________________
Regd. With Registrar of Newspapers for India No. R. N. I. 6067/57 Licence to post without prepayment No. South-81/2006-08 Posted at Patrika Channel sorting office Mumbai-400 001. On 16" of every month. Regd. No. MH/MR/SOUTH-146/2006-08 PAGE No. 20..
PRABUDHHA JIVAT
D ATED 16, MARCH, 2008
ઉપાશ્રયમાં ડોકિયું...
હું ‘પ્રબુદ્ધ જીવન' નિયમિત વાંચું છું. વાંચતાં
છે માટે આવો ખોટો અહંકાર ન કરો. વાંચતાં મને પણ મારો એક અનુભવ લખવાનું
પંથે પંથે પાથેય...
(૧૧) બુદ્ધિનું કામે સલાહ આપવાનું અને મન થયું.
નિર્ણયો લેવાનું છે તેથી બુદ્ધિ સંસાર-ગામી વિ. સં. ૨૦૦૬માં શ્રી મુક્તિદર્શન વિજયજી
અને આજ બુદ્ધિ પ્રજ્ઞા બને ત્યારે મોક્ષગામી બને મ. સા. અમારે ત્યાં ઈરલામાં ચોમાસુ હતાં. તેઓ શ્રી આનંદધનજીના પદ ને સ્તવનની છણાવટ
જયબાળા તોલાટ (૧૨) પરિશીલન એટલે શ્રવણ, મનનને ચિંતન. કરતાં હતાં. મારા એક વડીલે મને સંદેશો
૧ કલાક શ્રવણ કરો. મોકલ્યો કે આ વ્યાખ્યાનમાં તમે જાવ. બહુ સરસ સં. ૨૦૬૦.
૧૦૦ કલાક મનન કરો. અને તમને ગમે એવું છે. ત્યારે હું ઈરલાના (૧) આ જગતમાં બધાને રીઝવવા કરતાં ૧૦૦૦ કલાક ચિંતન કરતા મોક્ષમાર્ગે જવાય. દેરાસરમાં પૂજા કરવા જતી હતી. વ્યાખ્યાનમાં ભગવાનને જ રીઝવવાના છે. તેમને રીઝવવા (૧૩) ભાવના એટલે લક્ષને મેળવવાની લગની. બેસતી ન હતી. બીજે દિવસે મને થયું કે સંસારમાં તમારા કર્મના ઉદયે જે પ્રસંગો અને વિચાર એટલે વસ્તુની યથાર્થ તપાસ કરવી તે. ઉપાશ્રયમાં વંદન કરીને જાઉં. (ઉપાશ્રય બાજુમાં અને તેમાં સફળતા કે નિષ્ફળતા જ મળે તેને સમાધિ એટલે જેમાં મન અમન બને પછી સુમન જ છે.) વંદન કરતાં બે મિનિટ બેસવાનું મન સહજ ભાવે સ્વીકારો. આમ મન શાંત-પ્રશાંત- બને. થયું. ત્યાં મહારાજ સાહેબનાં શબ્દો સાંભળ્યા. ઉપશાંત બને તો જ મોક્ષ નીકટ આવે. (૧૪) સંસારનો પુરુષાર્થ એટલે કર્તા ભોક્તાનો
અજ્ઞાની હોય તે સંજોગોમાં અટવાય અને જ્ઞાની (૨) પ્રભુને રીઝવવા માટે ચિત્તની પ્રસન્નતા એ પુરૂષાર્થ. હોય તે સંજોગોમાંથી રસ્તો કાઢે.' આટલું મોટામાં મોટું તત્ત્વ અને કારણ છે. મોક્ષનો પુરૂષાર્થ એટલે જ્ઞાતા દષ્ટાનો પુરૂષાર્થ. સાંભળીને હું ઘરે આવી. રસ્તામાં આ શબ્દો (૩) આ સંસારમાં વસુ કરતા વસ્તુ ચઢિયાતી (૧૫) મિથ્યાત્વ એટલે આત્માનું અંધારું, વાગોળતાં મને લાગ્યું કે આ તો જાણે મને છે.
બુદ્ધિનો અંધાપો. સંબોધીને જ મહારાજ સાહેબ બોલ્યાં. ઘરની (૪) ઉપાસનામાં મનની કેળવણી છે. સાધનામાં (૧૬) ધર્મ કર્યો તેને જ કહેવાય જેનાથી અશુભ જંજાળમાં બાઈ, ધોબી બધાના સમય જોવામાં કાયાની. ઉપાસના માટે મૃદુતા અને મોહનીયનો સંસ્કારો ઘસાય અને દોષો બહાર નીકળે. ઉપાશ્રયે બેસી નહોતી શકતી. તે દિવસે મેં ધોબીને ક્ષયોપશમ જોઈએ. સાધના માટે સાત્વિકતા (૧૭) સંસારીઓ અપેક્ષાના જંગલમાં ભૂલા મોડા આવવાનું કહ્યું. વ્યાખ્યાનનો સમય ૮- જોઈએ.
પડેલા મુસાફરો છે. ૩૦ થી ૧૦-૦૦ નો. ધોબીનો સમય ૯ વાગ્યા (૫) મોથાને અપવર્ગ કહ્યો છે એટલે જેમાંથી (૧૮) અધ્યાત્મના પ્રેમીને બધું બગડે તે ચાલે પછી નો., ચોક્કસ નહીં. જૂનો ધોબી એટલે મને 'પ' વર્ગ ગયો. ‘પ'વર્ગ એટલે પફબભમ-પીડા, પરંતુ મન ના બગડવું જોઈએ. થયું એડજેસ્ટ કરશે; પણ એણે ના પાડી ને પાછો ફિકર, બિમારી, ભય, મરણ જેમાંથી જાય તે (૧૯) ચક્ષુઅંધને દેખાય નહિ અને ચક્ષુબંધને કહે, ‘તુમકો નહિ રખના હો તો બોલ દો.” ખૂબ મોક્ષ.
હોય તેનાથી જુદું દેખાય. નિરાશ થઈ. પણ મહારાજ સાહેબનાં શબ્દો પર (૬) આખું જગત નિર્દોષ છે. દોષિત ફક્ત મારો (૨૦) જ્યાં મતભેદ, વિચારોની જુદાઈ આવે શ્રદ્ધા હતી. બીજે દિવસે ધોબી આવીને કહે, આત્મા જ છે.
ત્યાં પોતાનો વિચાર ગૌણ કરી, મૌન રહી, આપકો બારા બજે ચલેગા?' અને મને આનંદ (૭) ભાવ બગાડ્યા પછી કોઈ બાજી હાથમાં પરાજય સ્વીકારે તે પરમાત્માના માર્ગમાં છે. આનંદ થઈ ગયો. અને પછી આખું ચાતુર્માસ રહેતી નથી. ખ્યાલ આવતા તરત જ ભાવ સુધારો ‘દષ્ટ બનો, ન્યાયાધીશ ન બનશો.' મહારાજ સાહેબનાં વ્યાખ્યાનનો રસાસ્વાદ અને જેના પર દ્વેષ થયો હોય તેને ખમાવી (૨૧) તર્ક અને અહમ્ની જુગલ જોડી અનંતા
થા. મેં સદભાવમાં રમો તો કર્મો ઓછાં બંધાય. ભવોથી ચાલી આવે છે. તર્કને બચાવવા અહમ્ની આ વ્યાખ્યાન ઉતાર્યા છે તેમાંથી થોડા (શબ્દો) (૮) સારું લાગવું અને માનવું એ જ મિથ્યાત્વ. જરૂર પડે છે. અને અહમ્થી તર્કને બચાવાય છે. વાક્યો, રત્નકણિકાઓ મોકલું છું.
(૯) જ્ઞાની એટલે સંજોગોમાંથી રસ્તો કાઢે છે, માટે તર્કનો આશ્રય લેતાં પહેલાં વિચાર કરી -જયબાળાનાં વંદન સંયોગ તરફ વલણ બદલે તે અને અજ્ઞાની એટલે નહિતર સાધનાનો માર્ગ હાથમાંથી ચાલ્યો જશે. પૂજ્ય આનંદઘનજી મહારાજના સ્તવનો સંજોગોમાં અટવાય તે.
(૨૨) જ્યાં સુધી જગતના જીવોને અપરાધી ? પદોમાંથી પ્રાપ્ત થયેલી રત્ન કણિકાઓ. -પૂજ્ય (૧૦) સંસારમાં આપણાં આત્મા સિવાય બીજું તરીકે જોશો ત્યાં સુધી તમારા ભાવો અને ભવો. મુક્તિદર્શન વિજયજી મ.સા.ના પ્રવચનમાંથી. વિ. કશું જ આપણું નથી. બાકીનું બધું જ પરપદાર્થો બગડતા રહેશે.
(વધુ માટેજુઓ પાનું ૧૯) Printed & Published by Nirubahen S. Shah on behalf of Shri Mumbai Jain Yuvak Sangh and Printed at Fakhri Printing Works, 312A. Byculla Service Industrial Estate, Dadall Konddev Cross Rd, Byculla. Mumbal-400 027. And Published at 385, SVP Rd., Mumbal400004. Temparary Add. : 33. Mohamadi Minar, 14th Khetwadi. Mumbal-400004, Tel.: 23820296. Editor: Dhanwant 1. Shah.