Prabuddha Jivan 2008 Year 18 Ank 01 to 12

SR No.: 525993
Original Sutra Author: N/A
Author: Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 2008
Total Pages: 304
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 15 MB

Page 102

તો હા પ્રબુદ્ધ જીવન
૧૬ મે, ૨૦૦૮ સ્તો અન્યોના મનમાં થોડો અભાવ અને ઈર્ષા જાગે ! ગાડીમાં હું બેસું લગભગ સાંજે વરલી સી ફેસ ઉપર ફરવા જવાનો મારો નિયમ. એટલે બેલાર્ડપિયર સુધી મારા અભ્યાસનો બધો રિપોર્ટ લઈ લે. ત્યાં ચાની કિટલી લઈને ચા વેચનારા, ચણા વેચનારા, ફુગ્ગાવાળા, હું ધંધે વળગવાના વિચાર રજૂ કરું તો કહે, “ધંધો ક્યારેય ઘરડો બાળકોને ઘોડા ઉપર બેસાડનાર, આપણી ગાડી સિગ્નલ પાસે થતો નથી; અભ્યાસની વય જતી રહે પછી જીવનભર અભ્યાસ ઊભી રહે ત્યારે ગાડી ધોવાનું કપડું, પાણી, પુસ્તકો કે લીંબુ અધૂરો જ રહે. નક્કી કર્યા પ્રમાણે પીએચ.ડી. થયા પછી જ આ મરચાં વેચનાર, આ શ્રમિકોને આપણે મનથી, વાચાથી આદર વાત કરજો.” અમારા કુટુંબમાં નાનામાં નાના સભ્યને પણ એઓ આપી એમની કદર કરીએ તો ‘આત્મા’ ખીલી ઊઠશે, “ખુલી’ ઊઠશે. ‘તમે'નંજ સંબોધન કરે. અમારી ગાડી આગળ ચાલી. ચોપાટી આ સી. કેસ ઉપર દશ વર્ષની એક મીઠડી સુધડ દીકરી આવે વટાવી થોડા આગળ વધ્યા ત્યાં આપણા જૈન મુનિ ગોચરી માટે છે. બેઉ ખભા ઉપર બે થેલીમાં નાસ્તાના પેકેટ, એક હાથમાં પસાર થતાં હતાં, સંસ્કાર પ્રમાણે દૂરથી મેં એમને વંદન કર્યા.
- કેટલાંક છૂટા પેકેટો, બજારના સ્ટોલના ભાવ કરતાં એ મોંઘા
રહ્યા થોડું આગળ ચાલતા ડાબી તરફ એક વૃદ્ધ માણસ માથે ખાલી
નહિ. એક વખત આશ્ચર્યવત એ દીકરીને મેં પૂછયું બેટા તું કેમ તેલના ડબ્બા મૂકી, ફાટેલાં ચંપલે પરસેવે રેબઝેબ ઊભો હતો.
આ ફેરી કરે છે ! ભણતી નથી? એણે મને જવાબ આપ્યો, ભણું તરત જ એમણે ડ્રાયવરને સૂચના આપી કે ગાડી ઊભી રાખ અને
- છું ને, સાતમીમાં છું, અંગ્રેજી સ્કૂલમાં. મેં હિન્દીમાં પૂછ્યું એટલે એ પરિશ્રમી વૃદ્ધને રસ્તો ક્રોસ કરવા દે, અમારી પહેલાં ઘણી
એણે હિંદીમાં જવાબ આપ્યો. મેં કહ્યું તો તું આ કામ કેમ કરે છે ! ગાડીઓ એ શ્રમિકને અવગણીને પૂરપાટ દોડી ગઈ હતી. અમારી
કહે કે મારો ખર્ચ કાઢવા. મારા વડિલ નથી. મા અહીં બંગલામાં ગાડી ઊભી રહી. એ શ્રમિકે માથા ઉપરના ભાર સાથે રસ્તો
કામ કરે છે. મને એક વખત રૂા. ૫૦૦/- મારી માએ આપ્યાં, મેં ઓળંગ્યો. આ દશ્ય હું જોઈ રહ્યો. મારા વડિલ મને કહે, “તમે સાધુ મહારાજને પગે લાગ્યા એ તમારા સંસ્કાર પણ આ શ્રમિક
એ રૂપિયામાંથી આ પેકેટો લીધાં. રોજ અહીં બે કલાક આમ કરૂં વૃદ્ધને પહેલાં પગે લાગવું જોઈએ, આ ઉંમરે પણ એ એના પેટ છે
છે, છું અને રોજના રૂા. ૫૦/- કમાઉં છું. મારો બધો ભણવાનો અને અને કુટુંબ માટે કેવો પરિશ્રમ કરે છે! ત્યારથી આવા શ્રમિકોને આ
દર બીજો ખર્ચ આમ કમાઈ લઉં છું. અને ભણું છું! આ સ્વરોજગાર જોવાની મારી તો દૃષ્ટિ બદલાઈ ગઈ ! આજે પણ કોઈ પાટીવાળો, યાજના એક અભણબાઈ અન નિદાશ બ
પછી યોજના એક અભણબાઈ અને નિર્દોષ બાળકી સમજે છે તો કોઈ હાથ ગાડીવાળો, કોઈ પરસેવે રેબઝેબ કર્મઠને હું જોહ છે આપણા બુદ્ધિમંત શ્રીમંતો જોન રસ્કિનને વાંચે અને જરૂર સમજશે ત્યારે મારું માથું નમી પડે છે ! અને શરીર પર ચાર લાખના હીરા અને આ ફાઉન્ડેશનની ઝોળી છલકતી કરી દેશે જ એવી શ્રદ્ધા છે. સોનાના ઝવેરાતથી શોભતા કે સોનાનો ચેન અને હીરાની મારા શબ્દોનો જ આશય છે. ચકચકતી વિંટીઓથી ભરેલા આંગળાવાળા કોઈ શ્રીમાન કે સમાજના શ્રેષ્ઠિઓ તરફથી આ રીતે આ ફાઉન્ડેશનને આર્થિક શ્રીમતીને કોઈ કુલી સાથે એની પાંચ-દશ રૂપિયાની મજૂરી માટે, અનુદાન તો મળ્યા જ કરે છે, પરંતુ આર્થિક સહાય આપનારના રિક્ષા-ટેક્સીવાળા સાથે ભાડાની રકમ માટે ક્રોધ કરતા કે અન્ય આંકડા અને આર્થિક સહાય લેનારના આંકડાની રેસમાં, લેનારનો માટે અપશબ્દ સુધી જતા એ વ્યક્તિઓને જોઉં છું ત્યારે થાય છે કે આંકડો હંમેશાં આગળ ને આગળ રહેતો હોવાથી અને અનુદાન આ ધર્મીઓ “કયા' આત્માના કલ્યાણની વાતો કરે છે! ભારતમાં આપનારને સંતોષ થાય તેવી સંપૂર્ણ પારદર્શક અને ૧૦૦ ટકા ભાવનગર એ એક જ સ્ટેશન એવું છે કે જ્યાં સ્ત્રી મજૂરો છે. સફળ અને અન્ય જગ્યાએ ઓછી જોવા મળે તેવી પ્રવૃત્તિ થતી ગુજરાત એક જ એવું રાજ્ય છે ત્યાં સ્ત્રી-પુરુષ સાથે હાથલારી હોવાથી સમૃદ્ધ વર્ગના શ્રેષ્ઠિઓએ પોતાના દાનન સંપૂર્ણ ખેંચે છે, અને વચ્ચેના ભાગમાં સાડલાના ઘોડિયામાં બાળક ઝૂલે સદુપયોગ થતો જોવો હોય તો શ્રી કે. પી. શાહને અને શ્રી છે. ડોલીવાળો ડોળી ઊંચકી આપણને ભગવાનના દર્શન કરાવે ધીરજલાલ કુલચંદને પ્રોત્સાહિત કરે એવી મારી શ્રીમંતોને નત છે. આ બધાં દરિદ્રો નથી શ્રમિક ભગવાનો છે.
મસ્તકે વિનંતિ છે. એમનો સંપર્ક થઈ શકે છે નીચેના સરનામે, તે પસીને તરબતર એક શ્રમિક બાઈ સાથે એરકંડીશન જૈન સોશિયલ ગ્રુપ (બોમ્બે) ફાઉન્ડેશન 'ગાડીમાં બેઠા બેઠા એક શેઠને મેં માત્ર પાંચ રૂપિયા માટે રકઝક કરતા શ્રી ધીરજલાલ ફૂલચંદ શાહ જોયા. ગાડી આગળ ગઈ. એ ભાઈએ વીસ રૂપિયાની ઠંડા પાણીની ૭/એ, સંભવ તીર્થ, હાજી અલી, મુંબઈ-૪૦૦ ૦૨૬. બોટલ લીધી, પાણી ગટગટાવ્યું. બીજી તરફ પેલી બાઈ પસીનો લૂંછતી
પણ ગટગટાવ્યું. બાજી તરફ પલા બાઈ પસીના લૂછતા પ્રત્યેક સમાજના સોશિયલ ગૃપોએ આ કાર્ય પદ્ધતિની પ્રેરણા લેવી બડબડતા બસ રહા, અને પેલા ભાઈએ ડ્રાઈવરને ગાડા ચલાવવાની રહી. સમાજે જે સમાજને ઊંચકવો પડશે, અને તો જ ધર્મ ટકશે અને સુચના આપી નાદ બોલાવ્યો, “બોલો-બોલો..ની જય !!” પ્રત્યેક સંસ્કાર અને ધર્મનું જતન કરનાર મધ્યમ વર્ગની આંતરીક
જય!!” પ્રત્યેક સંસ્કાર અને ધર્મનું જતન કરનાર મધ્યમ વર્ગની આંતરડી ઠરશે. અઢળક પરષાર્થી પરમાત્માની પ્રતિમા છે, એની “જય” બોલાવવાનું આ આશીર્વાદ મળશે. વર્ગને ક્યારે સુઝશે?
ધનવંત શાહ