________________
૩ ૨
પ્રબુદ્ધ જીવન
માર્ચ, ૨૦૧૩
રૂપિયોય ક્યાં રે'વા દે છે. મને મારીને બધા પૈસા તણાઈ ગયું. આત્માની શુદ્ધિને શરીરના રોગો રૂપ આપશે તે પ્રમાણે તેવું જ ફળ તેને મળશે. આ લઈ લે છે.'
સાથે શું નિસબત? એને ગંદકી અને દુર્ગધ સાથે માટીના માથાવાળા માનવી પાસે અદ્ભુત એવું ઠીક છે.” મુક્તાબહેન ગણગણતાં હોય તેમ પણ શું લેવા દેવા? મુક્તાબહેને વિચાર્યું આ વિકસિત મગજ છે. તે તેની સુષુપ્ત ઈચ્છાઓને બોલ્યાં ને પર્સ ઉઘાડી પાંચસો રૂપિયાની બે નોટ બાળકી અંધ છે, બહેરી, મુંગી છે, માંડ જીવે છે આકાર આપવામાં મદદરૂપ થશે. તેના વિકસિત બાઈના હાથમાં મૂકી, ‘લે, આ તું રાખ.” અને કદાચ અનેક રોગોથી ગ્રસ્ત છે, પણ એનો મનને તે સાચો ખોરાક આપશે. એને કાબૂમાં
બાઈએ મુક્તાબહેનના હાથ પકડી લીધા; આત્મા ચોખ્ખો ચણાક છે. મેલા ઠીકરાના બનેલા રાખી સત્કાર્યો કરશે તો તેની પ્રગતિ નક્કી જ છે. ‘તમે મારા ભગવાન...”
કોડિયામાં ચોખ્ખા ઘીનો દીવો ન હોઈ શકે? તેનું ધ્યેય લક્ષ્ય તે પામીને જ રહેશે. હા, એક એવું ન કહો...' જારના સાંઠા જેવા બાઈના અને પ્રજ્ઞાચક્ષુ પંકજભાઈએ આ બાળકીનું વાત નક્કી છે કે ફળદ્રુપ માટીને પણ જો સાર સુકાયેલા હાથમાંથી પોતાના હાથ છોડાવતાં નામ પાડ્યું ઉર્વશી...ઉરને વશ કરનારી..* * સંભાળથી, ખેવનાથી સિંચશે નહીં, આળસુ બની મુક્તાબહેને કહ્યું; “હું ભગવાન નથી, બહેન. (સત્ય ઘટના પર આધારિત ‘નેણમાં નવલ નૂર’માંથી) બેસી રહેશે તો માટીના કોઈ મોલ નહીં રહે. પરંતુ આપણે સૌ ફક્ત માટીનાં પૂતળાં છીએ, કર્મોની મુક્તાબેન પી. ડગલી
તેના મૂળીયા જો ઊંડા જશે, યોગ્ય એવું, અને દોરીથી બંધાયેલાં. ઉપરવાળો એ દોરી પોતાની સી. યુ. શાહ પ્રજ્ઞાચક્ષુ સેવાકુંજ,
જરૂર જટલું જ તે ઉપયોગમાં લેશે તો તેને મીઠા આંગળીઓમાં રાખી આપણી પાસે જે કરાવે તે સુરેન્દ્રનગર- (૦૨૭૫૨) ૨૯૩૧૦૦) ૨૮૩૧૩૨ ફળ મેળવતાં વાર નહીં લાગે.' પ્રભુની વાત કરીએ છીએ. છતાં પણ આપણે “આ હું કરું છું'
દેવલોકના દેવને ગળે ઉતરી અને તેઓ પ્રભુને
આચમન એમ સમજી અહંકારને પંપાળતા રહીએ છીએ..” |
તથા તેમની બનાવેલી માટીની કૃતિને વંદન કરી બાઈના કાન પર મુક્તાબહેનના શબ્દો અને
અનુસંધાન પૃષ્ઠ બીજાથી ચાલુ
નત મસ્તકે ત્યાંથી રવાના થયા. ફિલસૂફી સ્પર્શી શકે તેમ ન હતું. દારિદ્રયની વાતો કરવા લાગ્યા. ‘કાંઈ નહિ ને ભગવાનને ધૃણાથી ધૃણા જાગે છે અને પ્રેમથી પ્રેમ. જેવું કાળમીંઢ દીવાલોએ એના ફરતે એક અભેદ દુર્ગ એવું તે શું સૂઝયું કે કાચી માટીનો, માનવી આપીએ તેવું પાછું આપણા તરફ આવે છે. પ્રેમ બનાવી દીધો હતો. રૂપિયો પાસે હોવા તેનાથી બનાવ્યો. અને એમ જ કરીને, પોતે પોતાના એ જીવનનું અમૃત છે. અહિંયા ધર્મ અને પ્રેમ મોટી બીજી કોઈ ફિલસુફી એના જીવનમાં મહત્ત્વ સર્જન માટે કેવા આનંદવિભોર બનીને શાંતિથી જુદા નથી. એકબીજાના પૂરક છે. પ્રેમ વગર ધરાવતી નહોતી. એણે મુક્તાબહેનને ભગવાન બેઠા છે, કેવો સંતોષ તેમના મુખારવિંદ પર અહિંસા સંભવી શકે નહિ અને અહિંસા વગર કહ્યાં પણ એના માટે તો રૂપિયા જ એનો જણાય છે. એક દેવતાથી રહેવાયું નહિ. તેમણે ધર્મ તરફ યાત્રા થઈ શકે નહિ. એટલે જ ભગવાન અધિષ્ઠાતા દેવ હતો. એ એને જીવડતો હતો. પૂછી જ નાંખ્યું, “પ્રભુ, તમારી પાસે ક્યાં ધનનો મહાવીરે પ્રાણી માત્ર પ્રત્યે પ્રેમનો સંદેશો આપેલો
મક્તાબહેને બાળકીને ઉપાડવા હાથ લંબાવ્યા. તોટો છે. તોટો તો, મનુષ્યલોકમાં હોવાની છે. પ્રેમ સમજ છે. સંવેદના છે, પ્રેમ પરમ આનંદ બાઈએ એમને રોક્યા, “રે'વા દો.
સંભાવના છે. અહીં સ્વર્ગલોક તો હીરા, મોતી, છે, અનંત છે. પ્રેમ દ્વારા પરમાત્મા સુધી પહોંચી મુક્તાબહેન ઊભા રહી ગયાં. બાઈએ દીકરીને માણેક, જાતજાતના રત્નો, સોનાચાંદીથી શકાય છે. ઊંચકી લીધી. બાળકી સાથે સુંડલો એક ભરાયેલાં છે તો પછી આવો લોભ શાને કર્યો માખીઓનું ઝુંડ બણબણાટ કરતું ઊડ્યું. વિચિત્ર પ્રભુ. માટીનો તે શો મોલ પ્રભુ?' પ્રભુ હસ્યા
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘને પ્રકારની વાસ વધુ તીવ્રતાથી ફેલાઈ ગઈ. અને બોલ્યા, ‘વત્સ માટીની કિંમત જાણવી મુશ્કેલ
| પ્રાપ્ત થયેલ અનુદાન મુક્તાબહેન મોટરકામાં બેઠાં પછી બાઈએ છે, તેનાથી મહામૂલ્ય વસ્તુ મને દેખાણી નહીં!”
કિશોર ટિમ્બડીયા કેળવણી ફંડ પૂછ્યું; “આ છોડીને ચ્યાં મેકું?”
દેવો એકીસાથે બોલી ઉઠ્યા, “પ્રભુ આ ‘અહીં મારા ખોળામાં...' મુક્તાબહેને કહ્યું. અલંકારયુક્ત ભંડાર, તમને યાદ ન આવ્યો! આ પ૦૦૧ એલ. એમ. પટેલ મુક્તાબહેનની સ્વચ્છ સાડી જો ઈ બાઈ કિંમતી રત્નો ઝવેરાતની, તમને કોઈ કિંમત ન અચકાઈ, ‘તમારા ખોળામાં?’
દેખાણી! આશ્ચર્ય પ્રભુ આશ્ચર્ય !' પ્રભુએ શાંતપણે ૮૦૦૧ “હા, લાવો.' કહી મુક્તાબહેને હાથ લંબાવ્યા જવાબ આપ્યો, ‘સ્વર્ગલોકના અઢળક રત્નોથી
જમનાદાસ હાથીભાઈ અનાજ રાહત ફંડ ને બાળકીને પોતાના ખોળામાં લઈ લીધી. માનવીને ઘડું તોય, તે એટલું ને એટલું જ રહેશે, બાળકીને મુક્તાબહેનને સોંપી બાઈએ તુરત એમાંથી વૃદ્ધિ થઈ શકશે ખરી? જ્યારે આ માટીની
૧૦૦૦ કુસુમબેન કુમારભાઈ શાહ જ પીઠ ફેરવી લીધી. રમેશે મોટરકારમાં ચાવી વાત જ કંઈક ઔર છે. તેમાં જે વસ્તુ જે પ્રમાણમાં
૧૦૦૦ ઈન્દુબેન સુમનભાઈ શાહ ફેરવી. મોટર સુરેન્દ્રનગર તરફ આગળ વધી. નાંખો, જે રીતે સિંચન કરો, તે રીતે તેનામાં
૫૦૦૦ મંજુલાબેન રમેશભાઈ પારેખ પ્રજ્ઞા ચક્ષુ મુક્તાબહેને બાળકીને હૈયા સરસી ઉગવાની અપાર શક્તિ છે. ઉત્તરોત્તર તે વિકાસ ૨૦૦૦ પનાબેન કિશોરભાઈ ચાંપી, લીંટ અને લાળથી એમની સાડી ખરડાઈ. જ પામે તેવી છે. આંબો વાવવાથી આંબો ઉગે
કામદાર એમણે બાળકીને ચૂમી લીધી. સ્નેહના અર્તગળ છે, બાવળ વાવીશું તો બાવળ ઉગશે. આમ મનુષ્ય ૯૦૦૦. પ્રવાહમાં દુર્ગધ, ગંદકી અને અણગમો બધું જ પણ જે પ્રકારે તે તેની ઈચ્છાઓ, આકાંક્ષાઓને (અનુદાનની વધુ વિગતો ૨૯મા પાના પર).