાહની ભાવના, શિલ્પી દેપાની નિષ્ઠા અને શ્રેષ્ઠિવર્ય કસ્તૂરભાઈ લાલભાઈની વિચક્ષણ બુદ્ધિનું તીર્થદર્શને સ્મરણ થાય છે. પ્રબળ ધર્મભાવના ધરાવનારને માટે આ આરાધનાનું ઉત્કૃષ્ટ સ્થળ છે.
આજે રાણકપુરની યાત્રાએ જનાર મંછાળા મહાવીર (ધાોરાવ),કલામર્મજ્ઞને માટે અત્યંત ઝીણવટભરી કોતરણી અને સૌંદર્યની નાલાઈ, નાડોલ અને વકાણાં જેવા તીર્થોની પંચતીર્થી કરે છે. સમૃદ્ધિથી ખચિત એવું આ તીર્થ છે. ઇતિહાસવિદ્દ્ન માટે રાજસ્થાન વળી વિ. સં. ૧૯૫૩ના ફાગણસુદ પાંચમના દિવસે આ મંદિરની અને ભારતના ઇતિહાસની ધર્મ-કર્મની ગૌરવગાથા છે, તો વિદેશી પુનઃપ્રતિષ્ઠાની પાવનસ્મૃતિમાં અહીં પ્રતિવર્ષ મેળો ભરાય છે, પ્રવાસીઓને માટે શિલ્પમાં સર્જેલા અનુપમ કલાસૌંદર્યનો આ અસબાબ છે અને કુશળ સ્થાપત્ય-રચના અને સૂક્ષ્મ કોતરણીને કારણે ભારતીય મંદિર સ્થાપત્યનું એક અનન્ય સર્જન છે. ૧૩બી, ચંદ્રનગર સોસાયટી, જયભિખ્ખુ માર્ગ, પાલડી, અમદાવાદ-૩૮૦૦૦૭.
ફોન ઃ ૦૭૯ ૨૬૬૦૨૬૭૫. મોબાઈલ : ૦૯૮૨૪૦ ૧૯૯૨ ૫. શબ્દ ઉત્સવ
આ અનુપમ જિનમંદિર સાથે કેટલીક આશ્ચર્યજનક બાબતો પણ સંકળાયેલી છે. આ તીર્થના રચિયતા મેવાડના મંત્રીશ્વર શ્રેષ્ઠિવર્ય ધરણાશાહ પોરવાલના વંશજો આજે પણ ચૌદમી પેઢીએ જિનાલય પર નવી ધજા ચડાવે છે. એ સમયે ચિત્તોડથી પૂજારી (ગોઠી) લાવવામાં આવ્યા હતા. આજે એના વારસો પૂજારી તરીકે સેવાપૂજા
સાહિત્ય કલા રસિકોને નિમંત્રણ
અક્ષરને અર્ધ્ય
માનવધર્મી અને લમધર્મી શબ્દ ભક્ત સર્જક જયભિખ્ખુના શતાબ્દી ઉત્સવ નિમિત્તે આ સારસ્વતને શબ્દાંજલિ અર્પતો એક વિશિષ્ટ અને ભવ્ય કાર્યક્રમ નાનકડા બીજમાંથી વિશાળ વૃક્ષ બને, એ રીતે ‘પ્રબુદ્ધ જીવન'ના તંત્રી ડૉ. ધનવંતભાઈ શાહના સ્નેહાગ્રહને પરિણામે કુમારપાળ દેસાઈ લિખિત ‘જયભિખ્ખુ જીવનધારા' સળંગ લેખમાળારૂપે “પ્રબુદ્ધ જીવન'માં પાંચેક વર્ષ સુધી પ્રગટ થઈ. આ લેખમાળામાં ગુજરાતના મૂલ્યનિષ્ઠ સર્જક જયભિખ્ખુના બાળપણથી માંડીને અવસાન સુધીના તમામ પ્રસંગો અને તેમના સાહિત્યસર્જનના પરિબળો અને પ્રેરણાને આવરી લેવામાં આવ્યા. ‘પ્રબુદ્ધ જીવન’ના વાચકોએ આ
લેખમાળાને હોંશે હોંશે આવકારી હતી.
ગાંક
હવે એ લેખમાળા જયભિખ્ખુના જીવનની દુર્લભ તસવીરોની સાથે અને થોડા પ્રકરણોના ઉમેરા સાથે ગ્રંથરૂપે પ્રગટ થઈ રહી છે. ‘જિંદાદિલી જીવનમાં, કરુણા કલમમાં' નામે પ્રગટ થનારા એ ચરિત્ર-ગ્રંથનો વિમોચન સમારોહ મુંબઈના ભારતીય વિદ્યાભવન, ચોપાટીમાં ૨૩મી ડિસેમ્બર, ૨૦૧૪ના રોજ સાંજે ૬-૦૦ વાગે શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ, શ્રી જયભિખ્ખુ સાહિત્ય ટ્રસ્ટ અને ગુર્જર પ્રકાશનનો સંયુક્ત ઉપક્રમે યોજાયો છે.
આ સમારંભમાં પ્રમુખ તરીકે ગુજરાતના પાંચ પાંચ મુખ્ય જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેર્ણાંક પ્ડ જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક
પ્રધાનોના કાર્યકાળમાં અગ્રસચિવની જવાબદારી કુશળતાપૂર્વક વહન કરનાર, લેખક તેમજ સોમનાથ ટ્રસ્ટ અને સદ્વિચાર પરિવારના સામાજિક કાર્ય સાથે જોડાયેલા શ્રી. પી. કે. લહરી સંભાળશે, જ્યારે આ ચરિત્ર-ગ્રંથનું વિોચન પ્રસિદ્ધ સર્જક ધીરુબહેન પટેલ કરશે. આ પ્રસંગે જયભિખ્ખુની ‘લોખંડી ખાખનાં ફૂલ' (ભાગ ૧-૨), ‘પ્રેમાવતાર’ (ભાગ ૧-૨), ‘બૂરોદેવળ’ અને ‘સંસારસેતુ’ જેવી ૬ નવલકથાઓનું પ્રકાશન થશે. જયભિખ્ખુની નવલકથા પરથી ડૉ. ધનવંત શાહે કરેલા નાટ્યરૂપાંતર ‘કૃષ્ણભક્ત કવિ જયદેવ'ના કેટલાક અંશોની શ્રી મહેશ ચંપકલાલ દ્વારા પ્રસ્તુતિ થશે તેમજ ‘જયભિખ્ખુ'ના જીવન વિશેની ડોક્યુમેન્ટ્રી અને કવન અંગે ડૉ. ધનવંત શાહ દ્વારા નાટ્યપ્રસ્તુતિ થશે.
આ શતાબ્દી ઉત્સવમાં જયભિખ્ખુને પ્રિય એવાં એમના સમયનાં ગુજરાતી કાવ્યની શ્રી અમર ભટ્ટ દ્વારા હૃદયસ્પર્શી પ્રસ્તુતિ થશે. આમંત્રણ પત્રિકા માટે આ સંસ્થાની ઓફિસમાં૨૩૮૨૦૨૯૬ ઉપર ફોન કરી તુરત આપનું નામ લખાવવા વિનંતિ. –મેનેજર
જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક – જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક ૬ જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ
જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક જૈત તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક