________________
Regd. With Registrar of Newspapers for India No. MAHBIL/2013/50453 Patrika Channel sorting office Mumbai-400 001 On 16th of every month
Published on 16th of every month & Posted at
Regd. No. MH/MR/SOUTH-379/2013-15
+
અંતર મમ્ વિકસિત કરો
PAGE No. 44 PRABUDHH JEEVAN
NOVEMBER 2013 ૧૯૮૨-૮૩ ની આ વાત છે. મારા પતિને | પંથે પંથે પાથેય |
તેના નાના-નાની પાસે રહીને ભણતી હતી. સરકાર તરફથી એમ. ટેક. કરવા મદ્રાસ (આજે
ભણતરના છીછરાપણાને કારણે, કે વહેમી ચેન્નઈ)LT. માં એડમિશન મળેલું. ત્યાં ભારતના માટે તો સબ ભમિ ગોપાલકી. આમ તે અંદર
શંકાશીલ સ્વભાવને લીધે ત્રણ-ત્રણ પુત્રીઓની અનેક પ્રાંતોમાંથી અભ્યાસુઓ આવતા, જો કે દો ની આવી તેથી તેની મમ્મી બહાર ઉભી ઉભી માતાની કુનજર તેના એકના એક પુત્ર પર પડે ને વધુ દક્ષિણ ભારતના હોય, અનેક અભ્યાસુઓ વા પથા વા ( ગ જરાતીમાં પ્રથા અ.ની આવી કઈ થઈ જાય, તવી ભાત ન સઉચિત માનસન પરીણિત હોય અને નોકરીમાંથી તક મળતાં આવ્યા રહે પ્રિથા)' તેમ સહેજ ચિંતા સાથે બોલાવવા
કારણે ઉષાબહેન બહુ પ્રવીણને ઉપર રમવા હોય તેથી ત્યાં નાના નાના ક્વૉર્ટર કે જેમાં એક લાગી. મેં તેમને હિંદીમાં કહ્યું, “કોઈ બાત નહીં
આવવા નહોતા દેતા. તેલુગુ લોકોને તામિલ જોડે નાનો પરિવાર રહી શકે તેવી સગવડ હતી. એક ખેલને દો કે તેમને કંઈ જ ન
ખેલને દો !' તેમને કંઈ જ ન સમજાયું હોય તેવા ઓછુ બને, વળી પ્રથાના મમ્મી શાંતિબેન તો વર્ષ તો તેમને ત્યાં હૉસ્ટેલ હતી તેમાં રહીને તેમના હાવભાવ હતા, અને હવે જરાક ખિજાઈને
અભણ કહી શકાય. આવી માનસિકતા ન હોત અભ્યાસ કરવો પડ્યો હતો. બીજે વર્ષે તેમને આવું બાળકીને પાછી બોલાવવા પ્રયત્ન કરતા હતા,
તો ત્રણેય બાળકો કેવી સરસ રીતે સાથે રમતા ક્વૉર્ટર મળતાં હું ને મારો પુત્ર પણ સાથે ગયા. અને મને કહે, “સોરી, ટુ ડિસ્ટર્બ યુ. જાણે કંઈક
હોત ! પ્રભુના લોચનિયાં એકવાર ભીના થયા હતા ગુજરાતમાંથી ત્રણ-ચાર અભ્યાસુઓ હતા અને ગુન્હો થઈ રહ્યો હોય તેવા ભાવ હતા, મેં તેમને
તેમ આવી માનસિકતાથી દુ:ખ થયું. પ્રવીણનો તેઓ પણ પરિવાર સાથે આવ્યા હતા. ચેન્નઈના ધરપત આપવા અંગે જીમાં કહાં don't
રડવાનો અવાજ, ક્યારેક ઉપર રમવા આવવા માટે અડિયાર વિસ્તારમાં આ કેમ્પસ આવેલું છે. પુષ્કળ
જીદ કરતો હોય, ક્યારેક કાકલૂદી કરતો હોય આંબલી અને બીજાં વૃક્ષો, અનેક નાના મોટા
તેમ સંભળાતો. તે હિજરાતો હોય તેવું અનુભવાતું. બીજા છોડ, ઝાડી-ઝાંખરાં, એટલે કે જાણે
ઉષાબહેન મા શારદાનું અપમાન કરી રહ્યા હતા. નાનકડા વનની વચ્ચે, કુદરતના ખોળામાં આ
વહેમનું, શંકાનું કોઈ ઓસડ નથી. આપણા
| મીનાક્ષી ઓઝા T... કેમ્પસ છે. આજે કદાચ ત્યાં ઘણાં ફેરફારો
ગુજરાતના મૂર્ધન્ય લેખક ‘દર્શક’ ક્યાંક લખ્યું છે થયા હશે, ચમકતા કથાઈ રંગમાં સોનેરી જેવા
કે બીજા ગ્રહો તો કેટલા નડે છે તે ખબર નથી let them play.' વળી બન્ને બાળકો ચોકમાં રમવા પીળા ટપકાવાળા સુંદર હરણાં ક્વોટેરની લાગ્યા. ચિંતન પાસે નાની નાની કાર ને બસ
પણ મનુષ્યને તેનો પૂર્વગ્રહ ખૂબ જ નડે છે. ત્રણેય આજુબાજુ ચરતા હોય, અને વાંદરાઓની કૂદાકૂદ
નિર્દોષ બાળકોનો સાથે રમીને સહજ આનંદ હતી તે બધાથી બન્ને રમવા લાગ્યા. અનેકવાર પણ જોવા મળે. અનેક નાના મોટાં પશુ-પક્ષીઓ પ્રિથા ખિલખિલાટ હસતી હતી. તેઓનો હસવાનો
માણવાનો અને એ રીતે વિકસવાનો હક્ક જાણે જોવા મળે.
છીનવાતો હતો. આજે પણ સમાજમાં આવા અને રમવાનો અવાજ સાંભળી પહેલે માળેથી અમને જે ક્વૉર્ટર મળ્યું હતું તે બીજે માળે
સંકુચિત માનસવાળા સેંકડો બહેનો હોય છે. તેઓ સાડાત્રણેક વર્ષનો એક નાજુક બાળક ઉપર રમવા હતું અને સામસામે ચાર ક્વૉટર્સ હતા. અમારા
તેમની વિચારસરણીથી એવા વિવશ હોય છે કે દોડી આવ્યો, પણ હજી એકાદ મિનિટ રમ્યો હશે આ નાનકડા નિવાસને અડીને જે ક્વૉર્ટર હતું
વહાલસોયા બાળકને ખુશી દેવાને બદલે દુઃખી કરે
ત્યાં તેની મમ્મી બૂમ પાડતા, Pravin come તેમાં એક તામિલ કુટુંબ રહેતું હતું. સામે એક
છે, તેનામાં ભેદભાવ રોપે છે, ઈર્ષા-દ્વેષ જેવી back' એમ કહેતા ઉપર આવ્યા ને પ્રવીણ જરા તેલગ કટંબ અને બાજુમાં એક ચીની બેન હતા, રડતો ચોકના ખૂણા તરફ દોડવા લાગ્યો, અને
નકારાત્મક ભાવનાઓ પણ રોપી દે છે. દીકરીઓ
અનેક કટંબોમાં આવકાર્ય નથી હોતી. અનેક હજી આ બન્ને ક્વૉર્ટર બહુ ઓછા ખૂલતા. પણ અડીને
ત્યાં જ પ્રિથાના મમ્મી પ્રિથાને ઊંચકીને અંદર જે તામિલ કુટુંબ હતું તેને સવાબે વર્ષની પુત્રી
ભૃણહત્યા કરતા અચકાતા નથી. (જો કે દીકરી જતા રહ્યા ને બારણું બંધ કરી દીધું. હેજવાર હતી. અને આ ચાર ઘરની વચ્ચે પડતા ચોકમાં તે
આવકાર્ય નથી તેને માટે સમાજનું મનોવલણ છે, પ્રિથાનો રડવાનો અવાજ આવ્યો. મને તો કંઈક રમતી તેથી અમારો ચાર વર્ષનો પુત્ર તો ખુશ
હજી પણ હજારો કુટુંબોમાં સ્ત્રીઓનું માનસિકઅજુગતું લાગ્યુ, મલાણાના અમી ઉપાબહેન, શારીરિક શોષણ થાય છે, યૌન શોષણ વિગેરે. થઈ ગયો, તેને રમવામાં સાથી મળી ગઈ. થોડા હવે પ્રવીણને થોડી વાર રમવા દીધો. તેઓ તો
અનેક કારણો છે, પણ તે કારણોને હલ કરવાને કલાકોમાં તેઓ રમવા લાગ્યા. ભાષા કે બીજા લગભગ એમ.એ. સુધી ભણેલાં હતા, તેથી મારી
બદલે એવો રસ્તો અપનાવાય છે કે પરિસ્થિતિ કોઈ ભેદભાવથી બાળકો અલિપ્ત હોય છે. થોડી જોડે અંગ્રેજીમાં વાત કરવા લાગ્યા. થોડીવાર વાત
વણશે. દૂરંદેશી વિચારસરણી નથી. દીકરીઓ વારમાં ચિંતન (પુત્ર) અંદર પાણી પીવા આવ્યો કરી, રસોઈ વિગેરે ઘરકામ હોવાથી તેઓ
ઓછી હશે તો યોન શોષણ વકરી શકે; કારણ જે કે તુરત પાછળ આના, આના કહેતી (આનાફોસલાવી પ્રવીણને નીચે લઈ ગયા, પછી થોડી
કુદરતી આવેગ છે તેને સહજ કુદરતી માર્ગ નહીં મોટા ભાઈને કહે) તે બાળકો દોડી આવી. વારે ખ્રિથા રમવા આવી.
મળે તો અનાવકાર્ય માર્ગ જ અપનાવાશે. ખેર ભીનેવાન હતી પણ હાલી લાગે તેવી હસમુખી, ત્રણ-ચાર દિવસમાં અમૂક વાત મને સમજાઈ. આ થોડી આડી વાત થઈ.) ઘુઘરિયાળા કાળા વાળ અને તંદુરસ્ત હતી. બાળકો પ્રથા ને બે મોટી બહેનો હતી. જેઓ વનમાં | (વધુ માટે જુઓ પાનું ૩૯).
Postal Authority Please Note: If Undelivered Return To Sender At 33, Mohamadi Minar, 14th Khetwadi. Mumbai-400004 Printed & Published by Pushpaben Chandrakant Parikh on behalf of Shri Mumbai Jain Yuvak Sangh and Printed at Fakhri Printing Works, 312/A, Byculla Service Industrial Estate, Dadaji Konddey Cross Rd, Byculla, Mumbai-400 027. And Published at 385, SVP Rd., Mumbai-400004. Temporary Add.: 33, Mohamadi Minar, 14th Khetwadi. Mumbai-400004. Tel.: 23820296. Editor: Dhanwant T. Shah.
Cat